خونریزی گوارشی همیشه مدفوع خونی ندارد
بعضی افراد به دلیل خونریزی آهسته و تدریجی، علامتی مثل تغییر رنگ مدفوع ندارند و ممکن است با علائمی به پزشک مراجعه کنند که از تشخیص خونریزی بسیار دور باشد.
یکی از دلایل مراجعه به اورژانسهای داخلی و جراحی، خونریزی از دستگاه گوارش است. زمانی که فرد دچار استفراغ خونی میشود، تشخیص آسان است.
مشکل زمانی بروز میکند که فرد دچار خونریزی میشود، اما نشانهها واضح و آشکار نیست. تصور کنید که مرد مسنی را به اورژانس آوردهاند که دچار سنکوپ شده است.
در بررسی این بیمار، مشکلی در قلب و مغز وی پیدا نمیشود، اما در آزمایش خون متوجه کمخونی شدید بیمار میشوند. در شرح حالی که از بیمار گرفته میشود، عنوان میکند که مدفوعش از دو هفته قبل به رنگ سیاه و به مانند قیر شده است.
در بررسی نمونه ارسالی به آزمایشگاه از نظر بررسی خون در مدفوع، پاسخ مثبت گزارش میشود.
اگر بیمار مطلع بود که رنگ مدفوع سیاه به معنای خونریزی گوارشی است، هیچگاه دچار سنکوپ نمیشد.
بعضی افراد به دلیل خونریزی آهسته و تدریجی، علامتی مثل تغییر رنگ مدفوع ندارند و ممکن است با علائمی به پزشک مراجعه کنند که از تشخیص خونریزی بسیار دور باشد.
بسیاری از افراد مسن در اثر خونریزی گوارشی دچار سنکوپ، سرگیجه و حتی درد قفسهسینه میشوند. ممکن است این افراد با سرگیجه به پزشک مراجعه کنند و تنها یافته در معاینه آنها فشار خون پایین باشد. در این شرایط معمولا فشار خون پایین با ضربان قلب بالا و تپش همراه است.
علل خونریزی گوارشی
علل خونریزی گوارشی شامل زخم یا التهاب در لوله گوارشی، ورم و پرخونی در مبتلایان به نارسایی کبد (سیروز)، استفراغ مکرر و شدید، مصرف الکل یا داروهای مسکنی همچون بروفن، مفنامیک اسید، پیروکسیکام و آسپیرین است.
شناسایی علت خونریزی گوارشی
اگر پزشک به خونریزی شک کند، باید محل خونریزی را تشخیص داده و درمان را بر اساس محل خونریزی تعیین کند.
برای شناسایی محل خونریزی بهترین روش استفاده از دستگاه برای مشاهده سیستم گوارش است.
برای مشاهده بخش فوقانی دستگاه گوارش از دستگاه آندوسکوپ و برای مشاهده بخش انتهایی دستگاه گوارش از کولونوسکوپ استفاده میشود.
گاهی این وسایل علاوه بر امکان تشخیص، توانایی درمان علت را هم دارند، مثلا در بیماران با نارسایی کبدی، علاوه بر شناسایی محل خونریزی در مری، خونریزی عروقی را توسط آندوسکوپ کنترل میکنند.
درمان خونریزی گوارشی
مهمترین نکته در درمان خونریزی گوارشی، احیای فوری بیماران با مایعات تزریقی و حتی در موارد شدید با خون است.
پس از تشخیص و درمان اولیه، جهت پایدارسازی بیمار و جبران خون از دست رفته، باید درمان دارویی یا جراحی برای بیمار شروع شود.
بسیاری از بیماران نیازمند درمان با چندین دارو هستند که عدم رعایت دقیق دارویی میتواند به عود بیماری منجر شود.
افرادی که از داروهای مسکنی که در بالا نامبرده شد (علل خونریزی) استفاده میکنند، یا افرادی که مصرف الکل دارند، باید مصرف این داروها و الکل را قطع کنند.
بخش سلامت تبیان
منبع : جام جم - دکتر بهروز هاشمی، متخصص طب اورژانس