تبیان، دستیار زندگی
در این مقاله به تاثیر فضای دنیای مجازی از طریق اینترنت بر فرایند آموزش با رویکرد بررسی پژوهش‌های صورت گرفته در این حوزه می‌پردازیم....
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

بررسی نقش وب و منابع اطلاعاتی در آموزش الکترونیکی

بررسی نقش وب و منابع اطلاعاتی الکترونیکی در آموزش

در این مقاله به تاثیر فضای دنیای مجازی از طریق اینترنت بر فرایند آموزش با رویکرد بررسی پژوهش‌های صورت گرفته در این حوزه می‌پردازیم.

پژوهشی که لی و چوی1 (2008) با عنوان مدیریت آموزش در کلاس از طریق وب بر روی 23 دانشجوی دبیری انجام دادند، نشان داد که شیوه آموزش از طریق وب بسیار تاثیرگذار است و دانشجویان را به پیگیری روش‌ها و راه‌حل‌های گوناگون حل مسائل تشویق می‌کند و در دانشجویان احساسی از مشغولیت به کار موثر را تداعی می‌کند.

این شیوه آموزش، نتایجی هم چون پیشرفت و ترقی معلمان با آگاهی از دیدگاه‌ها و نظریات متعدی که از این طریق کسب می‌کنند حاصل خواهد شد.

هم چنین در این تحقیق مشخص شد که 52 درصد از دانشجویان شرکت‌کننده، آموختن دیدگاه ها و نظریات متعدد از طریق وب را ارزشمندترین وجه این شیوه آموزش می‌دانند.

در پژوهشی دیگر از سنگاپور با عنوان اصلاح و بهبود آموزش و پرورش در سنگاپور از کمیت به کیفیت که توسط ان. جی2 (2008) به انجام رسیده است، بیان شده که از سال 2004 به بعد، واحد آموزش سنگاپور با شعار آموختن کمتر، یادگیری بیش تر به فعالیت پرداخته است.

اساس این شعار تاکید بر خودمحوری یادگیرنده و ارائه آموزش‌هایی در جهت جستجو و کسب معلومات توسط خود فرد یادگیرنده می‌باشد.

آموزش های مبتنی بر وب عموماً زمینه‌هایی را فراهم می کنند که یادگیرنده با کسب مهارت های لازم، به دنبال کشف علم و دانش رفته و زمینه‌های تقویت مهارت های تفکر خلاق، انتقادی و احساس نیاز به آموزش دائم العمر را در آن ها ایجاد می نماید.

نکات برجسته ای که در این مقاله به چشم می خورد به شرح زیر می باشد:

1) یادگیری و آموختن خود هدایت شونده: که در آن یادگیرنده، به کمک استادان و معلمان، می تواند با استفاده از منابع چند رسانه ای الکترونیکی، مسیر یادگیری خود را دنبال نموده و به جای این که توسط معلمین به جلو رانده شود، می تواند از هدایت شخصی خود برای رسیدن به اهداف مورد نظر بهره مند باشد.
2)  ارزیابی سازنده و خود ارزیابی: از دیگر مزایای این طرح محسوب می شود که یادگیرنده به طور مستمر از عملکرد خود در مسیر آموزش و یادگیری ارزیابی به عمل می آورد و مراحل لازم برای افزودن فرایندهای مورد نیاز و جبران کاستی ها را به برنامه یادگیری خود می افزاید.
3) آموختن درباره یادگیری: یکی دیگر از دستاوردهای این طرح است که فراگیران می آموزند چگونه اطلاعات مربوطه را بیابند و ایده های جدید را استخراج نمایند. این امر مستلزم دسترسی داشتن به منابع عظیم اطلاعات از طریق اینترنت و وب است.
بررسی نقش وب و منابع اطلاعاتی الکترونیکی در آموزش

واندرلایند و همکاران3 (2008) استفاده از اینترنت و وب در آموزش را به یکپارچه سازی تکنولوژی در آموزش تعبیر نموده اند.
تاکید این پژوهش بر تکنولوژی و توسعه آموزش‌های بر خط در مدارس و دانشگاه هاست. در این مقاله به معلمان توصیه شده که کارکردن با رایانه را به دانش آموزان بیاموزند و استفاده از رایانه جهت دستیابی به بانک های اطلاعاتی را به نحوی موثر و کارآمد توضیح دهند.
در این زمینه اسپراگو و همکاران4 (1998) اصول متعددی برای مربیان بیان کرده اند که شامل تخصیص زمان لازم برای یادگیری از طریق فناوری اطلاعات، کاربرد فناوری تاثیرگذار و کارا برای آموختن، آگاهی از انعکاس و بازتاب فناوری در آموزش می باشد.

اسنواینک و ارتمر5 (2001) عدم استفاده از فناوری در آموزش را ناشی از دو دسته عوامل می دانند: عوامل بیرونی و عوامل درونی. عوامل بیرونی شامل نبود سخت افزارها، رایانه، تجهیزات مورد نیاز برای برقراری ارتباطات موثر، نبود حمایت کافی و دیگر مسائل مرتبط با منابع و زیرساخت‌ها می باشد.

در حالی که عوامل درونی شامل مواردی از قبیل سطح فرهنگ و عقاید منفی در رابطه با آموزش از طریق اینترنت و هم چنین نپذیرفتن فرهنگ تغییر و تحول از جانب معلمان می باشد.

با توجه به نقش فناوری اطلاعات در فرایند آموزش لازم است ضمن ارزیابی وضعیت موجود، نقاط ضعف شناسایی شوند تا بتوانیم برای حرکت به سمت استفاده از منابع مبتنی بر وب در جهت بهبود شرایط گام برداریم.


1. Lee, K. Choi, I. (2008). Learning classroom management through web-based case instruction for early childhood teacher education. Early Childhood Education, vol. 35: 495-503

2.  Ng, PT. (2008). Educational reform in Singapore: from quantity to quality. Education Research Policy Practice, vol. 7, 5-15

3. Vanderlinde, R. Brak, VJ. Vind, VD. Tomdeuv, J. Herman, R. Snnaeve, I. (2008). Technology curriculum and planning for technology in schools: the Flemish case techtrands, vol 52. No2, 23-26

4. Sprague, D. Kopfman, K. Dordey, s. (1998). Faculty development in the integration of technology in teacher education courses. Journal of computer teaching education, 14: 24-28

5.Snoeyink, R. Ertmer, P. (2001). Trust in technology: how veteran teachers respond. Journal of education technology systems. 30:77-85

مرکز آموزش الکترونیکی موسسه تبیان

تهیه: نوشین رحمانی - تنظیم: یگانه داودی