جاسوسی از نوع نوین آمریکایی!

آیا اینترنت به بزرگترین و مخوف‌ترین ماشین جاسوسی دنیا تبدیل شده است؟ ابزارهای جاسوسی عصر جدید چگونه عمل می‌کنند؟ آیا مهم‌ترین و جدیدترین ابزار جاسوسی دنیا را می‌شناسید؟ آیا می‌دانید که هر شهروند ناخواسته به یک جاسوس تبدیل شده است؟ اینها و هزاران سوال از این قبیل، سوالاتی هستند که شبهات زیادی را در زمینه اینترنت و فضای مجازی ایجاد نموده اند. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان سایبر، امروزه دیگر اینترنت به بزرگ‌ترین "ماشین جاسوسی و پایش اطلاعات" جهان تبدیل شده است و این در حالی رخ می‌دهد که به طور روز افزون شاهد این هستیم كه اطلاعات شخصی بیشتر افراد نسبت به هر زمان دیگری در اینترنت قرار دارد و آن را به مثابه گنجینه با ارزشی از اطلاعات تبدیل کرده است.

مطمئناً فیلم‌های جیمز باند را تماشا کرده‌اید. جیمز باند مأمور مخفی دستگاه جاسوسی انگلیس بود که در فیلم‌های 007 ایفای نقش می‌کرد. دلیل اقبال این فیلم ابزارهای جاسوسی پیشرفته‌ای بود که باند برای انجام مأموریت‌های خود از آنها استفاده می‌کرد. اما با پیشرفت فناوری و ابداع تجهیزات نوین و پیشرفته دیگر کسی به فیلم‌های جیمزباند علاقه ندارد چرا که این ابزارهای جاسوسی به راحتی قابل تهیه هستند و هر روز انواع پیشرفته‌تری از آن در اختیار مردم قرار می‌گیرد گویی هر فرد یک جیمز باند شده است. این ابزار چنان در تار و پود زندگی مردم عصر دیجیتال تنیده‌اند که تبدیل به تیغ دو لبه شده‌اند. به طوری که از یک سو برای تسهیل ارتباطات بین فردی تولید و از سوی دیگر به عنوان ابزاری برای جاسوسی و شنود به کار گرفته می‌شوند.

اگرچه این ابزار نظیر دوربین‌های جاسوسی، دوربین‌های مداربسته، دستگاه‌های ضبط صدا ردیاب موبایل، جی. پی. اس و شنود صوتی در دسترس عموم مردم قرار دارد اما همین ابزار تله و طعمه‌ای برای جاسوسی و شنود توسط گردانندگان شبکه‌های جهانی ارتباطی نظیر مخابرات و اینترنت و غیره می‌شوند. شاید با شنیدن کلمه جاسوسی و اینکه هر وسیله‌ای در اطراف ما توان تبدیل شدن به یک ابزار جاسوسی را دارد، منتقدان بسیاری این تفکر را "توهم توطئه" بنامند. اما باید به این نکته توجه داشت که منظور از جاسوسی، همواره انجام عملیاتی پیچیده مانند آنچه که در رسانه‌ها به عنوان جاسوسی مطرح می‌شود و یا از خبر از دستگیری جاسوس منتشر می‌شود، نیست. همین که موقعیت مکانی شما، و یا شماره‌های تلفن همراه شما، توسط شرکت سازنده موبایل قابل دسترسی است، خود یکی از جنبه‌های جاسوسی از شهروندان است که در رده جاسوسی غیرفعال (passive) جای می‌گیرد که تنها به گردآوری و ذخیره داده‌ها بدون هدف عملیاتی اختصاص دارد.

در واقع اینترنت را می‌توان دریچه نفوذ به افکار و قلب‌ها دانست چرا که بسیاری از افراد افکار، اطلاعات شخصی، اطلاعات مهم، ارتباطات، احساسات، خواسته‌ها و بسیاری موارد دیگر را به راحتی در آن منتشر و آن را دو دستی تقدیم سازمان‌های اطلاعاتی و جاسوسی می‌کنند. آمریکا نیز با برنامه‌ای مدون و چند مرحله‌ای اقدام به بسترسازی استفاده از اینترنت در تمامی ابعاد زندگی واقعی و سایبری مردم جهان به وسیله لوازم و ابزار ارتباطاتی و الکترونیکی، بدون آنکه توجه و واکنش منفی افراد را برانگیزد کرد و توانست به خصوصی‌ترین زوایای زندگی آنها دسترسی و تسلط پیدا کند. در واقع هر وسیله‌ای که قابلیت اتصال به اینترنت را داشته باشد از آن می‌توان به عنوان یک ابزار جاسوسی و شنود و پایش استفاده کرد.

بر اساس قوانینی که دولت آمریکا وضع نموده، مدیریت شبکه های اینترنتی باید تمامی اطلاعاتی را که در شبکه جهانی رد و بدل می‌شود کنترل کرده و از آن‌ها استفاده لازم را به عمل آورد. بنابراین دیگر جای تعجب نیست، دولت آمریکا که خود را حافظ امنیت جهانی می‌داند، برای حفظ امنیت دو دنیای مجازی و حقیقی، اطلاعات مورد نیازش را با این توجیه از شبکه های اینترنتی بدست آورد. دولت ایالات متحده آمریکا عملا حاکم مطلق دنیای مجازی است. حاکم تمامیت خواهی که با در اختیار داشتن مدیریت منابع اینترنتی، مدیریت خدمات اینترنتی نظیر دامنه و فضای میزبانی به خوبی این فرصت را دارد، از تمام وقایعی که در شبکه جهانی رخ می‌دهد، مطلع گردد.

آگاهی جامع اطلاعاتی، بررسی روند ارتباطات شهروندان

در طول مأموریت دولت "بوش"، "آژانس امنیت ملی" استخراج داده های مربوط به میلیون‌ها شهروند آمریکایی (مکالمات تلفنی، نامه های الکترونیک، فکس و دیگر منابع) را با هدف به اصطلاح کشف اعضای احتمالی شبکه های تروریستی و نظارت بر آنها، در قالب برنامه ای سری بدون مجوز قضایی آغاز کرد. دولت مزبور همچنین کوشید پروژه عظیم دیگری را با نام "آگاهی جامع اطلاعاتی" و به منظور ایجاد یک پایگاه اطلاعاتی دیگر با هدف جست وجوی الگوهای رفتاری و یا گرایش‌های موجود در نامه های الکترونیک، مکالمات تلفنی، معاملات مالی، اطلاعات مربوط به روادیدها و غیره، و در نتیجه شناسایی و به اصطلاح "دشمنان"، به اجرا درآورد. این برنامه پس از مشاهده واکنش بسیار منفی مردم، از سوی کنگره متوقف گردید. (آژانس امنیت ملی، مشهور به  NSA، یک آژانس دولتی آمریکا است که به نحوی زیر نظر سازمان دفاع ایالات متحده آمریکا اداره می‌شود. این سازمان در 4 نوامبر سال 1952 تاسیس شد و وظیفه اصلی آن نظارت بر مخابرات و فعالیت‌های ماهواره‌ای و کشف رمز در ایالات متحده آمریکا می‌باشد. این کار مستلزم مقدار زیادی رمزشناسی (cryptanalysis)  می‌باشد. همچنین این سازمان وظیفه حفاظت از مکالمات دولتی و سیستم‌های اطلاعاتی آمریکا را در مقابل سازمانهای مشابه بر عهده دارد که این کار نیز مستلزم مقادیر زیادی رمز نویسی (cryptography) می‌باشد.)

شیوع سایت‌های شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌های اشتراک تصاویر ویدئویی دولت آمریکا را تشویق کرده است که تأثیر بیشتری بر ساختارسیاسی کشورهای‌دیگر بگذارد، ضمن اینکه بخش قابل‌توجهی از جمع‌آوری اطلاعات و نشان کردن کیس‌های جاسوسی و به کارگیری آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی از جمله فیسبوک اتفاق می‌افتد. در واقع هر کاربر شبکه اینترنت، به محض اتصال به این شبکه و با هر کلیک ناخواسته انبوهی از اطلاعات شخصی و غیر شخصی را به گردانندگان آن می‌دهد یا در واقع از وی این اطلاعات را می‌ربایند. کارشناسان کامپیوتر اظهار می‌دارند حتی نصب محیط‌هایی مانند ویندوز، با اتصال به اینترنت کلیه اطلاعات کاربر و عملیات اینترنتی وی را به شرکت عامل یعنی مایکروسافت منتقل می‌سازد و تنها در بعضی از مواقع است که هشداری مبنی بر دزدی اطلاعات دریافت می‌شود.

آژانس امنیت ملی آمریکا

آژانس امنیت ملی (National Security Agency) مشهور به NSA یک آژانس دولتی در آمریکا است که زیر نظر وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا اداره می‌شود. وظیفه اصلی این آژانس نظارت بر مخابرات و فعالیت‌های ماهواره‌ای و کشف رمز است. طبق قانون، فعالیت‌های جاسوسی این آژانس محدود به روابط خارجی و تنها جاسوسی ارتباطات است و جاسوسی انسان را شامل نمی‌شود. شنود دائم ارتباطات از راه دور، در سراسر جهان (موبایل، فکس، ایمیل و ارتباطات انفورماتیک) و همچنین دریافت و تحلیل تصاویر ماهواره‌ای، در حوزه وظایف سازمان امنیت ملی آمریکا (NSA) است. این آژانس، صدهزار نفر نیرو در استخدام خود دارد که این افراد در مراکز مختلف در آمریکا و ایستگاه‌های شنود مستقر در خارج، به کار مشغول‌اند.

وظیفه اصلی آژانس امنیت ملی آمریکا نظارت بر فعالیت‌های مخابراتی است

NSA با مشارکت آژانس‌های مشابه در انگلستان، کانادا، استرالیا و زلاندنو تحت عنوان گروهی با نام "یوکوزا" (UKUSA) به‌صورت گسترده‌ای بر روی سیستم‌هایی به نام "اشلون" (ECHELON) کار می‌کنند که توانایی مانیتور کردن بخش عظیمی از ارتباطات تلفنی، فکسی و داده‌ای جهان را دارد. در این زمینه، مدیر این آژانس، به هنگام یکی از معدود مصاحبه‌هایش با مطبوعات، اعلام کرده بود که او باید هر سه ساعت، اطلاعاتی معادل کل کتابخانه کنگره آمریکا را تحت اداره‌اش داشته باشد.

در هر حال حتی با حذف احتمال دسترسی سازمان های اطلاعاتی و نفوذ آن ها به سیستم های هوشمندی که بطور روزمره استفاده می کنیم از قبیل تلفن همراه، مانیتور، لپ تاپ و تلویزیون های هوشمند ، این احتمال قوی تر همواره پابرجاست که شرکت سازنده این ابزارها به راحتی قادر به کنترل، پایش و ذخیره اطلاعات پیرامون این دستگاه ها هستند و هیچ تضمینی هم برای حفظ حریم مصرف کنندگان وجود نداشته و نخواهد داشت. بنابراین، همانند دیگر تهدیدات سایبری و لزوم چاره اندیشی برای به حداقل رساندن خطرات آن با طراحی های بومی و مستقل از شبکه جهانی، باید راه کاری هم برای مقابله با تهدیدات نوین و ورود ابزارهای جاسوسی به زوایای زندگی مردم یافت تا آنچه امروز به عنوان نقض حریم خصوصی دامنگیر بسیاری از شهروندان اروپایی و آمریکایی شده است، گریبان مصرف کنندگان آن در کشور را نگیرد.

منابع: مشرق / ویکیپدیا