فیوز
فیوز وسیله‌ای است که مدارهای الکتریکی را در برابر جریان غیر مجاز محافظت می‌کند. اگر جریانی بیش از جریان نامی از فیوز بگذرد فیوز می‌سوزد و بدین ترتیب جریان برق، قطع خواهد می‌شود. به عبارت ساده، فیوز یک وسیله حفاظتی است که در تجهیزات و مدارات الکتریکی به کار برده می‌شود تا در مواقعی که جریانی بیشتر از حد انتظار از وسیله عبور می‌کند، با سوختن فیوز مدار قطع شود تا تجهیزات دیگر آسیبی نبینند. این وسیله اولین بار توسط توماس ادیسون در سال 1890 میلادی ثبت اختراع شده‌است.
نحوه عملکرد
عنصر اصلی ساخت فیوز، یک نوار فلزی است که در یک محفظه غیر رسانا قرار دارد. با عبور جریان بیش از حد مجاز، نوار فلزی ذوب می‌شود و مدار الکتریکی قطع می‌شود.
انواع فیوز
انواع فیوزها از نظر سرعت عملکرد
فیوزهای تندکار: این فیوزها زمان قطع کمتری نسبت به فیوزهای کندکار داشته و به همین دلیل در مصارف روشنایی استفاده می‌شوند.
انواع فیوزها از نظر ساختار
فیوزهای فشنگی
اتوماتیک(آلفا)
مینیاتوری
بوکسی
کاردی (تیغه‌ای)
شیشه‌ای یاکارتریج
فیوزهای فشار
فیوزهای بوکسی
این فیوزها دارای فشنگی هستند که می‌توااند از نوع تندکار یا کندکار باشد. نوع تندکار معمولا برای مدارهای روشنایی و نوع کندکار معمولا برای الکتروموتورها به کار می‌رود که در اصطلاح به آن فشنگ موتوری می‌گویند. داخل فشنگ‌ها یک سیم حرارتی ذوب‌شونده هست که اطراف آن با خاک نرم کوارتز و ماسه پر می‌شود تا حرارت و جرقهء حاصل از سوختن سیم حرارتی را به خود جذب کند. فشنگ‌ها دارای یک پولک رنگی در انتهای خود هستند که پشت شیشهء کلاهک فیوز قرار می‌گیرد. این پولک با یک سیم نازک به سر فشنگ وصل شده که آمپر نامی آن را مشخص می‌کند، و پس از سوختن فیوز این پولک نیز به داخل آن می‌افتد.
تعیین جریان نامی فیوز از روی رنگ پولک آن
رنگ پولک | جریان نامی فیوز به آمپر |
| صورتی | ٢ |
| قهوه ای | ٤ |
| سبز | ٦ |
قرمز روشن | ١٠ |
خاکستری | ١٦ |
| آبی | ٢٠ |
زرد روشن | ٢٥ |
| سیاه | ٣٥ |
| سفید | ٥٠ |
مسی روشن | ٦٣ |
| نقره ای | ٨٠ |
قرمز تیره | ١٠٠ |
زرد تیره | ١٢٥ |
مسی | 160 |
| آبی | 200 |
بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان
