گلاویز شدن با استرس
ما در لحظات مختلفی از زندگی مان استرس را احساس می کنیم. استرس یک واکنش طبیعی به شرایط چالش انگیز است و می تواند هم توسط حوادث تلخ و هم شیرین به وجود بیاید. همانطور که ازدواج کردن و یا تعطیلات می تواند باعث بروز آن گردد مرگ یکی از عزیزان و یا از دست دادن شغل هم می تواند باعث بروز آن شود.
البته عمدتا استرس وقتی ایجاد می شود که افراد با وقایعی روبرو شوند که تهدید کننده سلامت روانی یا جسمانی آن باشد. معمولاً این وقایع، عوامل استرس را خوانده می شود و به واکنش افراد، به این عوامل، پاسخ های ناشی از استرس گفته می شود. به عبارت دقیق تر استرس یک تهدید طلبی یا هر نوع تغییری می باشد که مستلزم انطباق یافتن اشخاص با آن است.
برخورداری از کمی استرس چیز بدی نیست زیرا ما را به تحرک وا می دارد و در طی روند مواجهه با یک موضوع و مساله به ما انرژی می دهد. اما بیش از حد استرس داشتن نوعی مشکل در حوزه سلامت تلقی می شود که شامل مواردی نظیر سردرد، تهوع، فشار خون بالا و یا حتی تصادم و زد و خورد و یا بیماری های قلبی می شود.
از عهده استرس برآمدن
یکی از اولین مراحل در مواجهه و مقابله با استرس یاد گرفتن تشخیص و درک اشتباهات شخصی است. طرز رفتار و عملکرد شما در زندگی روزمره ممکن است عوض شود و یا شما متوجه یک تغییر در بدن تان شوید آیا آنچه که عامل استرس شماست یک تهدید واقعی است؟ یا چیزی است که باعث نگرانی بیهوده در زندگی شما شده است؟
استرس بخشی از زندگی است اما لازم نیست که مشکلاتمان را با هم ترکیب کنیم و به طور غیر منطقی فکر کنیم که هیچ کس مثل ما دچار استرس نمی شود.
علت استرس داشتن ضعیف بودن یا عصبی بودن مان نیست بلکه چون انسان هستیم استرس داریم. سرزنش کردن خویشتن و یا تفکرات منفی نسبت به خود تنها باعث منفی شدن انرژی مان می شود.
نزدیک شدن و مواجه سودمند با استرس
مخفی شدن از افراد، مکانها و کارهایی که زندگی را سخت می کنند می تواند یک ایده فریبنده و وسوسه انگیز برای کسانی باشد که از مواجهه با موقعیتهای پراسترسی مثل موقعیتهای اجتماعی و ...باشد. در ابتدا ممکن است با دور شدن از برخی موقعیتها به ارامش آنی برسیم ولی منشا استرس تا زمانی که با آن مواجه نشویم باقی خواهد ماند.
با این اوصاف اگر پرهیز از آنچه باعث بروز استرس می شود یک ایده و روش خوب برای مواجهه با استرس نیست پس چه باید کرد؟
تجربیات زندگی به ما می آموزد که هر گاه محتاج یک مهارت جدید مانند یادگیری شنا، ارایه یک مطلب عمومی، ریسک کردن در برابر دیگران و .. باشید تنها لازم است که یک نفس عمیق بکشیم و شاید دندانهایمان را به هم بفشاریم و بعد آن کار را انجام دهیم. در بسیاری از موارد زمانی که با استرس مواجه می شوید این روش، خوب جواب می دهد.
مواجهه مثبت نیز یک مهارت خوب دیگر برای سازگار شدن است. برای مثال به جای آنکه از یک رییس سخت گیر فراری باشیم چرا از فرصت کارکردن زیر دستش استفاده نکنیم؟
یک راه بی توجهی و کاهش حساسیت به افراد، مکانها و کارهایی که برایمان پراسترس است پرتاب کردن خود در دل این کارهاست ضمن اینکه داشتن فعالیت سبب تندرستی ما نیز می شود.
یک راه دیگر مواجهه با استرس، محاسبه استرس در زمانی است که به آن دچار می شویم.
ثبت وقایع روز، موقعیتها، اینکه چقدر احساس استرس قوی و شدید بود، چطور با آن کنار آمدید و اینکه بعد از آن چگونه احساس استرس کردید می تواند یک روش مفید برای برخی از افراد باشد. این امر می تواند به ما یک ایده درست و دقیق از اینکه چه زمانی و چه طور دچار خشم و عصبانیت می شویم و اینکه کدام روش یا مهارت کنار آمدن در این موقعیتها مناسب است، به ما می دهد.
یک روش دیگر برای عکس العمل نشان دادن هنگام استرس، کنترل بدن و ذهن است. خودآرام سازی و خوش بینانه صحبت کردن با خود(مانند: مهارت لازم برای انجام این کار را دارم" " من قبلا ده ها بار اینکار را کرده ام"و ....) از بهترین مهارتها در این مواقع است.
گاهی اوقات ممکن است درک و احساس ما از یک وضعیت درست و صحیح نباشد(زمانی که ناراحت یا ناراضی هستیم شرح و تفسیر ما از یک حادثه یا موقعیت ممکن است کاملا منفی گرایانه باشد). ثبت وقایع همانطور که گفته شد می تواند یک روش مناسب برای کسب یک نگرش تازه از یک موقعیت باشد. همچنین می توانیم هیجانات قوی و پر استرسی را که احساس می کنیم(چه مثبت و چه منفی) درجه بندی کنیم.
تحمل کردن و مسلط شدن بر آنچه که زندگی سر راه ما قرار می دهد و تبدیل استرس به یک نیروی مثبت یک چالش دایمی و مادام العمر است. همه ما به مقدار مشخصی از استرس محتاج است. این همان چیزی است که صبح ها ما را از رختخواب بیرون می کشد . آدمیان برای اینکه به شکل به هنجار به کار و کوشش بپردازند، بایستی کمی استرس و فشار را احساس کنند.
در حقیقت این مقدار فشار یک نوع برانگختیگی هیجان ملایم است که آدمی را در جریان اجرای کاری که به عهده دارد هوشیار نگه می دارد. هنگامی که مدت های دراز، زندگی افراد با سکوت همراه شود، احساس کسالت کرده و در پی چیزهای هیجان انگیز مانند تماشای فیلم های مهیج، شروع یک بازی پر هیجان و ... می روند.
لذا استرس همیشه بد نیست و حتی به نظر در شکل طبیعی آن نوعی راه انداز افراد برای زندگی پویا و فعالتر است زمانی باید استرس را یک اختلال تلقی کرد و در صدد درمان بود که مخل زندگی طبیعی شده و کارکرد طبیعی افراد را در زندگی زیر سوال برد.
مریم عطاریان
بخش خانواده ایرانی تبیان
مطالب مرتبط:
