ناخنک چشم در تابستان شایعتر است
ناخنک تودهای است که روی بخش سفید چشم (صلبیه) را میپوشاند و نتیجه رشد ملتحمه (بافت نازک و بیرنگ پوشاننده چشم) است. ناخنک در افرادی که در محیط خارج در معرض نور آفتاب و باد هستند، برای مثال کسانی که در محیط باز کار میکنند، شایعتر است.
ناخنک بافت ارغوانی رنگ مثلثی شکلی است که در روی سطح چشم، در گوشه قرنیه رشد می کند. بعضی از انواع ناخنک در طی زمان رشد تدریجی دارند، در صورتی که رشد بعضی از انواع آن پس از مدتی متوقف می شود. به ندرت ممکن است ناخنک به حدی رشد کند که جلوی مردمک چشم را بگیرد.
دانشمندان علت واقعی ایجاد ناخنک را نمی دانند. به هر حال از آنجایی که اکثر افرادی که ناخنک دارند، زمان زیادی از اوقات خود را در فضای بیرون می گذرانند، بسیاری از پزشکان معتقدند که اشعه ماورای بنفش نور خورشید ممکن است در ایجاد آن دخیل باشد.
لذا در مناطقی که نور آفتاب شدید است، استفاده از عینک محافظ، عینک آفتابی و یا کلاه لبه دار توصیه می شود.
در بعضی از مطالعات نیز شیوع ناخنک در مردان بیشتر از زنان گزارش شده که ممکن است به دلیل تماس بیشتر مردان با اشعه ماوارای بنفش نور خورشید باشد. ناخنک در کودکان نادر است.
عوامل خطرساز برای ایجاد ناخنک قرار داشتن در محیطهای آفتابی، پرگرد و غبار و توفانی است. کشاورزان، ماهیگیران، و افرادی که در نزدیک خط استوا زندگی میکنند بیشتر به ناخنک مبتلا میشوند.
علامت اصلی ناخنک یک بافت سفیدرنگ برجسته بیدرد است که رگهای خونی از حاشیه بیرونی یا درونی قرنیه به آن وارد میشود. گاهی این بافت ملتهب میشود و باعث سوزش، تحریک، یا احساسی مانند وجود جسم خارجی در چشم میشود.
ناخنک با معاینه چشمها تشخیص داده میشود و معمولا آزمایش خاصی لازم نیست.
ناخنک در اغلب موارد نیازی به درمان ندارد، مگر اینکه باعث اشکال در بینایی شود یا علائم آزاردهندهای داشته باشد که قابل کنترل نباشد، در این صورت با جراحی آن را بر میدارند.
به چشم زدن عینکهای محافظتی و به سر گذاشتن کلاه لبهدار از عود ناخنک پس از جراحی جلوگیری میکند.
در اغلب موارد ناخنک مشکلی ایجاد نمیکند و نیازی به درمان هم ندارد.
اگر ناخنک، قرنیه (بخش شفاف جلوی چشم) را درگیر کند، معمولا پس از جراحی مشکلی ایجاد نمیشود و بینایی به حالت عادی باز میگردد.
افرادی که ناخنک چشم دارند، باید هر سال نزد متخصص چشم بروند، به این ترتیب میتوان این عارضه را پیش از تاثیر بر بینایی درمان کرد.
ممکن است ناخنک پس از جراحی عود کند، بنابراین در صورتی که پیش از این ناخنک داشتهاید و علائمتان عود کرد، به چشمپزشکتان مراجعه کنید.
حفاظت از چشمها در مقابل اشعه ماورای بنفش ممکن است به پیشگیری از ایجاد ناخنک کمک کند.
روش های درمان ناخنک چشم
1- درمان طبی
در قرون گذشته درمان طبی شامل تجویز موضعی محلول های گیاهی برای جلوگیری از پیشرفت ناخنک یا جلوگیری از تشکیل اسکار (جوشگاه) بعد از جراحی ضایعات بوده است. به هر حال هیچ نوع درمان طبی، نتایج کافی و طولانی مدت نمی داد.
در انواع ملتهب ناخنک، با تجویز موضعی کورتیزون درجاتی از تاثیر درمانی دیده می شود، اما در پیشرفت کلینیکی بی تاثیر است. در درمان انواع ملتهب ناخنک، قطره های چشمی ایندومتاسین در مقایسه با قطره های چشمی دگزامتازون، تاثیر درمانی بهتر و احساس ناراحتی کمتری دارند.
قطره های چشمی را باید حتما تحت نظر پزشک متخصص استفاده کنید، زیرا مصرف خودسرانه آنها عواقب خطرناکی در پی دارد.
برای انهدام بافت های زیر ملتحمه و سلول های ناخنک، در گذشته از موادشیمیایی یا روش های فیزیکی استفاده می شده است.
این روش ها برای درمان ناخنک های کوچک جایز می باشد. ولی نتایج امیدوار کننده نبوده و بسیاری از این روش ها منسوخ شده است.
3- درمان جراحی
آگاه کردن بیمار توسط پزشک، از اهداف جراحی و نتایج احتمالی، زیربنای جراحی است. به بیمار باید درصد موفقیت عمل گفته شود و در مورد این مطلب که طبیعت ناخنک توام با احتمال عود است و ناخنک عودکننده نسبت به ناخنک اولیه ممکن است وخیم تر باشد، باید توضیح کامل داده شود.
جراحی، درمان انتخابی برای ناخنک اولیه و عودکننده است و تکنیک های متعددی از برداشتن ساده تا تکنیک های پیچیده با پیوند غشای مخاطی و پیوند قرنیه وجود دارد.
عمل جراحی در ناخنک های کوچک که فقط مرز قرنیه را درگیر کرده و باعث کاهش بینایی یا تحریک نشده است، با هدف زیبایی انجام می شود. این عمل اغلب به درخواست بیمار صورت می گیرد.
هدف از جراحی، برداشتن سر ناخنک و ترمیم ملتحمه با به هم رساندن لبه های زخم است. زمانی که عمل به طور صحیح انجام شود، عود ناخنک نادر است.
در ناخنک های پیشرفته تر، به خصوص در انواع پیشرونده که پیشرفت ضایعه منجر به رسیدن و تهاجم به ناحیه بینایی می شود، جراحی لازم است.
جراحی به دو منظور انجام می شود: برداشت ضایعه و جلوگیری از ظهور مجدد بیماری.
4- درمان کمکی
درمان های کمکی شامل: استفاده از داروهای ضد میتوزی (میتو مایسین C)، پیوند اتولوگ سلول های بنیادی Stem Cells از لیمبوس چشم خود فرد و استفاده از پرده آمنیوتیک جنین است.
در حال حاضر، برخورد پزشکان با ناخنک محتاطانه است و فقط زمانی جراحی می کنند که دلایل کافی داشته باشند و علائم بالینی واضح دال بر پیشرفت ناخنک وجود داشته باشد.
فرآوری : نیره لدخانی
بخش سلامت تبیان
منابع:
سایت دکتر علیرضا نادری- جراح و متخصص چشم
همشهری آنلاین
مطالب مرتبط:
8 مشکلی که در تابستان شایعاند
11 تاثیر خوب و بد آفتاب بر بدن