تبیان، دستیار زندگی
غیرت دینی» فریضه ای است که در هیچ وضعیتی ترک شدنی نیست، حتی اگر انسان نتواند عملاً جلوی متجاوزان به حریم دینی را بگیرد، موظف است قلباً از آنان نفرت داشته باشد که این هم جلوه ای از غیرت دینی است و آنانی که حتی این مرحله از غیرت دینی را در جای خود راه نداده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

منظور از غیرت دینی چیست ؟


منظور از غیرت دینى این است که انسان در برابر تخلّفاتى که از مسیر حق و عدالت و احکام الهى مى شود، خاموش ننشیند و بى تفاوت از کنار آنها نگذرد بلکه تخلّف هر چه شدیدتر باشد جوش و خروش او بیشتر گردد. کسانى که خونسرد و بى رمق از مقابل این امور مى گذرند فاقد غیرت دینى هستند.

غیرت

قرآن مجید درباره بعضى از جنگجویان با ایمان که فاقد وسائل لازم براى شرکت در میدان جنگ بودند مى فرماید: «وَ لاعَلَى الَّذینَ اِذا ما أَتَوْکَ لِتَحْمِلَهُمْ قُلْتَ لاَأَجِدُ ما أَحْمِلُکُمْ عَلَیْهِ تَوَلَّوا وَ أَعْیُنُهُمْ تَفیضُ مِنَ الدَّمْعِ حَزَناً أَلاّ یَجِدُوا مایُنْفِقُونَ»(1)

( بر کسانى که وقتى نزد تو آمدند که آنها را بر مرکبى (براى میدان جهاد) سوار کنى و تو گفتى که: «مرکبى که شما را بر آن سوار کنم، ندارم.» و آنها از نزد تو بازگشتند در حالى که چشمانشان از اندوه اشکبار بود ایرادى نیست چرا که چیزى که در راه خدا انفاق کنند، نداشتند).

این چه عاملى است که فردى را که ابزار و وسایل جهاد را نمى یابد چنان منقلب مى کند که بى اختیار مانند ابر بهار، اشک بریزد؟ (توجه داشته باشید «تفیض» در اینجا به معناى «فرو ریختن فراوان» است); آن چیزى جز غیرت دینى نیست.

در خطبه 27 نهج البلاغه نیز به یکى از مظاهر آن ـ که در بالاترین حدّ قرار دارد ـ اشاره شده است. حضرت مى فرماید: «اگر مسلمانى، به خاطر این حادثه (بسیار دردناک)(2) از شدّت تأسّف بمیرد، جاى سرزنش ندارد، بلکه به نظر من سزاوار است».

غیرت دینى عامل بسیار مهمّى براى دفاع از حریم قوانین اسلام و احیاى معروف و از میان بردن منکر است.

غیرت دینی» فریضه ای است که در هیچ وضعیتی ترک شدنی نیست، حتی اگر انسان نتواند عملاً جلوی متجاوزان به حریم دینی را بگیرد، موظف است قلباً از آنان نفرت داشته باشد که این هم جلوه ای از غیرت دینی است و آنانی که حتی این مرحله از غیرت دینی را در جای خود راه نداده اند، «زنده مرده نما» هستند

جالب این که در حدیثى از امام صادق (علیه السلام) آمده است که خداوند، دو فرشته را براى عذاب قومى مأمور کرد. هنگامى که آنها به سراغ این مأموریت خود رفتند، مردى به ظاهر نورانى را که آثار پارسایى و صلاح از او آشکار بود دیدند که در حال تضرّع و زارى به درگاه خدا است. یکى از آن دو، به دیگرى گفت: «این مرد دعا کننده را دیدى؟» دیگرى گفت: آرى، ولى من مأموریتم را انجام مى دهم» دومى گفت: من هیچ کارى نمى کنم، تا به پیشگاه خدا، پروردگارم بازگردم (و دستور جدیدى بگیرم) هنگامى که به پیشگاه خداوند عرضه داشت که «پروردگارا! من به آن شهر که رسیدم، یکى از بندگان تو را دیدم که در حال دعا و تضرّع است.» دستور آمد که برو و مأموریتت را انجام ده (و شهر را زیر و رو کنید) «فأِنَّ ذلِکَ رجُلٌ لَمْ یَتَغیَّرْ وَجْهُهُ غَضَباً لى قَطُّ» (او مردى است که هرگز، چهره اش از خشم در راه من متغیّر و برافروخته نشده است و ذره اى غیرت دینى نداشته).(3)

امام علی (علیه السلام) فرمود: «فإذا حضرت بلیة فاجعلوا اموالكم دون انفسكم، وإذا نزلت نازلة فاجعلوا انفسكم دون دینكم. فاعلموا أنّ الهالك من هلكَ دینه والحریب من حرب دینه». (سفینة البحار/ج1/ص476)

در خطبه 27 نهج البلاغه نیز به یکى از مظاهر آن ـ که در بالاترین حدّ قرار دارد ـ اشاره شده است. حضرت مى فرماید: «اگر مسلمانى، به خاطر این حادثه (بسیار دردناک) از شدّت تأسّف بمیرد، جاى سرزنش ندارد، بلکه به نظر من سزاوار است». غیرت دینى عامل بسیار مهمّى براى دفاع از حریم قوانین اسلام و احیاى معروف و از میان بردن منکر است

آنگاه که حادثه ای پیش آمد، اموالتان را سپر جانتان قرار دهید و در حفظ جانتان بکوشید، اما اگر حادثه ای پیش آمد که دینتان در معرض خطر قرار گرفت، جانتان را فدای دینتان کنید که آن کس که در دینش از بین برود نابود است و غارت زده آن کس است که دینش به غارت برود.

غیرت دینی» فریضه ای است که در هیچ وضعیتی ترک شدنی نیست، حتی اگر انسان نتواند عملاً جلوی متجاوزان به حریم دینی را بگیرد، موظف است قلباً از آنان نفرت داشته باشد که این هم جلوه ای از غیرت دینی است و آنانی که حتی این مرحله از غیرت دینی را در جای خود راه نداده اند، «زنده مرده نما» هستند.

در روایات، رضایت به گناه نیز گناه شمرده شده است؛ چرا که این جلوه برجسته فقدان غیرت دینی است. امام علی (علیه السلام) فرمود: «آن کس که به کار جمعیّتی راضی باشد، همچون کسی است که در آن کار دخالت داشته است و بر کسی که داخل در باطلی می شود دو گناه است:

1ـ گناه عمل به باطل 2ـ گناه رضایت به آن» . (نهج البلاغه/حکمت 154)

پی نوشت ها :

(1)  سوره توبه، آیه 92.

(2) . منظور غارت زیور آلات یک زن مسلمان و یک زن غیر مسلمانِ در پناه اسلام در حمله سپاه معاویه به شهر انبار است.

(3) . بحارالانوار، جلد 97، صفحه 89، حدیث 60.

بخش نهج البلاغه تبیان


منابع : کتاب پیام امام علی(علیه السلام)، جلد2، ص 155.

سایت شعائر

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.