لطفاً سکته نکنید (قسمت اول)

حمله‌ی قلبی یعنی مرگ سلول‌های عضلانی قلب در اثر کاهش یا توقف جریان خون در سرخرگ های قلب. سکته یا حمله‌ی قلبی معمولاً در افراد بالای 40 سال رخ می‌دهد.

این بیماری در مردان شایع‌تر است، اما متأسفانه میزان بروز آن در خانم‌ها نیز در حال افزایش است. از قدیم گفته‌اند پیشگیری بهتر از درمان است. مصرف ویتامین D و فیبرها، داشتن تغذیه‌ی مناسب، پرهیز از چربی‌های اشباع شده و غیره جلوی سکته را می‌گیرد. برای اینکه خدای نکرده سکته نکنید توصیه‌های ما را جدی بگیرید.

ویتامین D مصرف کنید

برای جلوگیری از سکته‌ی قلبی حواستان به میزان ویتامین D بدنتان باشد. به خاطر اینکه کمبود این ویتامین احتمال حمله‌ی قلبی را بالا می‌برد.

نتایج یک پژوهش آمریکایی که در سال 2008 و به مدت 5 سال روی 1739 نفر انجام شده نشان می‌دهد افرادی که میزان ویتامین D دریافتی‌شان کم است به میزان 62 درصد بیشتر در معرض سکته‌ی قلبی قرار می‌گیرند.

ویتامین D باعث تولید مواد ضدالتهابی شده و از آهکی شدن رگ‌های خونی جلوگیری می‌کند.

برای بهره‌مند شدن از ویتامین D هر هفته 20 دقیقه در معرض نور خورشید قرار بگیرید. از این گذشته خداوند مواد غذایی حاوی این ویتامین را نیز در اختیار ما گذاشته است مثل ماهی تن یا ماهی آزاد. اگر دچار کمبود ویتامین D هستید حتماً با نظر پزشکتان مکمل مصرف کنید.

مراقب رژیم‌های لاغری باشید

معمولاً افرادی که رژیم‌های سفت و سخت لاغری می‌گیرند بعد از مدتی خسته شده و رژیمشان را رها می‌کنند. این نوع رژیم‌ها دیر یا زود تبدیل به رژیم‌های یویویی می‌شوند. یعنی لاغری موقت و در پی آن بازگشت به وزن اولیه و در اکثر موارد بیشتر از آن. این روند چاقی و لاغری میزان کلسترول خوب خون را کاهش می‌دهد. کلسترول خوب (HDL) از بروز انفارکتوس میوکارد پیشگیری می‌کند. واضح است زمانی که میزان این نوع کلسترول کم باشد خطر سکته‌ی قلبی نیز بالا می‌رود. نتایج پژوهش آمریکایی که در سال 2000 روی 485 زن انجام شد نشان می‌دهد 27 درصد خانم‌هایی که به خاطر مشکلات قلبی عروقی به پزشک مراجعه کرده‌اند حداقل یک‌بار بعد از لاغری دوباره چاق شده‌اند. به این ترتیب کلسترول خوب این زن‌ها در مقایسه با دیگران حدود 7 درصد کمتر است.

اگر برای لاغر شدن داشتن تغذیه‌ی سالم و متعادل کافی نباشد رژیم مناسبی داشته باشید. رژیم‌های سخت را فراموش کنید. قبل از این‌گونه رژیم‌های سخت‌گیرانه حتماً با پزشک مشورت کنید. ورزش را در برنامه‌ی روزانه‌تان بگنجانید.

حواستان به چربی‌های اشباع شده و ترانس باشد

افرادی که 5 درصد چربی‌های اشباع شده‌ی بیشتری مصرف می‌کنند (چربی‌هایی که در دمای محیط جامد هستند مثلاً کره) به میزان 17 درصد بیشتر در معرض بیماری‌های قلبی عروقی قرار می‌گیرند. بدتر اینکه افزایش 5 درصدی چربی‌های ترانس مثل روغن‌های هیدروژنه خطر ابتلا به این بیماری‌ها را تا 93 درصد بالا می‌برد.

نتایج پژوهش آمریکایی که در سال 2000 روی 485 زن انجام شد نشان می‌دهد

27 درصد خانم‌هایی که به خاطر مشکلات قلبی عروقی به پزشک مراجعه کرده‌اند حداقل یک‌بار بعد از لاغری دوباره چاق شده‌اند. به این ترتیب کلسترول خوب این

زن‌ها در مقایسه با دیگران حدود 7 درصد کمتر است

برای مقابله با این خطر از خرید محصولات غذایی حاوی اسیدهای چرب ترانس خودداری کنید. برچسب‌های مواد غذایی را به دقت بخوانید و اگر در بین ترکیبات آن به واژه‌ی «روغن‌های هیدروژنه و یا نیمه هیدروژنه» برخورد کردید از خرید آن صرف‌نظر کنید. این چربی‌ها در مواد غذایی صنعتی مثل انواع شیرینی‌جات خشک، مارگارین، هله‌هوله‌ها و غیره وجود دارد. توصیه می‌کنیم مصرف چربی‌های اشباع شده را نیز کاهش دهید. چربی‌های اشباع نشده (چربی‌هایی که در دمای محیط مایع می‌مانند) را در الویت برنامه‌ی غذایی خود قرار دهید. توجه داشته باشید که مارگارین اغلب سرشار از چربی‌های هیدروژنه است.

وزنتان را کنترل کنید

اضافه وزن و چاقی مساوی است با بیشتر عواملی که باعث بروز بیماری‌های قلبی عروقی می‌شود مثل نداشتن فعالیت‌های جسمی مناسب، تغذیه‌ی نامناسب و سرشار از چربی و قند، دیابت و غیره.

برای پیشگیری از خطرات احتمالی کافی است حواستان به وزنتان باشد. زمانی که متوجه شدید وزنتان به تدریج در حال افزایش است باید مراقب باشید و تلاش کنید وزنتان را کنترل کنید. این طبیعی است که بعد از بیست سالگی و هر دو سال یک کیلو چاق‌تر شوید. خانم‌ها با هر فرزندی که به دنیا می‌آورند نیز یک کیلو بیشتر چاق می‌شوند. اما نباید اجازه دهید وزنتان به یکباره بالا برود. برای تعیین وزن ایده آل خود کافی است شاخص توده‌ی بدنتان را حساب کنید. اگر دیدید چند کیلو اضافه وزن دارید تغذیه‌ی سالم و متعادلی در پیش بگیرید بدون اینکه خودتان را با رژیم‌های سخت شکنجه دهید. ورزش کنید. برخی از عادت‌های نامناسب مثل هله‌هوله خوردن موقع تماشای تلویزیون، مصرف نوشیدنی‌های شیرین و الکی و غیره را کنار بگذارید. البته که بعد از یک هفته معجزه رخ نمی‌دهد. باید شش ماه صبر کنید تا کاهش وزنتان را حس کنید. صبور باشید.

مصرف فیبرها را فراموش نکنید

فیبرها در میوه‌ها و سبزیجات مختلف وجود دارند و وزن شما را کنترل می‌کنند. برای مقابله با مشکلات قلبی عروقی که منشأ سکته‌ی قلبی هستند باید در هر رژیم غذایی فیبر گنجانده شود. فیبرها میزان جذب کلسترول توسط روده را کاهش می‌دهند. برخی از فیبرها مثل فیبرهای حلَال که بیشتر در جو یا جو دو سر وجود دارند میزان کلسترول خون را کاهش می‌دهند.

برای دریافت فیبر بیشتر برای صبحانه غلات میل کنید. نان‌های سبوس دار را دریابید. مصرف میوه‌ها و سبزیجات را فراموش نکنید.

خانم‌ها آقایان لطفاً ورزش کنید

فعالیت‌های جسمی کالری‌ها را می‌سوزاند. انجام یک ورزش منظم و مناسب متابولیسم یا همان سوخت و ساز بدن را بالا می‌برد که به سوزاندن کالری‌ها منجر می‌شود. ورزش عضلات قلب را به فعالیت می‌اندازد، تأثیر مثبتی روی نرمی و حفظ خاصیت ارتجاعی رگ‌های خونی دارد و روند سوخت و ساز قندها و چربی‌ها را بالا می‌برد.

وقتی می‌گوییم ورزش کنید منظورمان این نیست که ساعت‌ها در باشگاه‌های ورزشی دمبل بزنید و حرکات سنگین انجام دهید. برای خرید از سر خیابان ماشین نبرید. مسیرهای نزدیک را پیاده بروید. متخصصان بهداشت و سلامت توصیه می‌کنند برای پیشگیری از بروز بیماری‌های قلبی عروقی هر روز 30 دقیقه پیاده روی کنید.

ادامه دارد...

فاطمه مهدی پور

بخش تغذیه و آشپزی تبیان