حضور چینیها در اتاق جراحی ما
چندی است كه ورود لوازم، كالا و تجهیزات بیمارستانی و آزمایشگاهی ساخت چین دلنگرانیهای زیادی را هم برای پزشكان و هم مردم بوجود آورده است. آنان معتقدند كیفیت این كالاها بسیار پایین است و حداقل استانداردهای لازم را ندارد.
واردات تجهیزات پزشكی بیكیفیت و دستدوم سلامت مردم را به مخاطره انداخته است؛ این در حالی است كه مرضیه وحیددستجردی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشكی چندی قبل اظهار كرد كه ظرفیتها و بازارهای بسیار خوبی در زمینه تولیدات داخلی تجهیزات پزشكی به وجود آمده و ما قادریم برای ورود به بازارهای سایر كشورها گامهای مهمی برداریم.
برخی مسئولان این وزارتخانه هم معتقدند كه ادعای ورود تجهیزات پزشكی چینی به كشور و داغ بودن خرید و فروش آن به عنوان تجهیزات پزشكی تولید داخل بههیچوجه صحت ندارد و تمام استانداردهای بینالمللی در واردات این تجهیزات پزشكی رعایت میشود.
این در حالی است كه دبیر شورای عالی نظام پزشكی ادعا كرده كه برخی آزمایشگاهها و بیمارستانها از جنس «بنجل چینی» پر شده است و هزینه تجهیزات آزمایشگاهی تا 65 درصد نیز بالا رفته و تامین قطعات آزمایشگاهی كه بیشتر وارداتی است، 50 درصد افزایش یافته است.
حسینعلی شهریاری، رئیس كمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم میگوید: واردات تجهیزات پزشكی بیكیفیت چینی از طریق مسافر به كشور صورت میگیرد و قطعا وزارت بهداشت مجوزی برای ورود چنین كالای بیكیفیتی صادر نمیكند. صحبتهای ضدونقیض در مورد كیفیت تجهیزات بیمارستانی و آزمایشگاهی و واردات بیرویه آن، ما را بر آن داشت تا دیدگاههای مختلف را در این زمینه بررسی كنیم.
اثر تحریمها
كاظم عباسیون، دبیر اجرایی كنگره جامعه جراحان ایران چندگانگی نرخ ارز را از مشكلات ناشی از تحریمها دانسته و افزوده كه چندگانگی نرخ ارز باعث شده است فروشندگان تجهیزات پزشكی كه قبلا اجناس خود را مدتدار در اختیار بیمارستان قرار میدادند، اكنون با دریافت پول یا دلار، اجناس خود را میفروشند.
ایرج فاضل، رئیس جامعه جراحان كشور درخصوص نخ بخیه میافزاید؛ اكنون برخی جراحان برای عمل جراحی از نخهای جراحی نامرغوب چینی استفاده میكنند كه فاقد هرگونه كیفیتی است و در بیشتر مواقع پس از جراحی و دوختن شكم بیمار، نخ جراحی پاره میشود و بیمار باید بار دیگر تحت عمل جراحی قرار گیرد.
تجهیزات پزشكی استاندارد است؟
”‹سعیدرضا شاهمرادی، مدیركل تجهیزات پزشكی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی معتقد است: واردات لوازم و تجهیزات آزمایشگاهی تحت نظر اداره كل تجهیزات پزشكی است و تمامی این لوازم و تجهیزات مشمول طرح سبز است.
او میگوید: فهرست تجهیزات و مواد آزمایشگاهی در كمیتهای كه متشكل از متخصصان آزمایشگاهی، پزشكان و مسئولان ذیربط است، بررسی میشود و وقتی ثبت شد اجازه واردات داده میشود و سختگیریهای لازم در مورد لوازم و وسایل آزمایشگاهی اعمال میشود و اینكه كالای آزمایشگاهی بدون كیفیتهای لازم وارد كشور شود صحت ندارد و كسانی كه معتقدند لوازم و تجهیزات آزمایشگاهی ما بنجل و بیكیفیت است، این كالا و تجهیزات را به ما نشان دهند تا ما پیگیریهای لازم را انجام دهیم. همواره این ادعاها در حد حرف بوده و واقعیت نداشته است. او اضافه میكند: تعرفه واردات ما در حوزه مصرفی از كشور چین حدود 10 درصد است و بقیه لوازم و تجهیزات از كشورهای اتحادیه اروپا و ژاپن وارد میشود.
هزینههای سرسامآور
شاهمرادی در مورد هزینههای لوازم و تجهیزات پزشكی نیز یادآوری میكند: «سال گذشته به دلیل نوسانات نرخ ارز، قیمتها بسیار افزایش یافت بهطوری كه بهای ارز نسبت به سال گذشتهاش 15 درصد افزایش داشت و اگر خوشبینانه با این مساله برخورد كنیم، قیمتها 15 درصد افزایش پیدا كرد. این در حالی بود كه كالا و تجهیزاتی كه از كشورهای اروپایی وارد كشور میشود، حواله مستقیم نمیشود و به صورت جابهجایی از كشورهای دیگر است كه این مساله هم باعث میشود هزینهها افزایش پیدا كند و چیزی حدود 20 درصد قیمت لوازم و تجهیزات افزایش یابد.»
او میگوید: «برای تامین نرخ ارز جهت تجهیزات پزشكی با وزارت بازرگانی و بانك مركزی جلسات متعددی داشتیم كه خوشبختانه قرار شد فرمهای نرخ ارز سیستم بانكی به این كار اختصاص پیدا كند و مراجعهكننده از طریق شركتی ارز را دریافت كند تا كالا وارد كشور شود.»
تكلیف تجهیزات بیمارستانی چه میشود؟
مدیركل تجهیزات پزشكی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی در پاسخ به این پرسش كه آیا نظارتی روی تجهیزات بیمارستانی انجام میشود یا خیر، میافزاید: بیمارستانها برای خرید تجهیزات و لوازمشان ضوابطی دارند و نمیتوانند سر خود خرید كنند. شركتهای نمایندگی هستند كه بیمارستانها باید تجهیزات و لوازم خود را از طریق آنها تهیه كنند كه باید ماركهای معتبر و قابل قبول باشد كه این مساله بدقت بررسی میشود. كار دیگری هم انجام دادهایم به این صورت كه كالاها و لوازم ثبت شده در سایت اداره كل تجهیزات مشخص شده و بیمارستانها موظف هستند از طریق مراجعه به سایت، لوازم و تجهیزات خودشان را انتخاب و خرید كنند.
در بیمارستانهای دولتی شرایط به گونهای است كه اگر اسم شركت در سایت وزارت بهداشت ثبت نشده باشد، حسابداری چك آن شركت را پاس نمیكند و سختگیریهای لازم در این مورد اعمال شده است. در بیشتر اوقات شركتهای واردكننده گلایهمند هستند كه سختگیریهای زیادی انجام میشود و وزارت بهداشت كوچكترین مغایرتی را در مورد كالاها و تجهیزات قبول نمیكند.
قطعا كالایی كه از طریق كانال وزارت بهداشت وارد كشور شود، كالای خوب، استاندارد و قابل استفاده است.
انصاف آزمایشگاهها
شاهمرادی در پاسخ به این پرسش كه آیا مواد اولیه آزمایشگاهها از هند وارد كشور میشود، اضافه میكند: در رابطه با بحث مواد، اگر مواد مصرف دوگانه داشته باشد و لزوما در فعالیتهای تشخیص طبی كاربرد نداشته باشد و تحت نظارت وزارت بهداشت هم نباشد، تعرفهشان خارج از نظارت وزارت بهداشت است؛ ولی اگر كالا و مواد برای مصرف پزشكی ساخته شده باشد و از وزارت بهداشت مجوز گرفته باشد، استاندارد و قابل استفاده است.
او میگوید: از هند هم ممكن است كالا، مواد یا تجهیزات آزمایشگاهی وارد كشور شود. معمولا ورود ماده اولیه باید از طریق وزارت بهداشت باشد و در این صورت سختگیریهای لازم در مورد ماده اولیه صورت میگیرد. این در حالی است كه این ماده باید از لحاظ كیفی قابل اعتماد باشد، ولی موادی مثل اسیدها كه صرفا مصرف پزشكی نداشته و كاربردهای دیگری دارد، مشكلی ندارد.
مدیركل تجهیزات پزشكی در پاسخ به این پرسش كه آیا آزمایشگاههای تشخیص طبی خودسرانه به خرید لوازم و تجهیزات غیراستاندارد اقدام میكنند، میافزاید: این مساله به وجدان مسئولان آزمایشگاه مربوط است، اما به طور كلی بعید به نظر میرسد كه یك آزمایشگاه معتبر از مواد و لوازم غیراستاندارد استفاده كند.
این در حالی است كه آزمایشگاه مرجع ما مسئول رسیدگی به امور آزمایشگاههاست و به طور مرتب از آزمایشگاههای تشخیص طبی بازدید میكنند، نمونه میدهند و كارشان را مورد بررسی قرار میدهند و اینگونه نیست كه آزمایشگاهها به حال خودشان رها شده باشند.
عمده محصولات چینی است
یكی از كارشناسان آزمایشگاهی تشخیص طبی هم كه نخواست نامش فاش شود، میگوید: متاسفانه شركتهای واردكننده لوازم آزمایشگاهی به خرید اجناس چینی یا كالا و لوازمی كه اروپا تحت لیسانس چین تولید میكنند، رو آوردهاند ولی عمده محصولات و مواد ما از كشور چین نیست. بعضی كیتهای هورمونی است كه از كشورهای پیشرفته وارد میشود و معمولا آزمایشگاههای رفرانس با تمام كمبودها و سختیهایی كه دارند هنوز هم از جنس و مواد استاندارد و با كیفیت بالا استفاده میكنند.
او میافزاید: تا چند وقت پیش مسئولان آزمایشگاهها خجالت میكشیدند عنوان كنند كه از جنس و لوازم چینی استفاده میكنند؛ اما در حال حاضر مسئولان در سمینارها و همایشها با غرور میگویند كه نمایندگی فلان كیت چینی را گرفتهاند.
این كارشناس علوم آزمایشگاهی یادآوری میكند: عمده اجناس مهندسی پزشكی چینی است، اما كیتهای آزمایشگاهی لزوما چینی نشدهاند. به عنوان مثال دستگاههای DF تحت لیسانس چین وارد كشور شده است و چون سه تا چهار سال از مصرفش میگذرد، هنوز معلوم نیست چقدر میتواند كارایی داشته باشد و آیا مانند محصولات فرانسوی میتواند 20 سال كار كند یا خیر؟
او میگوید: در حال حاضر آزمایشگاههای تشخیص طبی سیستمهایشان را به روز كردهاند و قطعا جوابهای آزمایشها صحیح است.
بخش اجتماعی تبیان
شاهین مهدوی / جامجم
مقالات مرتبط:
