احکام حلول ماه رمضان
پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
إنَّ أبوابَ السَّماءِ تُفتَحُ فی أوَّلِ لَیلَةٍ مِن شَهرِ رَمَضانَ و لاتُغلَقُ إلى آخِرِ لَیلَةٍ مِنهُ ؛
درهاى آسمان در شب اوّل ماه رمضان گشوده مىشود و تا آخرین شب این ماه بسته نمىشود .
(بحار الأنوار ، ج 96 ، ص 344)
ماه رمضان نهمین ماه از ماههای قمری و بهترین ماه سال و تنها ماهی كه نامش در قرآن آمده و یكى از چهار ماهى است كه خداوند متعال جنگ را در آن حرام كرده است.(مگر جنبه دفاع داشته باشد.)
این ماه بهترین فرصت برای به دست آوردن کمال و معنویت است و قطعا ماهی که می توان در آن به تقرب رسید و حقایق را آنگونه که هست نظاره کرد ماه رمضان است.
در این ماه شریف؛ روحانیت خاصی بر جسم و روح انسان حاکم است و آدم خاکی به واسطه تاثیر این حالات احساسی آسمانی دارد .
رمضان؛ ماه رحمت و غفران الهی است که دریای بیکران لطف و عنایت حضرت دوست در آن جوشش و تلاطم دیگری دارد.
در آستانه این میهمانی استفتائاتی را که در مورد حلول ماه رمضان از محضر مبارک آیة الله خامنه ای(مدظله) شده است همراه با پاسخ آنها ذکر می کنیم:
سوال: اگر پیش از ظهر اعلام كردند كه امروز اول ماه رمضان است؛ تكلیف روزه آن روز چه مىشود؟
اگر مبطلات روزه را مرتكب نشده، بنابر احتیاط واجب باید نیت روزه کند و روزه بگیرد و بعداً نیز آن روز را قضا کند و اگر یكى از آنها را مرتكب شده، روزه او باطل است؛ ولى (به احترام ماه رمضان) باید تا اذان مغرب از كارى كه روزه را باطل مىكند، خوددارى نموده و بعد از ماه رمضان آن روز را قضا كند.
سوال: اگر چند نفر عادل شهادت بدهند كه دو نفر عادل ماه را دیدهاند؛ آیا اول ماه رمضان یا شوال ثابت مىشود؟
خیر، باید دو نفر عادل خودشان براى انسان شهادت بدهند كه ماه را دیدهاند و اگر رۆیت ماه را با واسطه نقل كنند، كافى نیست؛ مگر آنكه از گفته آنان، اطمینان به رۆیت هلال پیدا شود.
سوال: هم افق به چه معنى مىباشد و نقاط هم افق چه نقاطى هستند؟
مراد از «هم افق» مکانى است که از لحاظ امکان یا عدم امکان رۆیت با شهر مورد نظر، همسان باشد.
سوال: اینكه گفته مىشود مجتهد باید در مورد رۆیت هلال حكم دهد تا براى همگان لازمالاجرا باشد منظور چیست؟ و چه كسانى را شامل مىشود؟
منظور اظهار نظر و رأى راجع به اول ماه است و صِرف ثبوت ماه نزد وى حكم نیست. و منظور از حاكم، مجتهد جامعالشرایط و در درجه اول ولىّ امر مسلمین است.
سوال: کسانى که از مجتهدین مختلفى تقلید مىکنند، آیا مىتوانند در مسأله رۆیت هلال به فتواى مجتهد واحد عمل كنند یا خیر؟
اگر مجتهد جامعالشرایط حكم به اول ماه یا آخر ماه نماید دیگران باید بدان ملتزم شوند.
سوال: در هنگام همزمانى ماه مبارك رمضان با فصل پاییز و زمستان و شرایط خاص جوّى چگونه مىتوان به رۆیت هلال از طریق چشم غیر مسلح اكتفا كرد؟ آیا به لحاظ شرعى مانعى بر سر راه اثبات این امر از طریق علوم جدید وجود دارد؟
شرط ثبوت هلال، رۆیت با چشم غیرمسلح نیست، بلكه رۆیت با چشم مسلح نیز كافیست، كما اینكه از طریق علوم جدید اگر اطمینان حاصل شود، كافیست.
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش احکام اسلامی تبیان
منابع:
پایگاه اطلاع رسانی آیة الله خامنه ای ـ بخش استفتائات