آموزش گام به گام بسکتبال (9)
حرکت مستقیم با پای مخالف
این حرکت با دریبل برای عبور از هر دو طرف مدافع با پای مخالف انجام میگیرد و در آن همانند حرکت مستقیم توپ در پوشش بدن قرار میگیرد. حرکت با دریبل از سمت مخالف، با یک توقف سریع رو به سبد آغاز میشود و هنگام عبور از راست، گام برای عبور از مدافع با پای چپ و انفجاری برداشته میشود و توپ به جلو هل داده میشود. اجزای این حرکت عبارتند از:
*برداشتن یک گام انفجاری با پای مخالف سمت حرک انتخابی
*هل دادن توپ به جلو و سمت زمین برای حرکت یا دریبل (شکل 1- 9)
ضربدری
بازیکنان باید همچنین حرکت مخالف با هر پا به عنوان پای محور را بیاموزند (فریب به راست)، حرکت ضربدری به چپ با محور قرار دادن پای چپ (فریب به چپ)، گام ضربدری به راست با محور قرا دادن پای راست. برای اجرای این حرکت ابتدا یک توقف سریع رو به سبد انجام میگیرد، سپس یک گام نفوذی و ضربدری با همان پا و در جهت مخالف (سمت چپ) برداشته میشود (همزمان با این گام توپ نزدیک به بدن از یک طرف بدن به طرف دیگر برده میشود) و سرانجام توپ به جلو و سمت زمین هل داده میشود و حرکت با دریبل آغاز میشود. تجزیه حرکت به قرار زیر است:
* یک گام نفوذی
*یک گام ضربدری با همان یا هنگامی که توپ از یک طرف بدن به سمت دیگر عبور داده میشود
*حرکت با دریبل که با هل دادن توپ به جلو و سمت زمین آغاز میشود (شکل 2-9)
اصول بنیادی حرکتهای با دریبل
حرکت توأم با دریبل که بعد از حرکتهای توپ زنده، استفاده میشوند با ذکر جزئیات در قسمتهای گذشته (کنترل توپ) تشریح شدهاند. مهارت در حرکتهای توپ زنده باید با بهبود سرعت و حرکتهای کنترل شده با دریبل، تکمیل شود.
اصول بنیادی حرکتهای توپ مرده
این حرکتها بعد از اتمام دریبل استفاده میشوند، هنگامی که توقف سریع در فاصله 3 متری سبد، صورت گرفته باشد. این حرکتها قابل استفاده در حرکت به چپ و راست هستند اما برای موثر واقع شدن، بازیکنان باید در فاصلهای باشند که امکان شوت داشته باشند.
بازیکنان صاحب توپ باید تا حد امکان از موقعیتهای توپ مرده، دوری کنند مگر این که اجرای یک پاس یا شوت قابل پیشبینی باشد. به بیان دیگر یک بازیکن خوب نباید قبل از آنکه تصمیم به کاری بگیرد دریبل خود را قطع کند.
حرکتهای توپ مرده با امکان محور قراردادن هر دو پا
شوت جفت : بازیکنان باید توقف سریع داشته باشند و شوت جفت را با تعادل و کنترل انجام دهند.
فریب شوت و شوت جفت: بازیکنان باید توقف سریع داشته باشند و در پی آن فریب شوت موثری را اجرا کنند. توپ تا ارتفاع سر بالا برده میشود در حالی که حالت ایستادن صحیح حفظ میشود و پاها قفل میشود تا برای شوت جفت آماده باشند.
گام برداشتن به داخل : امکان دیگراستفاده از حرکت پیشرفته شوت لی آپ بعد از توقف سریع (با یا بدون فریب شوت) است. بازیکنان باید توقف سریع رو به سبد انجام دهند و در پی آن فریب شوت انجام دهند تا مدافع را از حالت استقرار دفاعی مناسب، خارج کنند مگر این که مدافع خود مرتکب اشتباه شده باشد. هنگام حرکت به راست، آنها باید گام چپ خود را پشت پای مدافع بگذارند (یا با پای راست هنگام رفتن به چپ) و یک شوت لی آپ یا شوت پست با دست راست یا چپ انجام دهند. اجزای این حرکت عبارتند از:
*فریب شوت
* گام خود را پشت مدافع گذاشتن
* یک شوت لی آپ
حرکت ضربدری : این حرکت پیشرفتهای است که در جهت مقابل حرکت اولیه انجام میشود، فریب در یک جهت و عبور از مدافع برای لی آپ یا شوت پست در جهت مخالف شکل میگیرد. آغاز حرکت با توقف سریع رو به سبد است، پس یک گام نفوذی با هر کدام از پاها برداشته میشود، حرکت بعد گام ضربدری با همان پا در سمت مخالف آن پا (حرکت به راست با پای چپ و بالعکس) برای لی آپ یا شوت پست است. تجزیه حرکت شامل این مراحل است:
* گام نفوذی
* حرکت ضربدری
* لی آپ یا شوت پست
چرخش کننده در جا : حرکت چرخشی به پشت ولی آپ یا شوت پست، موثرترین حرکت توپ مرده بعد از توقف سریع در زاویه مناسب با خط زیرین است و هنگامی به کار میرود که راه مستقیم به سبد به وسیله مدافع سد شده باشد. شما میتوانید این حرکت پیشرفته را اینگونه آموزش دهید که بازیکن را وادارید طوری توقف سریع کند که رو به خط عرضی و محوطه پنالتی داشته باشد، روی پای نزدیکتر به خط زیرین چرخش پشتی انجام دهد و یک شوت لی آپ یا شوت پست را اجرا کند. تجزیه حرکت شامل این مراحل است:
* انجام چرخش پشتی و گام گذاشتن پشت مدافع و به سمت سبد با پای مخالف
* شوت لی آپ یا شوت پست (شکل 3-9)
اصول بنیادی شوتهای تکمیلی
تمام حرکتهای توپ زنده و توام با دریبل باید منجر به یک پاس، حرکت توپ مرده یا یک شوت تکمیلی بشود.
نکتههای مورد توجّه مربیان درباره حرکتهای بیرونی
بازیکنان را تمرین دهید تا از نکتههای کلی زیر پیروی کنند:
1- مدافع را در معرض دید قرار دهید.
2- از حرکتهای مشابه مسابقه و با سرعتهای مشابه استفاده کنید.
3- چابکی و تعادل خود را بهبود بخشید.
4- با حداکثر سرعت و با کنترل حرکت کنید.
5- حرکتهای قانونی انجام دهید.
6- ابتدا کار را صحیح انجام دهید، سپس صحیح و سریع عمل کنید.
تمرینهای پیرامونی
تمرین حرکتهای توپ زنده، توپ مرده و تکمیلی در چند صف
هدف: آموزش حرکتهای توپ زنده ، مرده و مروری بر حرکتهای هنگام دریبل.
تجهیزات: یک توپ برای هر صف، کل زمین.
روش: 4 صف از بازیکنان، پشت خط عرضی جای دهید. هیچ دفاعی در زمین قرار نگرفته است. هر دوره حرکت باید شامل آغاز با حرکت توپ زنده، حرکت(ها) با دریبل در وسط زمین و حرکت توپ مرده یا تکمیلی در نزدیکی سبد مقابل باشد.
(شکل 4-9)
حرکتهای بیرونی با دریافت پاس چرخشی
هدف: پیشرفت در مهارت استفاده از حرکتهای بیرونی.
تجهیزات: سبد و یک توپ برای هر بازیکن.
روش: از نیمه زمین، یک توپ و یک سبد استفاده کنید و بازیکنان را وادارید به خود پاس داده و آن را دریافت کنند و حرکتهای توپ زنده و تکمیلی را تمرین کنند. بازیکنان یک پاس دو دستی از پایین که توأم با چرخش باشد، به خود داده و همه حرکتهای خود را در مکانها و موقعیتهای اولیه با آن آغاز میکنند.
مراحل حرکت این گونه است: ابتدا دادن یک پاس چرخدار در نقطهای واقع در نزدیکی محوطه پنالتی و بعد گرفتن توپ بعد از اولین برخورد آن با زمین در حالی که پاهای بازیکن در هوا قرار دارد و در پی آن فرود آمدن در حالی که رو به سبد باشد. این کار باید همواره با توقف سریع و چرخش و بعد حمله به سبد انجام شود. مربیان باید همواره حرکتهای بازیکنان را مورد ارزیابی قرار دهند. به خاطر داشته باشید فقط تمرین کامل و درست، نتیجه کامل در پی خواهد داشت. شیوه استفاده از هر کدام از دو پا به عنوان محور حرکت باید جهت پیشرفت در کار با پاها مورد استفاده قرار گیرد. استفاده کردن از این تمرین خود آگاهی دهنده امکان تمرین اختصاصی توپ زنده، دریبل، توپ مرده و حرکتهای تکمیلی را با رعایت اصول اولیه و بنیادی، ممکن میسازد.
مهارت نزدیک شدن به مهاجم صاحب توپ(یکعلیه یک) ، (2علیه 2) ، (3علیه3) و (4علیه4)
هدف: تمرین کردن همه حرکتهای بیرونی بوسیله بازیکنان آن مکانها.
تجهیزات: یک توپ و یک سبد برای هر گروه.
روش: بازیکنان را در چند صف در زیر هر یک از سبدها جای دهید. اولین بازیکن که با توپ به زیر سبد گام بگذارد، مدافع خواهد بود. صفی از مهاجمان در فاصله 5/4 الی 5/5 متری رو به سبد قرار میگیرند. مدافع یک پاس سریع و هوایی به اولین بازیکن صف حمله میدهد و برای دفاع کردن به وی نزدیک میشود. به محض انجام پاس، تمرین برای حمله و دفاع آغاز میشود. مهاجم بیرونی، باید دفاع را ارزیابی کند و به عمل مدافع واکنش مناسب نشان دهد و اصول اولیه را برای اجرای شوت یا انجام حرکت بیرونی به کار گیرد. بعد از اجرای حرکت، مهاجم به انتهای صف دفاع و مدافع به انتهای صف حمله کنندگان میرود. بازی دریافت توپ و مبارزه برای گل زدن یا هر انتخاب دیگری را مورد استفاده قرار دهید. تمرین میتواند در حالت 2علیه2 ادامه پیدا کند که کار تیمی توأم با رقابت با بازی سمت توپ و دور از توپ در آن تمرین خواهد شد.
منبع: کتاب مهارتها و تمرینهای بسکتبال