بررسی انواع مجازات‌ها در قانون جزای چین

سرزمین چین باجمعیت بیش از یک میلیاردو چنصد میلیون نفرو باوسعت زیاد یکی از بزرگترین کشورهای جهان به حساب می آید. تاریخ حقوق در این کشور سابقه دراز دارد، چنانکه گفته اند ((یو)) که هزارو هشتصد سال قبل از کنفسیوی در این کشور حکومت میکرد در بیرون کاخ خود طبلی نهاد تا دادخواهان با نواختن آن اورا فراخوانند.

کونگ چیو یاهمان کنفسیوس در سال 551 قبل از میلاد در شهر جوفو چین به دنیا آمد نام این عالم بزرگ و عظمت چین با هم گره خورده است به طوری که اندیشه های سیاسی و حقوقی این حکیم بزرگوار بیش از 2500 سال است که در تمام مکاتب چین رسوخ کرده است. او معتقد بود (( قانون مسلم و واقعی حاکمیت سیاسی ،مردمند، زیرا هرحکومتی که از اعتماد مردم بی بهره شود دیر یا زود سقوط میکند.))

اداره جمعیت یک میلیاردو چندصد میلیونی و پایین بودن دعاوی ناشی از روابط آن جامعه نسبت به جمعیت و کشورمان مارا براین داشت که گذری به قانون جزای جمهوری خلق چین زده تا انواع مجازات های اعمال شده در این کشور را بررسی کنیم.

این قانون با حکم رئیس جمهور جیانگ زمین در تاریخ اول اکتبر 1997 بمرحله اجرا در آمده است.

در کشور چین برخلاف کشور ما که مجازات ها به ((حدود،قصاص،دیات،تعزیرات ومجازاتهای بازدارنده))تقسیم میشود روال کاملا متفاوتی برای انجام این تقسیم وجود دارد.

طبق ماده 32 م.م.چ  مجازات ها در این کشور به دو شاخه اصلی و تکمیلی تقسیم میشوند که امکان دارد به طور توام باهم یا چداگانه لحاظ شوند.

الف- مجازات های اصلی عبارتند از :

1- مراقبت عمومی که مدتش کمتر از سه ماه و بیشتر از سه سال نخواهد بود.دراین دوران مجرم ضمن زندگی روزمره حق آزادی بیان،مطالعه مطبوعات،تشکیل جلسات برای کانون ها و انجمن ها و همینطور حق خروج از دیار خود بدون کسب مجوز از مراجع ذیصلاح را ندارد.

در صورتی که مجرم قبل از صدور حکم مراقبت عمومی بازداشت شده باشد به ازای هر روز بازداشت دو روز از مجازات مراقبت عمومی او کم میشود.

2- توقیف کیفری  مدت توقیف کیفری (که شبیه حبس کوتاه مدت است) نباید کمتر از یکماه و بیشتر از شش ماه باشد.مجرم در زمان اجرای حکم میتواند در هر ماه یک یا دو بار به خانه برود.

3 – حبس با زمان ثابت و حبس ابد  مدت حبس ثابت نباید کمتر از شش ماه و بیشتر از پانزده سال باشد (به جز زمانی که یک محکوم به اعدام بعد از دوران تعلیق از کیفر اعدام معاف شود به مجازات بالای پانزده سال نیز محکوم میشود) در مدت این حبس هر مجرمی که میتواند کار کند باید آموزش در زندان و اصلاح به وسیله کار را قبول کند (ذکر  این جمله در متن قانون ج . چ به صراحت هدف اصلاح مجرم را دراین قانون بیان کرده است)

4 – مجازات اعدام  حکم اعدام باید در مورد مجرمینی که جرائم خیلی خطر ناکی دارند صادر شود .اگر اجرای فوری آن ضرورت نداشته باشد دوسال تعلیق حکم همزمان با تغییر حکم اعدام صادر میشود ( البته اینجانب در اجرا شدن کاما این بند شک و تردید دارم به خاطر اینکه آمار و ارقام مجازات اعدام و شکل و جمعیت جامعه چین خلاف این متن را اعلام میکند ) در هر صورت اگر مجرمی همانطور که قبلا به آن اشاره شد در دوران تعلیق مجازات خود جرم دیگری انجام ندهد و رفتار مناسبی داشته باشد به مجازات بالای پانزده سال که آن هم قابل تخفیف است محکوم میشود.

اگر در دوران تعلیق جرم دیگری مرتکب شود با ابرام موضوع از طرف دیوان عالی خلق چین اعدام میشود. ( لازم به ذکر است که مدت حبس ثابت بالای پانزده سال این مجرمان از تاریخ شروع دوران تعلیق مجازات اعدام شروع میشود )

ب- مجازاتهای تکمیلی عبارتند از :

1 – جزای نقدی   مقدار جزای نقدی باید بر اساس جرم ارتکابی تعیین سود. ممکن است به طو نقدی یا قسطی به دادگاه پرداخت شود. اگر در پرداخت اقساط خللی وارد شود باید تماما یکجا پرداخت شود. اگر فرد نتواند انرا پرداخت کند دادگاه دستور خواهد داد که هر وقت مالی داشت پرداخت کند و اگر کلا استطاعت مالی نداشته باشد به مقتضای آن این مجازات از طرف دادگاه کمتر یا بخشوده میشود.( همانطور که ملاحظه شد به خاطر جزای نقدی بر خلاف کشور ما کسی را به زندان نمی اندازند مگر در موارد خیلی خاص )

2 -  محرومیت از حقوق سیاسی  این محرومیت عبارت است از حق رای دادن، آزادی بیان، حق استخدام در سازمانهای دولتی، حق مدیریت شرکتها و موسسات و سازمانهای خلقی

مدت این محرومیت در مورد مجرمینی که به حبس ثابت زیر پانزده سال محکوم شده اند از اتمام حبس یا توقیف آنها شروع میشود.

3 – ضبط اموال   عبارت است از ضبط تمام یا قسمتی از مال مجرم (البته برای مخارج روزانه شخص محکوم علیه و اعضای خانواده وی که تحت تکفل او هستند از آن مال کنار گذاشته میشود.دیون او نیز قبل از ضبط مال ادا خواهد شد.)

منابع : قانون جزای جمهوری خلق چین- محمد علی جنیدی

سایت حقوقدانان