بایدها و نبایدهای مساجد در ماه رمضان

در بین همه ماهها فقط کلمه رمضان در قرآن آمده است. مثلاً اسم ماه شوال، ذی الحجه، محرم و صفر در قرآن نیامده است. تنها اسم ماه رمضان در قرآن برده شده است، مزیت ماه رمضان هم نزد مردم روزه است. یعنی هر که میخواهد بگوید ماه رمضان چه ماهی است میگوید: ماهی که روزه میگیریم.
اما قرآن وقتی ماه رمضان را معرفی میکند، نمیگوید: ماه رمضان، ماهی است که در آن روزه هست. میگوید: ماه رمضان، ماهی است که در آن قرآن نازل شده است. «شهر رمضان الذی کتب علیکم الصیام» نیست میگوید: «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذی أُنْزِلَ فیهِ الْقُرْآنُ»(بقره/185) این خود یک اصل است. بد نیست به این نکته دقت کنیم. چرا قرآن وقتی اسم ماه رمضان را میبرد در ذهن مردم ماه روزه میآید؟ ولی قرآن چنین نمیگوید، میگوید: ماه رمضان که در آن قرآن نازل شده است. یعنی اهمیت و جلوه و جلای ماه رمضان به این است که قرآن درماه رمضان نازل شده است. روزه یکی از آیات قرآن است. روزه یکی از حدود شش هزار آیه قرآن است. عنایت قرآن به ماه رمضان بخاطر روزهاش نیست، بخاطر قرآنش است. چون در ماه رمضان مردم به بیشتر به مسجد و قرآن و این قبیل توجه میکنند.
می خواهیم کمی درباره مسجد و تبلیغات صحبت کنیم .
مسجد در زمان پیغمبر جایی بود که مردم از آنجا به جبهه میرفتند و جای تبلیغات بود. جای مشورت و قضاوت بود، سالن اجتماعات بود، حاضر و غایب اتوماتیک بود. مسجد جایگاه رشد بود. خوب البته مسجد پیغمبر اینچنین بود. بعد هرچه زمان از پیغمبر فاصله گرفت مسئله طور دیگر شد.
حدیث داریم حضرت مهدی(علیه السلام) که تشریف میآورند، بسیاری از مساجد را خراب میکنند. چون هدف گروه سازنده، خدا نبوده است. هدف ساخت مسجد باید مقدّس باشد.
گاهی در مساجد برای پول گرفتن به افراد روی میاندازند و میگویند: «حاج آقا شما چقدر میدهید. » آزاد بگذارید نترسید، خودشان کمک میکنند. مسجد اگر کاهگل باشد و مردم بانشاط بیایند بهتر از این است که افراد بگویند اگر مسجد برویم میگویند: «پول بده» و نیایند. آدمهایی هستند وقتی میخواهند به مسحد بروند نمیروند و میگویند اگر برویم گیر خواهیم افتاد. برای پول گرفتن رو نیندازید.
مسأله دوم بانی مسجد است. بانی مسجد کسی است که ساختمان مسجد میسازد. قرآن میفرماید: «إِنَّما یعْمُرُ مَساجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ» انمّا یعنی فقط. فقط کسی حق دارد مسجد بسازد که اهل ایمان باشد. هر کسی حق ندارد مسجد بسازد.
سوم متولّی مسجد است. درباره متولّی مسجد یک آیه در قرآن داریم. آیه متّولی این است که میفرماید: «إِنْ أَوْلِیاۆُهُ إِلاَّ الْمُتَّقُونَ»(انفال/34) کلمه «ان» یعنی نیست. متولّی مسجد الحرام مگر افراد با تقوا نیستند، چون زمانی افراد نااهل متولّی خادم الحرمین بودند. در یک شب افراد مستی دو مشک شراب بردند. به کلیددار کعبه گفتند: اگر کلید کعبه را به ما بدهی، دو مشک شراب به تو میدهیم. کلید کعبه را داد و دو مشک شراب گرفت. سرنوشت مکه دست چنین آدمهایی بوده است.

گاهی در مساجد برای پول گرفتن به افراد روی میاندازند و میگویند: «حاج آقا شما چقدر میدهید. » آزاد بگذارید نترسید، خودشان کمک میکنند. مسجد اگر کاهگل باشد و مردم بانشاط بیایند بهتر از این است که افراد بگویند اگر مسجد برویم میگویند: «پول بده» و نیایند. آدمهایی هستند وقتی میخواهند به مسحد بروند نمیروند و میگویند اگر برویم گیر خواهیم افتاد. برای پول گرفتن رو نیندازید. اگر کسی با اکراه پول بدهد و راضی نباشد، تصرف شما در آن پول شبهه شرعی دارد. آقایان مسئول مسجد برای پول گرفتن رو نیندازند. بهترین وقت مسجد را صرف پول گرفتن نکنید. گاهی در مسجد جمع میشوند. شب نیمه شعبان، شب نوزدهم و شب بیست و یکم رمضان و بهترین شبی که مسجد خوب غلغله است، میگویند: امشب شلوغ است. چه کنیم پول بگیریم. یعنی گل و بهترین وقت را صرف پول گرفتن میکنند. این خلاف است.
اگر صدای بلندگو دیگران را اذیت کند، این خیلی بد است و باید به غیرت ما بر بخورد. خانههای کنار مسجد قیمتشان ارزانتر است یا گرانتر؟ ارزانتر هستند و این خیلی بد است. بخاطر مزاحمت مسجد قیمتها پایینتر است. حتی اگر شهیدی بود، بلندگو را اوقات ناهنجار روشن نکنید و نوار فلان سخنران و مداح را بی وقت نگذارید. فقط وقت اذان و نماز باشد. دعای سحر را روی بلندگوها نگذارید. اینها نشاندهنده بی دینی است و نشاندهنده دینداری نیست. اینها گناه است. بر پیش نماز هاست که جلوی این کارها را بگیرند. مردم همه از مسجد بیزار میشوند.
نماز را سریع بخوانید. طوری بخوانید که متعال باشد. میگویند آقا اگر بعد از دو نماز صحبت کنید، مردم فرار خواهند کرد. اگر بین دو نماز صحبت کنید مردم مجبورند گوش کنند! این چگونه مردمداری است؟ که اگر صبر کنیم و بعد از دو نماز سخنرانی کنیم و یا دعا بخوانیم، مردم فرار خواهند کرد؟ خوب فرار کنند. من نباید بازور آنها را نگه دارم. اگر پنجاه نفر با نشاط به حرف هایم گوش کنند بهتر از این است که دویست نفر این پا و آن پا کنند و منتظر فرار باشند و مردم هم نمیروند. کجا بروند. اگر من حرف حسابی داشته باشم، مردم نمیروند. اگر میروند برای این است که میبینند نشستند و چیزی یاد نگرفتند.
حدیث داریم حضرت مهدی(علیه السلام) که تشریف میآورند، بسیاری از مساجد را خراب میکنند. چون هدف گروه سازنده، خدا نبوده است. هدف ساخت مسجد باید مقدّس باشد
مساجد حتماً باید شور داشته باشد. و افطاری هم که میدهید فقط مذهبیها را دعوت نکنید. دائم آیت الله، حجة الاسلام، رئیس انجمن اسلامی، رئیس بسیج و رئیس سپاه و رئیس کمیته را دعوت نکنید. افطاریها دائم مذهبیها هستند. چهار معلم، بازاریها جوانها، همین جوانانی که پشت مسجد فوتبال بازی میکنند. برو و بگو فردا شب همه به خانه ما بیائید. آخر به این فوتبالیستها یک سور بدهید، از فردا شب همه به نماز میآیند. سورش را حاجیها و مقدسها میخورند. گُلش را هم آنها میزنند. خلاصه آب و ماست در مملکت ما هرکدام یک سمت رفتهاند و هنوز دوغ نشدهاند.
خلاصه اینکه باید خیلی مواظب بود که مردم از مساجد فراری نشوند خواست و علاقه خودمان را به هر قیمتی به کرسی ننشانیم کاری کرده ایم که تصور می شود این مساجد فقط برای گرفتن ختم و مجلس عزاست ،نه مسجد خانه خداست و رمضان هم ماه مهمانی خدا بهتر است ادب به خرج دهیم الآن به حول و قوه الهی زنده ماندیم و افتخار حضوری دیگر در ماه مهمانی خدا را داریم به خانه اش برویم و سعی کنیم مۆدب باشیم،آراسته و خوش برخورد باشیم ،حقوق دیگران را ضایع نکنیم ،با افراط در مراسم های ماه مبارک رمضان مزاحم اوقات دیگران نشویم،مردم باید با شوق و رغبت به سوی خانه های خدایشان بشتابند ،نشویم آن دربان های جهنمی که همه را فراری می دهند و از مسجد آمدن پشیمان می کنند .
امید است که خداوند متعال در این ماه عزیز ما را توفیق طاعت و عبادت دهد. قدرت بهره وری کامل از برکات وصف ناشدنی این ماه را نصیب ما کند إن شاء الله .
فرآوری : محمدی
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
منبع : سایت جامع اخلاق
