چطور از نامزدتان گلایه کنید؟
گلایه کردن خواسته یا ناخواسته در بیشتر موارد باعث موضعگیری فردی که از او گلایه میکنیم، میشود و معمولا او را به سمت بازداری از اصلاح رفتار سوق میدهد، بنابراین همواره اولین توصیه ما برای شیوه صحیح گلایهکردن، «گلایهنکردن» و جایگزینی راهکارهای مناسبتر به جای آن است.
اما اگر این اصل را در نظر نگیریم باید گفت که گلایهکردن صحیح نیز میتواند اصول و قواعد خاصی مربوط به خود داشته باشد. پیش از پرداختن به اصول یک گلایه با قاعده باید فرد گلایهکننده هدف خود را از این کار بداند. گلایهکردن زمانی میتواند توجیه منطقی داشته باشد که مقصود گلایهکننده از آن دستیابی به الگوهای سالمزیستن باشد.
هدف از گلایهکردن اصلاح رفتار و بهبود شرایط برای ایجاد یک رابطه منطقی بین افراد است وگرنه اگر مثلا بین همسران این گلایهمندی از هم رخ دهد و هدف آن به جای آنکه اصلاح رفتار نسبت به یکدیگر باشد، تنبیه، تحقیر یا اهانت باشد نهتنها اتفاق مثبتی در آن رابطه نمیافتد بلکه به احتمال فراوان مشکل را حادتر از گذشته نیز خواهد کرد.
شیوههای گلایهکردن
اگر گلایه با شیوهای درست و منطقی مطرح شود در طولانیمدت میتواند اثر اصلاحی داشته باشد یعنی حتی اگر فرد گلایهشونده در آن زمان، گلایههایی را که نسبت به او مطرح شده، نپذیرد ولی در تنهایی به آن فکر میکند و به اصلاح رفتار خود میاندیشد.
بهکارگیری شیوه مناسب برای گلایهکردن، احتمال مقاومت فرد را کمتر و میزان پذیرش را در او بیشتر میکند، فردی که میخواهد گلایه کند باید به چند نکته مهم توجه کند.
1- لحن مناسب: گلایه همواره باید با لحن آرام و مناسب به گلایهشونده منتقل شود تا او را دچار موضعگیری در برابر گوینده نکند.
2- شیوه بیان: شنونده نباید تصور بدی نسبت به گوینده و گلایه انجامشده پیدا کند و شیوه بیان مطلب باید به نحوی باشد که او دچار تصور تحقیرشدن و مورد اهانت قرار گرفتن نشود. انتخاب جملات در این موضوع نقش مهمی دارند. جملاتی مثل «صلاح میدونی که...» یا «بهتر نیست این کار رو...» و عباراتی مانند اینها میتوانند حس بهتری را در شنونده ایجاد کنند و او را از نیت مثبت گوینده مطمئن کنند.
3- عدم دفاع از خود: بسیاری از افراد گلایه خود را به نحوی با طرف مقابل در میان میگذارند که گویا تلاش دارند خود را برتر از او بدانند. وقتی شنونده در طی صحبتها و گلایههای گوینده مدام حس کند که او میگوید «من خوبم و تو بدی»، نمیتواند ارتباط درستی با آن حرفها برقرار کند. گوینده نباید در کلام خود این نکته را القا کند که برتر از طرف مقابل است. بنابراین در این موارد نباید از عباراتی مانند «من همیشه این رفتار رو از تو دیدهام...» یا «تو همیشه این کار رو خراب میکنی...» و مانند آن استفاده کرد.
4- شخصیت دادن: وقتی در گلایهکردن از فرد مقابل به او شخصیت میدهیم، علاوه بر اینکه رفتار یا عمل اشتباه را به او گوشزد کردهایم، اشتباه او را حاصل بیدقتی دانستهایم و تصور جهل را در او ایجاد نکردهایم. در این حالت گلایهشونده نیز خود را در حل مشکل و یافتن راهکار صحیح دخیل میداند و در اصلاح خود فعالتر عمل خواهد کرد. عباراتی مانند «من انتظار بیشتری از تو دارم...»، «فکر میکنی راه دیگهای وجود نداشت؟!»، «این راه بهتر نبود؟!» و... میتواند به شنونده گلایه احساس مطلوبتری بدهد.
زمان مناسب کدام است؟
عدهای از مردم ترجیح میدهند با بروز هر مشکل و عدمکامیابی در رسیدن به هدفی یا مشاهده هر رفتار ناپسند از سوی فرد مقابل به سرعت موضوع را به او انتقال دهند و از او گلایه کنند اما در مقابل گروه دیگری نیز وجود دارند که تا حد امکان از بروز و مطرحکردن این موضوعها خودداری میکنند و تنها زمانی لب به گلایه میگشایند که حس کنند دیگر تحمل این موضوع را ندارند.
برای اینکه بدانیم کدام یک از این دو روش اصولیتر است، باید به یک اصل در علم روانشناسی اشاره کنیم که «اصل جلوگیری از ایجاد رفتار» نام دارد. درواقع این اصل بیان میکند که باید رفتار غلط یا عمل اشتباه در همان دفعات ابتدایی به فرد تذکر داده شود و نه پس از تجمع و تکرارهای درازمدت.
گلایهکردن باید به شکل آرامآرام و تدریجی باشد زیرا در صورت تجمع و بروز ناگهانی دو ایراد عمده بر آن وارد خواهد بود:
اول اینکه در صورت تکرار طولانیمدت رفتار اشتباه از سوی گلایهشونده، میزان ناکامی در فرد گلایهکننده بیشتر میشود و فراوانی این ناکامیها، ناخودآگاه رفتار گلایهکننده را تهاجمی و قدرت بیان مشکل را در گلایهکننده کم میکند.
دومین ایراد بر این شکل از بروز گلایهها این است که در صورت تذکرندادن به موقع، طی زمان رفتار در گلایهشونده درونی میشود و توانایی او برای اصلاح و ایجاد تغییر کاهش مییابد.
بخش کلوب ازدواج تبیان
برگرفته از سلامت