اختلاف فتوا امام و رهبری در روزه
مقلدین مقام معظم رهبری به علت اینکه فتاوای معظم له در اکثر موارد همانند نظرات استاد بزرگوارشان حضرت امام(ره) است
می توانند در اکثر مسایل به رساله امام مراجعه کنند و جهت دستیابی به فتاوای رهبری آنچه در دسترس عموم قرار دارد اجوبه الاستفتائات معظم له است
که در بعضی موارد در بردارنده تمامی مسائل مبتلا به نیست لذا مقلدین ایشان در پاره ای از موارد اختلافی و مستحدثه علاوه بر استفتاء از معظم له می توان به کتاب کوچک "راهنمای فتاوا" که در آن به برخی از تفاوتهای فتاوای امام و مقام معظم رهبری اشاره شده است مراجعه کنند.
به همین منظور بخش روزه این کتاب را تقدیم کاربران عزیز می کنیم و امیدواریم که در این ماه مبارک ما را از دعای خیرشان محروم نفرمایند.
استعمال آمپول به جای غذا
امام خمینى: احتیاط واجب آن است كه روزهدار از استعمال آمپولى كه بجاى غذا به كار مىرود خوددارى كند، ولى تزریق آمپولى كه عضو را بىحس مىكند یا به جاى دوا استعمال مىشود اشكال ندارد.
توضیح المسائل 1576
مقام معظم رهبری: احتیاط واجب آن است كه روزهدار از استعمال آمپولهاى مقوّى یا مغذّى، یا آمپولهایى كه به رگ تزریق مىشود و نیز انواع سرُمها خوددارى كند. ولى تزریق آمپول براى بىحس كردن و نیز دارو گذاشتن در زخمها و جراحتها اشكال ندارد.
اجوبه الاستفتائات، س 767
استعمال دود
امام خمینى: احتیاط واجب آن است كه روزهدار دود سیگار و تنباكو و مانند اینها را هم به حلق نرساند. ولى بخار غلی1 روزه را باطل نمىكند، مگر این كه در دهان به صورت آب درآید و فرو دهد
توضیح المسائل١٦٠٥
مقام معظم رهبری: احتیاط واجب آن است كه روزهدار از دودهاى انواع دخانیات و نیز مواد مخدرى كه از راه بینى یا زیر زبان جذب مىشود خوددارى كند.
اجوبه الاستفتائات، س 7٦٠
نسبت دروغ به خدا و پیغمبر
امام خمینى: اگر روزهدار به گفتن یا به نوشتن یا به اشاره و مانند اینها به خدا و پیغمبر (ص) و جانشینان آن حضرت عمدا نسبت دروغ بدهد اگر چه فورا بگوید دروغ گفتم یا توبه كند، روزه او باطل است و احتیاط واجب آن است كه حضرت زهرا (علیها السلام) و سایر پیغمبران و جانشینان آنان هم در این حكم فرقى ندارند.
توضیح المسائل١٥٩٦
مقام معظم رهبری: دروغ بستن به خدا و پیامبران و معصومین: بنابر احتیاط، موجب باطل شدن روزه مىشود، هرچند بعدا توبه كند و بگوید كه دروغ بسته است.
استفتاء جدید، 30
امام خمینى: اگر بخواهد خبرى را كه نمىداند راست است یا دروغ نقل كند بنابر احتیاط واجب باید از كسى كه آن خبر را گفته، یا از كتابى كه آن خبر در آن نوشته شده نقل نماید لكن اگر خودش هم خبر بدهد روزهاش باطل نمىشود.
توضیح المسائل١٥٩٦
مقام معظم رهبری: نقل روایاتى كه در كتب آمده است و انسان نمىداند كه دروغ باشد، اشكال ندارد. هرچند احتیاط آن است كه آنها را با نسبت به آن كتاب نقل كند.
استفتاء جدید،٣١
رساندن غبار به حلق
امام خمینى: رساندن غبار غلیظ به حلق روزه را باطل مىكند چه غبار چیزى باشد كه خوردن آن حلال است مثل آرد، یا غبار چیزى باشد كه خوردن آن حرام است.
توضیح المسائل١٦٠٣
مقام معظم رهبری: روزهدار بنابر احتیاط واجب باید غبار غلیظ را - مانند غبارى كه از جارو كردنِ زمین خاكى بر مىخیزد - فرو ندهد، همچنین دود سیگار و دیگر دخانیات بنابر احتیاط واجب روزه را باطل مىكند.
استفتاء جدید، 32
خوابیدن بعد از جنابت
امام خمینى: اگر جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بیدار شود و بداند یا احتمال دهد كه اگر دوباره بخوابد پیش از اذان صبح بیدار مىشود و تصمیم هم داشته باشد كه بعد از بیدار شدن غسل كند،
چنانچه دوباره بخوابد و تا اذان بیدار نشود، و باید روزه آن روز را قضا كند و همچنین است اگر از خواب دوّم بیدار شود و براى مرتبه سوم بخوابد و كفاره بر او واجب نمىشود.
مقام معظم رهبری: هرگاه كسى در شب ماه رمضان جنب شود و پس از جنابت بگمان اینكه پیش از اذان صبح بیدار مىشود و غسل مىكند، به خواب رود و تا هنگام اذان بیدار نشود، قضاى آن روز بر او واجب است ولى كفّاره واجب نیست. اگر چه احتیاط آن است كه كفاره نیز داده شود.
جهل به مبطل روزه
امام خمینى: اگر بواسطه ندانستن مسأله كارى انجام دهد كه روزه را باطل مىكند، چنانچه مىتوانسته مسأله را یاد بگیرد بنا بر احتیاط واجب كفاره بر او ثابت مىشود و اگر نمىتوانسته مسأله یاد بگیرد یا اصلا ملتفت مسأله نبوده یا یقین داشته كه فلان چیز روزه را باطل نمىكند، كفاره بر او واجب نیست.
توضیح المسائل 1659
مقام معظم رهبری: اگر به سبب بى¬اطلاعى از حكم شرعى، كارى را انجام دهد كه روزه را باطل مىكند ـ مثل اینكه نمىدانست سر زیر آب كردن روزه را باطل مىكند و سر زیر آب كرد ـ روزهاش باطل است و باید آن را قضاء كند ولى كفّاره بر او واجب نیست.
اگر كارى را انجام مىدهد كه مىداند حرام است ولى نمىداند كه روزه را نیز باطل مىكند، علاوه برقضاء، بنابر احتیاط واجب باید كفّاره بدهد.
اجوبه الاستفتائات، س 817
منبع:
راهنمای فتاوا (برخی از تفاوتهای فتاوای امام و مقام معظم رهبری)؛ انتشارات معروف
تهیه و فرآوری: عبداله فربود، گروه حوزه علمیه
