سو استفاده از سینما

نگاهی به فیلم « بی سابقه »

از داستانهای خیالی گرفته تا قصه هایی که بر مبنای ماجراهای واقعی نوشته شده‌اند ، فیلمسازان غربی با دست مایه قرار دادن همه آنها تمام تلاش خود را می کنند تا ذات اسلام را ترور و خشونت ، مسلمانان را مشتی تروریست بالقوه نشان دهند که اگر کوچکترین موقعیتی برای آنها فراهم شود اصل و اساس فطری خود که خشونت طلبی و ترور است را بالفعل کرده و دنیا ، خصوصا غرب را ویران می کنند ؛ که «بی سابقه» یکی از جدیدترین این فیلمهاست .

قصه فیلم بر اساس حوادث تروریستی سال 2005 شهر لندن و اسناد و مدارک تایید شده و نشده آن حوادث نوشته شده ، که طی چند عملیات در مناطق پر رفت و آمد ، افراد زیادی از مردم عادی کشته شدند . فیلمساز دو شخصیت «اش» یکی از عاملان اصلی عملیات و «ایوان» مامور پیگیری سرقت مواد منفجره و عملیات تروریستی را محور قرار داده که بر این اساس مسبب تمام رویدادهای فیلم این دو شخصیت هستند که البته با توجه به هدف اصلی فیلم ( تروریست جلوه دادن مسلمانان ) نقش «اش» به مراتب پرنگتر از ایوان است .

داستان فیلم به این قرار است: در زمانیکه قاچاقچی با سابقه ای بنام «هری» در حال انتقال کیفی حاوی موادی منفجره با نام سمتکس اسـت، فردی به او حمله کرده و با کشتن وی و یکی از محافظانش و زخمی کردن محافظ دیگرش که «ایوان» نام دارد ، کیف را سرقت می کند . در ادامه مشخص می شود که سارق یک نیروی جهادی بوده و سعی دارد به وسیله مواد منفجره جلیقه های انفجاری ساخته و با گروه خود عملیات انتحاری در لندن انجام دهد . سرویس اطلاعاتی امنیتی انگلستان ، «ایوان» را که نیروی نفوذی آنها در کنار هری بوده و سعی داشته است خریدار مواد منفجره را شناسایی کند ، مامور پیگیری و کشف کیف و سارقان می کند ...

در آغاز فیلم برای تطهیر انگلیس و آمریکا در حمله به عراق ، از طریق اخبار تلویزیون اطلاعاتی مبنی بر افزایش ذخایر نفتی عراق پس از کشته شدن صدام داده می شود . سپس در اولین برخورد دو شخصیت اصلی با یکدیگر و در شمایل کلی که قرار است برای بیننده از آن دو ترسیم شود ، «اش»مسلمان را به شکل یک سارق و قاتل و در واقع مهاجم ، و «ایوان» غربی را بصورت محافظ و مدافع شاهدیم که این دقیقا عکس چیزی‌ست که در دنیا به وقوع پیوسته است . پس از آنکه هویت ایوان به عنوان مامور مخفی سرویس اطلاعاتی انگلیس آشکار می شود عملیاتی انتحاری را شاهدیم که برای تاثیر گذاری بیشتر روی مخاطب و مهاجم بودن مسلمانان و میزبانی مهربانانه غربی‌ها ، ابتدا دختری شوخ طبع را شاهدیم که در حال صحبت کردن با موبایل آرام آرام به سرکارش ( گارسون رستوران) میرود ؛ پس از آنکه دختر پیشبند خود را می بندد در حالیکه لبخندی بر لب دارد رو به نیروی جهادی ، می گوید " می تونم کمکتون کنم ؟ میز برای یه نفر ؟ " و پس از آن انفجار عظیمی رخ می دهد ؛ و بعد از آن پرداخت دو شخصیت شروع می شود .

ایوان مردی‌ست بسیار جدی و وطن پرست که هر سختی را برای حفظ ثبات و آرامش انگلستان حاضر است تحمل کند . او با آنکه در جنگ افغانستان برخی از دوستانش و طی یک عملیات تروریستی خانواده‌اش را از دست داده ، ولی بازهم به کشور ، حکومت و شغلش بشدت وفادارست که طی چند صحنه در کلیسا ( مراسم یادبود دو تن از همکاران ایوان ) و دیالوگ بین ایوان و رۆسایش ، شخصیت او هویدا می شود . اما فیلمساز برای پرداخت شخصیت «اش» که در قصه حضوری فعالتر از ایوان دارد به چند صحنه و دیالوگ بسنده نکرده و طی دو فلاش‌بک نسبتا طولانی شخصیت او نمایش داده می شود . که علت این امر را می توان جواب به این سوال دانست "چرا مسلمانان عملیات تروریستی و انتحاری انجام می دهند؟" که این سوال پس از شوکی که بعد از انفجار به بیننده داده می شود در ذهن او شکل گرفته است .

در فلاش‌بک اول که قصه به شش سال قبل رجعت می کند ، مشخص می شود که «اش» دانشجوی رشته حقوق است ولی علاقه زیادی به سیاست دارد . از صحبت های او در یکی از صحنه‌ها که «اش» را سر کلاس نشان می دهد دیدگاه خشونت طلبانه وی در مورد سیاست و قدرت کاملا آشکار است . او می گوید:" تو آمریکا نیاکان آمریکایی ها با بریتانیایی ها جنگیدند ، اونا رو زمین زدند و حالا ببین چی شدن . اونا بزرگترین ابر قدرت این سیاره اند . چرا ، چون خشونت بهترین و عالی ترین تواناییه " . پس از خروج از کلاس شخصی بنام «نبیل علوی» از «اش» می خواهد که سر کلاسهای ارشادی او بیاید . و در ادامه آشکار می شود که نبیل علوی مسلمان تندرویی‌ست که سعی می کند در کلاسهای خود جوانان مسلمان مقیم انگلستان را به مبارزه با غرب تشویق کند . در واقع فیلمساز قصد دارد طی این فلاش‌بک به مخاطب القا کند که خشونت در ذات مسلمانان بوده و آنان تمایل زیادی به خشونت دارند و رهبران آنان با سخنان آتشین خود سعی در بالفعل کردن این امر ذاتی دارند .

«اش» که در فلاش بک اول بشدت تحت تاثیر سخنان نبیل قرار گرفته در فلاش‌بک دوم که قصه به سه سال قبل رجعت می کند بگونه ای نشان داده می شود که بطور کامل تحت تاثیر سخنان نبیل قرار گرفته و فعالیت خود را همسو با تفکرات نبیل آغاز کرده است . در ابتدای فلاش بک دوم صحنه ای داریم که «اش» همراه با دوستش سعی دارند برای جوانان مسلمان فعالیتهایی را سازماندهی کند و برای همین در حال مذاکره با تاجری مسلمانند . تاجر در جهت آنچه غربی های در دنیا تبلیغ کرده و سعی در القا آن به دنیا دارند می گوید " من آدم مذهبی نیستم ، ایمان یه امر شخصیه ، کاری که اونا تو زمان خودشون می کنند به خودشون مربوطه و این همون نکته برجسته این کشوره " در صحنه بعدی نبیل خطاب به «اش» و دوستش درباره صحبت های تاجر می گوید " مهم نیست، تاجرهای دیگه ای هم هستند ، مهم اینکه جوانان رو مجبور کنیم که به ما ملحق بشن " که با کنار هم قرار دادن جمله تاجر و نبیل می توان پی برد که قصد فیلمساز از این دو صحنه عمق دادن به هدف اصلی فیلم است .

در این فلاش بک «اش» با شرکت در یک عملیات تروریستی روند تروریست شدن خود را رفته رفته کامل می کند . یکی از نکات مهم در این فلاش بک غیر متمدن جلوه دادن مسلمانان است . در یکی از صحنه ها زمانیکه «اش» و دوستش به همراه فرمانده عملیات ترور مشغول غذا خوردنند ، فیلمساز با چند نما کلوزاپ روی ظرف غذا و دست «اش» و فرمانده و سپس کلمه ای که فرمانده می گوید به این مطلب اشاره می کند . فرمانده (بعنوان مسلمانی متعصب)  که با دست غذا می خورد به «اش» که از کارد و چنگال استفاده می کند با لحنی تمسخر آمیز می گوید : انگلیسی .

پس از بازگشت به زمان حال و مشخص شدن چرا و چگونگی تروریست شدن «اش» برای مخاطب ، او تصمیم می گیرد که خود در یک عملیات انتحاری شرکت کند . در این بخش از فیلم که بخش پایانی نیز می باشد ، فیلمساز با تاکید چند باره بر تروریست بودن مسلمانان با نشان دادن «اش» در حال پرکردن یک نوار ویدئویی و پخش صدای او بصورت نریشن بر روی لحظاتی که «اش» می خواهد عملیات را انجام دهد ، طی صحبت های «اش» ، سعی کرده است بطور کامل این مطلب را به بیننده القا کند.

Clean skin

بی سابقه

محصول 2012

هنرپیشگان: شان بین ، عبین گالیا

نویسنده و کارگردان: هادی حاجایگ