برج قربان
برخی از بناها کمی نا آشناتر از بقیه بناها هستند؛ اما این دلیل بر کم اهمیتی آن ها در میان آثار باستانی نیست. شاید اسم برج قربان تا حالا به گوش شما نخورده باشد!
برج قربان یکی از آثار تاریخی قرن هفتم یا هشتم هجری است.این برج در یکی از محل های قدیمی شهر همدان به نام زندها واقع شده و محل دفن شیخ الاسلام حسین بن عطار حافظ ابوالعلاء همدانی و عده دیگری از امیران سلجوقی است که به طرزی ساده و بی پیرایه ساخته شده است.
حافظ ابوالعلاء همدانی یکی از زاهدان و حافظان قرآن بوده است. او برای فراگرفتن حدیث و علوم قرآنی به بغداد، اصفهان و خراسان مسافرت نموده و استادان بزرگی را درک کرده است تا آن جا که بعدها حفاظ و بزرگان حدیث از وی نقل حدیث و روایت کرده اند. اویکی از زهاد محدثین و حافظان قرآن بوده و در طول زندگی اش وقت خویش را با قرآن و حدیث گذرانده و به ارشاد مردم زمان خود پرداخته است سپس به همدان مراجعت نموده و در محلی که فعلاً برج قربان نامیده می شود و در گذشته باب الاسد خوانده می شد می زیسته است.
وی در سن 79 سالگی در سال 567 هجری قمری وفات یافته و در سرداب برج مدفون شده است. از کتاب های او می توان کتاب الهادی و زادالمسافرین را نام برد. دربارهی مقام او اشعاری از خاقانی شروانی و موفق بن احمد مکی موجود است. از شاگردان او می توان از ابن ممانی همدانی نام برد که در جهاد بر ضد مغولان در سال 618 هجری قمری خود و فرزندش به شهادت رسیده اند. درباره ی این که چرا بنا به برج قربان معروف است هم گفته می شود که در اواخر دوره ی صفویه در جریان شورش افغان ها، فردی به نام قربان این محل را سنگر گاه خودش قرار می دهد و ضمن دفع شورش گران، از اهالی محل دفاع می کند. به همین دلیل، مسجد و بقعه به نام او شهرت یافته است. نام قبلی آن باب الاسد بوده است.
در سال1312 ه.ش یعنی زمانی که در حال تعمیر این بنا بودند ، در زیر برج، سردابی* پیدا شد که کلیه قبوری که گفته شد؛ در آن جا قرار داشت.
این بنا یک برج دوازده ضلعی است که با آجر ساخته شده است. گنبد آن هرمی شکل است. طول اضلاع دوازده گانه ی برج از بیرون بیش از دو متر و از درون کمی بیش از یک متر است. نمای بیرونی بنا با طاق نما تزیین شده است.
همان طور که گفتیم زیر برج ، سردابی قرار دارد که با برداشتن دو تخته سنگ از راه پلکان می توان پایین رفت . روی طاق سردابه این برج سنگ‌نوشته‌ای وجود دارد که قدمت آن به سال 1009 هـ.ق می‌رسد. و البته این تاریخ احداث بنا نیست و این سنگ مربوط به دوره صفوی است.
فرآوری:نعیمه درویشی
منبع:
سایت:هدهد
anobanin
مطالب مرتبط:
