روش های کمک به حفظ و یاد آوری مطالب

اگر به مطلبی علاقه داشته باشید و آن مطلب برای شما مهم باشد و معنی آن را بدانید ، بدون زحمت ، و با کمی تکرار ، در حافظه شما ثبت می شود . اما همیشه این طور نیست ، یعنی گاهی شما مجبورید مطالبی را که شاید علاقه ی چندانی به آن ها ندارید ، یا هنوز اهمیت آن ها را نمی دانید ، یا به اندازه کافی برای شما معنی دارد نیستید حفظ کنید . در این مواقع بعضی افراد ابتکارات جالبی به کار می برند .

اصل اساسی در این روش ها هر چه جذاب تر و جالب تر کردن مطالب و پیوند آن به مطالب پایدار ذهنی است .

احتمالاً شما هم تا به حال خودتان از روش های مختلفی استفاده کرده اید و با کمی ذوق و ابتکار روش های جدیدی را می توانید خلق کنید . در این جا به چند روش حفظ مطالب که یاد آوری را آسان می کند ، اشاره می شود .

روش تصویر ذهنی :

یکی از روش های خوب، استفاده از تصویر ذهنی است . در این روش فهرست مطالبی را که می خواهید حفظ کنید در یک تصویر مجسم می کنید .

مثلاً دانش آموزی برای حفظ محصولات کشاورزی کشور ترکیه ( انگور ، پنبه ، مرکبات ، زیتون ، توتون ) این تصویر را در ذهن مجسم می کرد .

برای خیلی از موضوعات می توانید تصویری مجسم کنید . حتماً لازم نیست این تصویر را روی کاغذ بکشید .

روش مکان ها :

در این روش برای حفظ چند چیز مختلف ، یک مکان آشنا را برای هر کدام از کلمه ها یا مفهوم ها تعیین می کنیم . مثلاً دانش آموزی برای حفظ چهار خانواده ی اصلی غذایی از این روش این طور استفاده کرد .

او مغازه های نزدیک منزلشان را در نظر گرفت از نانوایی سر کوچه ی هدایتی مقداری هیدرات کربن ( نان ) خرید ، از مغازه ی قصابی پرتوئین روز ، مقداری پروتئین ( گوشت ) تهیه کرد . از مغازه ی محل هم یک بطری روغن ( چربی ها) و یک بطری آب معدنی ( مواد معدنی ) خرید .

او هیچ وقت خیابان ها و مغازه های محل خود را فراموش نمی کند و به همین خاطر چهار گروه غذایی اصلی را هم فراموش نمی کند . هر مکان و محلی را می توان برای این روش استفاده کرد . مکان های مختلف خانه ، حتی طبقه های مختلف یک کمد یا یخچال ، قسمت های مختلف مدرسه و هر مکان آشنای دیگر .

روش قلاب داستانی :

در این روش کلمه ها را با ترفندی مثل یک داستان یا ماجرا به هم وصل یا قلاب می کنیم .

مثلاً دانش آموزی برای حفظ انواع جانوران بی مهره : اسفنج ها ، کیسه تنان ، کرم ها ، نرم تنان ، بند پایان ، خارتنان ، این داستانک را ساخت :

کف پایم خیلی زبر و خارخاری شده بود ، اول کمی با اسفنج حمام آن را ساییدم . بعد بند بند انگشت هایم را با کیسه تمیز کردم . بعد کمی کرم زدم تا نرم شود .

دانش آموزی دیگر برای حفظ مناطق گاز ایران این عبارت را سر هم کرد :

آغا جون گفت : پسر گاز بده برو از خانم بزرگ یه کم عسل و کنگر بگیر بیار .

آغا جاری                     خانگیران                   عسلویه و کنگان

( در خوزستان )        ( در خراسان رضوی )            ( در بوشهر )

شما هم برای انواع فهرست کلماتی که باید حفظ کنید می توانید انواع داستان ها و شعرهای با مزه و خنده دار و عجیب و غریب برای خودتان بسازید .

روش کلید واژه  :

این روش برای حفظ کلمه ها مفید است . در این روش کلمه ای را که معنی آن را نمی دانید با ترفندی به کلمه ی آشنای دیگری ربط می دهید .

مثلاً برای حفظ کردن کلمه refuse آن را با رفوزه ربط می دهید . refuse به معنی رد کردن است .

کلمه  pull  راحفظ نمی شوید . آن را با ( هل نده ) ربط می دهید . pull  به معنی کشیدن به طرف خود است .

البته استفاده از این روش به معنی این نیست که همه ی کلمه ها را این طور حفظ کنید. راه صحیح حفظ کلمات در هر زبانی استفاده ی زیاد از آن در مکالمه و جمله سازی است . این روش برای کلمه های خاصی است که حفظ آن برای شما ممکن است دشوار باشد .

مهم ترین اصل در یادگیری ، یادگیری معنی دار است . یعنی برای حفظ کردن مفاهیم و کلمه های مختلف باید هر چه بیش تر مطالعه کنید و اطلاعات بیش تر به دست آورید و هر چه بیش تر از اطلاعاتتان استفاده کنید .

برگرفته از کتاب: مهارت های یادگیری و مطالعه

مرکز یادگیری سایت تبیان