گردباد چیست؟
گردباد پیچش چرخنده ای از باد است که با سرعت در روی زمین حرکت می کند و همه ی چیزهای سر راهش را به سوی خود می کشد و بالا می برد. گردبادها، به طور عمده، در امریکای شمالی اتفاق می افتند. تندبادها نوع دیگری از توفان های چرخنده هستند، با این تفاوت که آن ها از روی دریاهای مناطق گرمسیری شروع می شوند. سرعت تندبادها ممکن است تا 240 کیلومتر در ساعت برسد.
* در سال 1930، در آمریکا، گردبادی یک قطار را از زمین بلند کرد و به داخل یک رودخانه انداخت.
* هوا نامرئی است، بنابراین شما نمی توانید باد را ببینید. اما می توانید آن را روی صورتتان احساس کنید و ببینید چگونه درختان را به هر سو می جنباند.
چرا باد می وزد؟
وقتی احساس می کنید باد می وزد، به این دلیل است که هوا در حال حرکت است. هوا وقتی گرم است حرکت می کند، سبک تر می شود و به طرف آسمان، بالا می رود. سپس هوای خنک تر با فشار آن را عقب می زند تا جای آن را بگیرد. با این عمل، نسیم ایجاد می شود.
* برای اثبات این که هوای گرم بالا می رود، یک پر را روی رادیاتور (شوفاژ) داغی بگذارید و ببینید چگونه در هوایی که از روی رادیاتور بلند می شود، به سمت بالا شناور می گردد.
توفان تندری از کجا آغاز می شود؟
توفان های تندری در ابرهای تندری عظیم و سیاه که گاهی در پایان یک روز داغ تابستان جمع می شوند آغاز می گردد. درون ابرها، بادهای قوی قطره های آب را به اطراف پرتاب می کنند؛ و ابر، صدا و الکتریسیته، یا همان رعد و برق، تولید می کند. این برق در آسمان به صورت جرقه های خیره کننده ی بزرگی پیدا می شود که ما به آن صاعقه می گوییم.
* بهترین و مطمئن ترین کار آن است که هنگام توفان تندری، داخل ساختمان بمانید. هرگز زیر درخت پناه نگیرید؛ زیرا صاعقه ممکن است به درخت برخورد کند و با جرقه ی برق خود آتش ایجاد کند.
* یک مرد آمریکایی هفت بار مورد اصابت صاعقه قرار گرفت. موهای روی سی. سالیوان دوبار شعله ور شد و ابروهایش سوخت. حتی ناخن شست یک پایش را از دست داد.
* صاعقه می تواند 140000 کیلومتر را درست در یک ثانیه بپیماید!
* برای این که ببینید یک توفان چه قدر (از زمین) دور است، فاصله ی زمانی بین برق و تندر را ثانیه شماری کنید. برای هر 3 ثانیه، توفان یک کیلومتر (از زمین) فاصله دارد.
* بزرگ ترین ابرهای تندری 16 کیلومتر در هوا ضخامت دارند. این مقدار تقریباً دو برابر بلندی کوه اورست است.
تندر چیست؟
جرقه های صاعقه به طور باورنکردنی داغ هستند. موقعی که آن ها در پهنه ی آسمان برق می زنند، هوا را چنان به سرعت گرم می کنند که صدای بلندی مثل یک انفجار ایجاد می شود. این صدای بلند، تندر است.
ترجمه:مهدیه زمردکار
بخش کودک ونوجوان تبیان
منبع:برگرفته از کتاب I Wonder Why the Wind Blows and Other Questions about Our Planet by: Anita Ganeri))
مطالب مرتبط:
