سینمای دینی چگونه رونق می یابد؟

دكتر حسن عباسی تحلیلگر مسائل استراتژیك در برنامه «هفت» مورخ سوم دی مطالبی درباره اوضاع سینمای ایران بیان كرد. او عقیده دارد كه سینمای ما دینی تر از اقتصاد و سیاست ماست. درباره این سخن دكتر عباسی گفتنی هایی است. البته در اینكه دكتر عباسی فردی ژرف نگر است و با ریشه یابی مسائل، به طرح آنها می پردازد شكی نیست و این نوشتار در طول سخنان ایشان باید تحلیل شود نه در تقاطع با آن.

چگونه می شود فردی كه معتقد به مبانی دینی نیست، فیلم دینی بسازد؟ حتی اگر بدون اینكه بداند یك «ا نّ» (به تعبیر دكتر عباسی یك دكترین قرآن) را در فیلم خود نمایش داده باشد. مگر ما معتقد نیستیم كه الاعمال بالنیات؟ چگونه كسی كه نیت ساخت یك فیلم دینی ندارد و حتی سخن غیردینی را می خواهد رواج دهد، فیلم دینی می سازد؟

كسی كه در میانه وحی الهی و وحی شیطانی به حد وسط معتقد است و عملا در دام شیطان می افتد، چگونه فیلم دینی می سازد؟ ولو اینكه در ابتدای فیلم آیه قرآن باشد یا در درون فیلم علیه دروغ و ریا داد تصویر بدهد. با این تعبیر فیلم موهن «دموكراسی تو روز روشن» هم دینی است. آیا چنین است؟ در سینمایی كه برخی (كه جمعیتشان هم كم نیست، كه تنها راه نجات را تمسك به هالیوود می دانند چگونه می توان دم از فیلم دینی زد؟ وقتی برای ساخت فیلمی چون ملك سلیمان(ع) به كارگردان آن گفته می شود «بهتر نبود از یك فیلمنامه نویس هالیوودی استفاده می شد؟» چطور انتظار تولید آثار دینی آن هم براساس اسلام ناب داریم؟

این جماعت نه چندان كم شمار معتقدند از تولید تا اكران باید از هالیوود كمك گرفت و باید با ورود فیلم های هالیوود به اكران رونق داد. آیا اینگونه می خواهیم سینمای دینی داشته باشیم؟ یادمان نرود كه براساس الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت، سینمای ایران باید به فیلمسازان، بازیگران و دست اندركارانی دسترسی داشته باشد كه با نیت ترویج دین به ساخت آثار تاریخی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و حتی طنز بپردازند. در الگوی اسلامی- ایرانی، افراد مهم تر از ابزار هستند.

در این اندیشه، ابزار باید در خدمت نیات قرار بگیرد. گاه نیت با هدف اشتباه گرفته می شود حال آنكه نیت از درون می جوشد و به هدف آشكار رنگ و معنا می دهد. برخی موضع می گیرند كه نیت خوان نباید كرد حال آنكه خداوند تصریح می كند كه نیات افراد در ظاهرشان هویدا می شود. بنابراین كسی كه با نیت رواج وحی الهی كار نمی كند حتی اگر كلام خدایی هم در تصاویرش باشد، اثرگذار نخواهد بود و مردم متوجه آن خواهند شد.

برخی آثار سینمای ایران به این دلیل مورد توجه آنچنانی قرار نمی گیرد كه برآمده از دلهایی شبیه دل های اكثریت ملت نیست و هرگاه فیلمی براساس اعتقادات و نیات مردم ما ساخته شده، تماشاگر میلیونی پیداكرده حتی اگر ضعیف باشد.

اگر از طلا و مس كه انصافاً یك فیلم دینی بود بگذریم و آثاری نظیر آن كه زیاد نیستند، كجای سینمای ما دینی تر از سیاست ماست؟ آن بخش از سینما كه بدنه تولید و اكران اش در اختیار برخی باندها قرار گرفته و انسان های شریف و معتقد را دفع می كند، چگونه می تواند دینی باشد؟ همه پیكره سینمای ما زمانی دینی می شود كه نه تنها بری از غربزدگی و مرعوب بودن نسبت به هالیوود شود بلكه افرادی با نیات الهی و البته مسلط به ابزار و تكنیك و خلاق و خوش فكر بدنه و رأس آن را شكل بدهند. به نظر می رسد باید كم كم فضا را برای ورود خدایی نیت ها باز كنیم و حداقل اجازه دهیم با مخلوط نیت ها، رقابت كنند. بی شك مردم جماعت دوم را كنار خواهند گذاشت. اگر فضا داده شود آن وقت «ا نّ»ها به سینمای ایران رونق خواهد داد و نیازی به گدایی از هالیوود نخواهد بود. به راستی كه تدوین الگوی پیشرفت اسلامی- ایرانی برای سینما باید در اولویت قرار گیرد و جای یك برنامه تلویزیونی در این زمینه خالی است. به شرط آنكه گردانندگانش مرعوب هالیوود نباشند.