نیت شرط صحت روزه است
در روزه، داشتن نیّت شرط است و اگر روزه دار نیّت كند از هر چیز كه روزه را باطل مى كند، امساك نماید كافى است.
اهمیت نیت در اسلام تا آنجایی است که یکی از شرطهای صحت عبادات است .
نیت از نظر اصطلاح اخلاقی به معنای قصد است و قصد نیز به معنای مقصد و هدف داشتن می باشد. مصداق بارز نیت و هدف داری اگر چه در عبادت خداوند است، ولی محدود به عبادت اصطلاحی نیست و شامل كل زندگی انسان می شود.
در روزه، داشتن نیّت شرط است و اگر روزه دار نیّت كند از هر چیز كه روزه را باطل مى كند، امساك نماید كافى است.
در این مجال از توضیح المسائل 12 مرجع نظرات بعضی مراجع عظام را یاد آور می شویم:
سوال: آیا لازم است انسان نیت روزه را بر زبان بیاورد؟
جواب: لازم نیست انسان نیت روزه را از قلب خود بگذراند یا بر زبان بیاورد بلکه همین قدر که برای انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب کاری که روزه را باطل می کند انجام ندهد کافی است.
(ر.ک: توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 914، م1550)
سۆال: آیا انسان باید هر شب ماه رمضان نیت روزه فردای آن روز را بگیرد یا خیر؟
جواب: انسان می تواند در هر شب از ماه رمضان برای روزه فردای آن نیت کند، و بهتر است که شب اول ماه هم نیت روزه همه ماه را بنماید. (ر.ک: توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 915، م 1551)
سۆال : آیا نیت روزه چه واجب و چه مستحب وقت مشخصی دارد؟
جواب: برای نیت واجب ماه رمضان از اول شب ماه رمضان تا اذان صبح هر وقت نیت روزه فردا بکند اشکالی ندارد. اما وقت نیت روزه مستحبی از اول شب است تا موقعی که به اندازه نیت کردن به مغرب وقت مانده باشد که اگر تا این وقت کاری که روزه را باطل می کند انجام نداده باشد و نیت روزه مستحبی کند روزه او صحیح است. (ر.ک: توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 915، م 3-1552)
سۆال: کسی که پیش از اذان صبح بدون نیت روزه خوابیده است، اگر پیش از ظهر بیدار شود و نیت کند، روزه او چه حکمی دارد؟
جواب: روزه او صحیح است چه روزه او واجب باشد چه مستحب. و اگر بعد از ظهر بیدار شود، نمی تواند نیت روزه واجب نماید. (ر.ک: توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 916، م 1554)
سۆال: اگر کسی بداند ماه رمضان است و عمدا نیت غیر رمضان کند، روزه او چه حکمی پیدا می کند؟
جواب: این روزه ای که بجا آورده نه روزه ماه رمضان حساب می شود و نه روزه ای که قصد کرده است. (ر.ک: توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 917، م 1556)
سۆال: اگر کسی نیت روز اول ماه رمضان بکند و بعد بفهمد که روز دوم یا سوم بوده روزه او چه حکمی دارد؟
جواب: روزه او صحیح است. (ر.ک: توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 917، م 1557)
سۆال: روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان به چه شکل نیت کند و روزه بگیرد؟
جواب: در این صورت واجب نیست روزه بگیرد، و اگر بخواهد روزه بگیرد نمی تواند نیت روزه رمضان کند ولی اگر نیت روزه قضا و مانند آن بنماید و چنانچه بعد معلوم شود رمضان بوده، از رمضان حساب می شود.(ر.ک: توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 923، م 1568)
سۆال: اگر کسی عمدا تا اذان ظهر نیت روزه ماه رمضان نکند، اشکال دارد؟
جواب: در فرض مرقوم روزه آن روز قضا دارد.(ر.ک: استفتائات امام خمینی (ره)، ج 1، ص 304)
سۆال: شخصی در ماه رمضان از شهری که وطنش نیست سحری می خورد به نیت این که قبل از ظهر به وطنش برسد و روزه بگیرد آیا از اول وقت می تواند قصد روزه نماید؟
جواب: نیت روزه در حال سفر صحیح نیست ولی اگر قبل از ظهر به وطن رسیده و قبلا افطار نکرده باید نیت روزه کند و صحیح است.(ر.ک: توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 911، م 1722)
سۆال: اگر مسافر پیش از ظهر از وطن سفر کرده و پیش از ظهر همان روزه به وطن مراجعت نماید و این امر همه روزه به علت دور بودن محل خدمت از وطن تکرار گردد می تواند روزه بگیرد یا خیر؟
جواب: می تواند در سفر مفطر بجا نیاورد تا با رسیدن پیش از ظهر به وطن نیت روزه نماید و روزه اش صحیح است. (ر.ک: توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 991، م 1722)
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش احکام اسلامی تبیان
منابع:
سایت اندیشه قم
سایت پرسمان
