پیامدها و دستاوردهای دفاع مقدس(2)
دستاوردهای داخلی دفاع مقدس فراوان است، ولی ما در این نوشتار به مهمترین آنها میپردازیم و تفصیل آن را به فرصتی دیگر و كتابی دیگر ـ انشاءالله ـ وا میگذاریم. مهمترین دستاوردهای داخلی دفاع مقدس عبارتند از:
1. اعتماد به نفس و خودباوری
2. شكوفایی استعداد و خلاقیت
3. رشد باورهای دینی
.4 تولد تفكر بسیجی
تفكر بسیجی كه ایدئولوژی كارآمد دفاع مقدس بود، در مدرسهی عشق امام راحل(ره) عینیت یافت و تربیتیافتگان این مدرسه، زیباترین حماسهها را در تاریخ رقم زدند و امروز قداست و طهارت بسیج مرهون ایثار و شهادتطلبیهای بسیجیان دوران دفاع مقدس است، كه هرگز نباید مورد مصرف سیاسی و صنفی قرار گیرد.
بعد از اشغال لانهی جاسوسی امریكا در ایران توسط دانشجویان پیرو خط امام، حضرت امام در طی یك سخنرانی خطاب به اعضای ستاد مركزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی فرمودند كه باید ارتش 20 میلیونی تشكیل شود. امام(ره) با اشاره به این مطلب كه«مملكت اسلامی همهاش باید نظامی باشد» و این كه «اگر كشوری 20 میلیون جوان دارد، باید 20 میلیون تفنگدار داشته باشد»، توجه فرماندهان سپاه را به این امر مهم معطوف داشتند.
به دنبال فرمان امام، در طی مدت كوتاهی حدود یك میلیون و دویست هزار نفر در سراسر كشور در واحدهای سپاه ثبت نام كردند،كه بعداً به چندین میلیون نفر رسید. اینها از اقشار مختلف مردم بوده و اغلب در جریان انقلاب آموزشهایی هم دیده بودند.
بعد از رهنمود امام، ستاد ویژهای تحت عنوان واحد بسیج مستضعفین در سپاه به وجود آمد و امر آموزش و سازماندهی نیروهای مردمی را در سراسر ایران به طور ضربتی به عهده گرفت.
دربارهی نقش نیروهای مردمی، میتوان گفت كه حضور آنها در نیروهای منظم و نامنظم، به تقویت روحی و رزمی سپاهیان اسلام منجر شد. به علاوه، آنها در مسألهی تغذیه و تدارك جبهه، كندن سنگرهای انفرادی و اجتماعی، رساندن مهمات، ساختن پل، گشت زنی، كسب اطلاعات و تأمین نیاز انسانی جبههها، نقش عمدهای ایفا كردند. این نیروها در داخل شهرها نیز نقش مهمی در تهیهی تداركات برای جبهه، مسایل مربوط به مبارزه با ضد انقلاب و مراكز فساد، و غیره داشتند. در قسمتهای دیگر، نهادهایی در رابطه با جنگ به وجود آمدند؛ مثل ستاد بسیج اقتصادی، بنیاد امور جنگ زدگان، ستاد تداوم امداد به مناطق جنگی، ستاد جنگهای نامنظم و غیره.
5. رشد فضایل اخلاقی و معنوی
از بركات دیگر دفاع مقدس، رشد فضایل اخلاقی و معنوی در افراد و تقویت ارزشهای اجتماعی بود؛ به طوریكه همهی اقشار ملت تحت تأثیر اخلاق رزمندگان و فضایل انسانی خانوادهی آنان قرار داشتند؛ به ویژه موقعی كه مراسم تشییع شهدا برگزار میشد، همگان شركت فعال داشته، از فضای معنوی آن بهرهمند میشدند.
بسیار دیدهایم یادگاران عزیز جنگ را كه بر سوگ از دست دادن جبهه و جنگ سخت میگریند. گریهی آنان در حسرت خونریزی و خشونت جنگ نیست، بلكه برای از دست رفتن آن فضای روحانی و معنوی است. بچههای جنگ در آن فضای معنوی به تصفیه و تزكیه میپرداختند و دل خود را به نور حق مصفا میكردند و به فرمودهی امام راحل(ره) راه صد ساله را یك شبه میپیمودند؛ بدان گونه كه «پیر میكدهی عشق» آن رزمندهی سیزده ساله را رهبر خویش میخواند و در «نماز عشق خود» به او اقتدا میكند. این بُعد از جنگ، یكی از زیباترین ابعاد جنگ است، از این رو آشنایی با آن و زمینهی ایجاد شناخت آن، نیاز مبرم جامعه خصوصاً جوانان است و این مستلزم عبور از سطح ملموس جنگ و نقب به بطن و حقیقت جنگ است.
6. تحول در صنایع دفاعی كشور
جنگ تحمیلی با توجه به نوپایی آن، نتایج بسیار با ارزش و مۆثری به همراه داشت. شرایط جنگی و فوقالعادهی كشور، فشارها و نیازها، یكی از بهترین فرصتها برای رشد صنایع و واحدهای تولیدی كشور محسوب گردید و باعث شد جوانان متعهد، با خلاقیت و ابتكار دست به فعالیتهای وسیعی جهت رفع نیازهای روزمرهی جامعه ـ خصوصاً جنگ تحمیلی ـ بزنند، كه در این میدان مبارزه، با حداقل سرمایه و امكانات دست به نوآوریهای بزرگی زدند كه همین جرقههای كوچك و ناچیز در اوایل جنگ نضج پیدا كرد و امروز در دوران سازندگی، استمرار آن خلاقیتها را در حركتهای كلان اقتصادی و صنعتی به وضوح مشاهده میكنیم.
از بركات دیگر دفاع مقدس، رشد فضایل اخلاقی و معنوی در افراد و تقویت ارزشهای اجتماعی بود؛ به طوریكه همهی اقشار ملت تحت تأثیر اخلاق رزمندگان و فضایل انسانی خانوادهی آنان قرار داشتند؛ به ویژه موقعی كه مراسم تشییع شهدا برگزار میشد، همگان شركت فعال داشته، از فضای معنوی آن بهرهمند میشدند.
یكی از مهمترین بركات جنگ، همین ابتكارات و نوآوریها در جنگ بود كه باعث شد شعار زیبای نیاز ایرانی باید به دست ایرانی برطرف گردد، از حالت آرمانی به واقعیت تبدیل شود و اولین جرقههای امید در دل جوانان این مرز و بوم كه «میتوان به خود متكی بود و كشوری مستقل داشت»، درخشیدن بگیرد.
معاملات تسلیحاتی در دنیای كنونی، معادلات خاصی دارد؛ به طوری كه كشور فروشنده با فروش تسلیحات به كشور خریدار، نوعی وابستگی نظامی را به خریدار تحمیل میكند و به گونهای عمل میشود كه بدون كشور فروشنده، تسلیحات بدون استفاده باقی بماند. اگر به روابط تسلیحاتی كشورهای جهان سوم و خصوصاً كشورهای عربی خلیج فارس نگاه كنیم، به وضوح صحت این مطلب را میبینیم. تمام این كشورها با خرید تسلیحات، مجبور شدهاند چندین پایگاه نظامی خود را به كشورهای فروشندهی تسلیحات واگذار نمایند.
این وضعیت و استعمار نو، در ایرانِ پیش از انقلاب نیز حاكم بود و جالب این كه دشمنان انقلاب با همین پیش فرض، بعد از حملهی رژیم بعث عراق به ایران اسلامی، به واسطه خارج شدن وابستگان نظامی خارجی، فكر میكردند تمام حركتهای نظامی ایران راكد خواهد ماند و به زودی جمهوری اسلامی ایران شكست خواهد خورد.
به حول و قوهی الهی و رهبری داهیانهی حضرت امام(ره) و با رشادت و خلاقیت جوانان غیور و با ایمان این كشور، تحولات شگرفی رخ داد. بیشك میتوان گفت اگر جنگ نبود، و كشور در محاصرهی اقتصادی و سیاسی دنیا قرار نمیگرفت، این پیشرفتهای عظیم تسلیحاتی و نظامی در كشور حاصل نمیشد.
ادامه دارد...
بخش فرهنگ پایداری تبیان
منبع: پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس - نویسنده:دكتر اسماعیل منصوری لاریجانی