سلولیت (تجمع چربی) چیست؟

تجمع بافت چربی در ناحیه ای از بدن را چاقی موضعی و یا به عبارت دیگر سلولیت می نامند. سلولیت

اصطلاحی است که برای مشخص کردن توده هایی از چربی که معمولا در باسن، ران و قسمت تحتانی بدن زنان می باشد، به کار برده می شود. چربی " سلولیت " از نظر فیزیولوژیک مشابه چربی طبیعی بدن است. سلولیت (Cellulitis) را باید از واژه سلولیت (Cellulite) به معنی تجمع بد شکل چربی ‌هایی در زیر پوست به خصوص در خانمها که در سوخت و ساز آنها اختلال به وجود آمده‌است افتراق داد. این پدیده بدین صورت است که سلول های چربی در کیسه هایی، که در بین رشته های لایه های مختلف بافت پیوندی پوست نگه داشته می شوند، جمع می شوند. این رشته ها قابل گسترش نیستند، بنابراین به ویژه هنگامی که وزن افزایش می یابد و یا پوست فشرده می شود، گلبول های چربی از شکل طبیعی خود خارج شده و به داخل فشرده می شوند و توده های پرتقالی شکلی از چربی را تولید می کنند.

 پدیده سلولیت در زنان رایج تر است و به نظر می آید که هورمون زنانه ی استروژن باعث می شود بیشتر چربی موجود در بدن زنان در اندام تحتانی (ران ها و باسن: جایی که " سلولیت " بیشترین بروز خود را دارد)، جمع شوند. اگر چه تئوری هایی مطرح می باشد که تاکید دارند عواملی از قبیل قابلیت ارتجاعی ضعیف پوست و ورزش نکردن در ایجاد سلولیت تاثیر داشته باشند ولی این موضوع به اثبات نرسیده است.

سلولیت گر چه یک عارضه ی بالینی جدی محسوب نمی شود اما می تواند ظاهر نامطلوبی را ایجاد کند. همین ظاهر نامطلوب زمینه ارائه درمان های متفاوت را فراهم می کند. اگر چه درمان های زیادی مانند ماساژ یا کرم های بر طرف کننده ی سلولیت، برای رفع سلولیت ارائه شده اند اما متاسفانه بسیاری از این درمان ها به اندازه ای که ادعا می کنند موثر نیستند. علل بیماری سلولیت به علت اتصال وترهای ریشه ای به پوست که به هم متصل هستند و پوست را به لایه ماهیچه ای زیرش متصل می کند، ایجاد می شود. وتر، پوست را به بافت های عمیق تر متصل می کند(به همراه لایه هایی از چربی که در بین شان است). هنگامی که سلول های چربی تجمع پیدا می کنند در جهت خلاف پوست کشیده می شوند در حالی که وتر های بلند و محکم به جلو هل داده می شوند و این باعث ایجاد خلل و فرج می شود.

فاکتورهای افزاینده شانس ابتلا به سلولیت جنسیت: زنان به مراتب بیش از مردان مستعد ابتلا به سلولیت هستند. شاید این بدان علت باشد که در زنان چربی به طور طبیعی در نواحی پایینی بدن( بین زانو و ران، کفل و ران) توزیع شده اند که نواحی رایج سلولیت هستند و قدرت ذخیره ی چربی در سلول های چربی مناطق مذکور چند برابر دیگر سلول های چربی است.

استرس

شیوه زندگی غیر فعال

استفاده از داروهای ضد بارداری هورمونی

تغییرات هورمونی در سنین مختلف زندگی زنان از قبیل بلوغ، بارداری، شیردهی و نیز یائسگی

سن: با افزایش سن، سلولیت بیشتر می شود چرا که از الاستیسیته ی پوست کم می شود.

وزن : افزایش وزن و چاقی می تواند سبب افزایش شانس ابتلا به سلولیت شود.

ژنتیک : این مشکل معمولا خانوادگی است بنابراین ژنتیک نقش مهمی در پیشرفت سلولیت دارد.

درمان

در صورت داشتن رژیم غذایی صحیح و نیز فعالیت بدنی کافی، استفاده از دستگاه های با تکنولوژی های جدید که توسط مراکز مجهز انجام می پذیرد، می تواند در اصلاح سلولیت مفید واقع گردد. وسایل، محصولات و کرم های زیادی ادعای درمان سلولیت را دارند اما اثبات شده نیستند. همه ی تکنیک های درمانی، درمان قطعی سلولیت نبوده و بدون ورزش و تغذیه مناسب بی تاثیر خواهند بود. تحقیقات نشان داده است که ماساژ پوست مجاور ناحیه سلولیت با قدرت کافی و منظم، می تواند در تغییر سایز و نیز ظاهر فرد مبتلا به سلولیت مفید واقع شود. در استفاده از دستگاه های ماساژ دهنده مجددا باید تاکید نمود که دو نکته اساسی نباید نادیده گرفته شود: اول آن که از دستگاه های استاندارد برای این موضوع استفاده نمایید. نکته دوم آن که این موضوع حتما باید توسط افراد مجرب و آموزش دیده برای شما انجام پذیرد. البته باید توجه داشت که این دستگاه ها در تغییر وزن موثر نیستند و برای نتایج بهتر درمانی، همراهی با یک رژیم غذایی مناسب و ورزش از ضروریات است.

به طور خلاصه درمان های رایج در حل معضل سلولیت عبارت هستند از:

کاهش وزن:

بر خلاف تصور خیلی از افراد که فکر می کنند فقط از چاقی موضعی یا سلولیت رنج می برند واقعیت آن است که خیلی از آنان به افزایش وزن کلی بدن و یا چاقی هم مبتلا می باشند. لذا چه در آنان که از چاقی کلی رنج می برند و یا فقط سلولیت مشکل آنان است کاهش وزن از طریق یک رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم یکی از بهترین روش های درمانی خواهد بود. کاهش وزن و انجام تمرینات کششی در ماهیچه های پا و ران و کفل می تواند سبب اصلاح شکل خلل و فرج های ظاهری پوست شود. البته لازم به ذکر است که انجام ورزش های کششی سنگین در کوتاه مدت تغییری آن چنانی را به دنبال نخواهد داشت علاوه بر آن که معمولا با دردهای اسکلتی به ویژه در ناحیه کمر همراه خواهد بود. از طرف دیگر فواید کاهش وزن از طریق رژیم غذایی به تنهایی، بدون انجام فعالیت بدنی منظم نیز خیلی محدود است، هر چند که بعد از کاهش وزن، برجستگی سلولیت کمتر می شود ولی به طور کامل محو نمی شود.

لیزر و فرکانس های رادیویی:

یکی از راه های درمانی ارئه شده، لیزر و استفاده از سیستم فرکانس های رادیویی باشد. معمولا گفته می شود که هر دوی این سیستم ها سبب بهبود سلولیت بعد از دوره های درمانی 2 بار در هفته می شود و نتایج تا 6 ماه دوام دارد. اما این روش ها در طی سال های اخیر ارائه شده و معمولا دارای استاندارد جهانی نبوده و فقط در بعضی از کشورها استفاده می گردند.

لیپوساکشن:

بعضی افراد جهت درمان سلولیت به لیپوساکشن متوسل می شوند. در طول لیپوساکشن، پزشک جراح یک تیوپ نازک را از طریق یک برش کوچک زیر پوست شما وارد می کند و بعد چربی را بیرون می کشد. گر چه لیپوساکشن اندام را متناسب می کند اما سلولیت را خارج نمی کند و می تواند ظاهر سلولیت را بدتر کند.

اندرمولوژی و یا ماساژ به همراه مکش:

بعضی از درمان های سلولیت بر این پایه است که ماساژ با قدرت به همراه مکش سبب افزایش جریان خون می شود و نفوذ عروق خونی را در توده های کپسولی چربی امکان پذیر ساخته و بر این اساس باعث جابجایی سموم و کاهش حجم سلولیت می شود. در این روش منحصر به فرد که اندرمولوژی یا LPG نامیده می شود، از وسیله های دستی استفاده می کنند که پوست را بین غلتک قرار می دهد. شما بعد از مدتی متوجه تغییرات کمی در پوست می شوید. آن چه در این روش مهم است آن که مانند رادیوفرکوئنسی و نیز لیزر 2 بار در هفته در یک دوره ی 10 جلسه ای باید انجام شود تا نتایج آن ظاهر گردد.

اندرمولوژی یکی از روش های جدید و پیشرفته در درمان سلولیت است که مزیت آن چنین است که اثر بخشی آن مورد تایید سازمان غذا و دارو آمریکا(FDA) قرار گرفته است. در این روش سیستم ماساژ با مکش ترکیب شده است و در واقع این روش نوعی از تکنیک ماساژ است. لازم به ذکر است که اندرمولوژی در کنار دیگر روش های درمانی از جمله اصلاح رژیم غذایی و افزایش فعالیت بدنی، بسیار مفید واقع می شود. به طور طبیعی پس از 6 جلسه از شروع درمان، نتایج این فرآیند مشاهده می شود و هر چه که این درمان را ادامه دهید متوجه بهبو زیادی در سلولیت تان خواهید شد.

مزوتراپی:

این روند شامل تزریق محلولی شامل ترکیبی از آمینوفیلین، هورمون، آنزیم، عصاره های گیاهی و ویتامین و مینرال زیر پوست است. این درمان می تواند عوارض نا خواسته زیادی داشته باشد که شامل عفونت و جوش و سطح ناهموار روی پوست می شود.

کرم های سلولیت:

کرم ها که شامل ترکیبات مختلفی از جمله ویتامین ها، مینرال ها، عصاره های گیاهی و آنتی اکسیدان ها هستند، به عنوان درمان های سلولیت مشخص شده اند اما هیچ مطالعه ای نشان نداده که کرم ها سبب بهبودی گردند و در بعضی از موارد مواد موجود در این محصولات باعث جوش و واکنش های پوستی می شود.

پیشگیری از سلولیت اگر چه هیچ راه قاطعی برای جلوگیری از ابتلا به سلولیت وجود ندارد با این وجود توصیه ی عمومی آن است که از افزایش وزن خودداری کنید چرا که زمینه بروز سلولیت در افراد چاق به مراتب بیشتر می باشد. جلوگیری از افزایش وزن با ترکیب تغذیه سالم و ورزش امکان پذیر خواهد بود. در انتخاب ورزش مناسب نیز باید ترکیب ورزش های هوازی و مقاومتی مورد استفاده قرار گیرد. در انجام تمرینات ورزشی حرکات کششی گر چه ضروری است ولی حفظ استحکام و مطلوبیت بافت پوست بسیار دشوار است.

مشاوره ورزشی

تنظیم: مرکز مشاوره