منیزیم و نقش آن در بدن

یكی از املاح مورد نیاز هر سلول از بدن شما ، منیزیم می باشد . بدن انسان بزرگسال حاوی 28-20 گرم منیزیم است كه 60% از آن در استخوان ، 26% در عضله و ماهیچه ها و بقیه در بافت های نرم و مایعات بدن وجود دارد . نیمی ازذخایر منیزیم بدن شما درون سلولهای بافت ها و اندامهای بدن و نیمی از آن به صورت تركیب با كلسیم و فسفر در استخوان وجود دارد. تنها 1% از منیزیم بدن شما در خون یافت می شود . بدن شما برای حفظ میزان ثابت منیزیم خون ، خیلی سخت فعالیت می كند . بیش از 300 واكنش بیوشیمیایی در بدن برای فعالیت خود به منیزیم نیاز دارند چرا كه منیزیم باعث حفظ فعالیت نرمال ماهیچه و عصب، ضربان منظم قلب و استحكام استخوانها می شود. همچنین منیزیم در متابولیسم انرژی و سنتز پروتئین نقش دارد.

منابع غذایی و دریافت:

منیزیم در بسیاری از غذاها به مقدار فراوان یافت می شود و یك رژیم غذایی معمول در صورت انتخاب درست غذاهای مصرفی می توان مقدار كافی آن را تامین كرد . منابع غذایی خوب منیزیم عبارتند از : دانه ها ، مغزها، آجیل ، سبزیجات برگی شكل مثل كلم ، اسفناج و ... ، غلات سبوس دارو حبوبات مثل لوبیا و سویا و... . تصفیه كردن غلاتی مانند آرد گندم و برنج و فرآیند غذاها مانند شكر، سبب از بین رفتن املاح از جمله منیزیم می شود.

نقش منیزیم در بیماری های رایج:

منیزیم و فشار خون:

منیزیم درتنظیم فشار خون نقش مهمی را ایفا می كند. رژیم های غذایی كه حاوی مقدار زیادی سبزی و میوه باشند منیزیم و پتاسیم را در حد كافی تأمین كرده و باعث كاهش فشار خون بالا می شوند . مطالعات نشان می دهد دریافت زیاد منیزیم ، پتاسیم و كلسیم و دریافت كم چربی و سدیم در برنامه ها و رژیم غذایی تأثیر زیادی در كاهش فشار خون بالا دارند.

بنابراین توصیه می شود با دریافت كافی منابع حاوی منیزیم از وقوع فشار خون بالا پیشگیری وآن را كنترل كنید.

منیزیم و بیماری های قلبی- عروقی:

دریافت كم منیزیم ، باعث اختلال در ریتم قلبی و بروز حملات و سكته های قلبی می شود. مطالعات انجام شده در بیمارانی كه به  سكته ی حاد قلبی مبتلا شدند كه استفاده فوری از منیزیم پس از سكته ی قلبی سبب كاهش مرگ و میر بیماران می شود.

منیزیم و استئوپرز:

ممكن است كمبود منیزیم ، عاملی خطر زا در ایجاد استئوپرز ( پوكی استخوان ) باشد . كمبود منیزیم ، متابولیسم كلسیم و هورمون تنظیم كننده كلسیم را در بدن تغییر می دهد . مطالعات مختلفی نشان می دهد كه مكمل دهی منیزیم ، چگالی معدنی استخوان را بهبود می بخشد ؛ اما برای اثبات این موضوع نیاز به مطالعات بیشتری است.

منیزیم و دیابت:

وجود منیزیم برای متابولیسم كربوهیدرات (قند ) لازم است . ممكن است باعث آزاد سازی و فعال شدن انسولین (هورمون تنظیم كننده قند خون ) شود . افزایش مقدار گلوكز (قند ) خون در بیماران دیابتی باعث كاهش منیزیم خون و كمبود آن در ادرار می شود.

حال می توان فهمید كه چرا كمبود منیزیم در افراد دیابتی نوع 1 و نوع 2 كه خوب كنترل نمی شوند ، وجود دارد. تنها بیماران دیابتی كه در معرض خطر كمبود كلسیم هستند ، باید منیزیم خون خود را ارزیابی كرد ، و اگر كمبودی وجود داشت آن را جبران كنند.

در بیماریهای دیگری مثل سردرد های میگرنی نیز مكمل دهی منیزیم ممكن است باعث كاهش سردرد شود اما برای اثبات این موضوع نیاز به مطالعات بیشتری است.

كمبود منیزیم

اگر چه كمبود شدید منیزیم نادر است ولی علائم بالینی آن با لرزش ، اسپاسم عضله ، تغییرات شخصیتی ، بی اشتهایی ، تهوع  و استفراغ مشخص می شود . تتانی ، پرش عضله، حركات غیر ارادی، تشنج و كـُما نیز در افراد با كمبود شدید منیزیم گزارش شده است. كمبود حاد منیزیم در بیماران كلیوی ، درمان بادیورتیك ها، سوء جذب ، پركاری تیروئید ، التهاب لوزالمعده ، كواشیوركور، دیابت، اختلالات غده پاراتیروئید ، استرس بعد از جراحی و راشیتیسم مقاوم به ویتامینD، ایجاد می شود.

مسمومیت

اگرچه افزایش دریافت منیزیم می تواند مانع از آهكی شدن استخوان شود ولی احتمال دریافت آن از منابع غذایی و مكمل ها خیلی كم است  . تنها مورد مسمویت در كارگران كارخانه ذوب فلزات مشاهده شده است كه غبار منیزیم را به مقدار زیاد از راه تنفس یا راه دهان دریافت می كنند.

مقدار خوراكی مجاز توصیه شده (RDA) برای منیزیم :

طبق جدول زیر برای هر گروه سنی مقدار مجاز غذایی منیزیم در هر روز تعیین شده است.

كارشناس تغذیه تبیان