اعتکاف؛ راهی برای آسمانی شدن
سالهای سال است که بشر برای پرواز به آسمانها و مشاهده اسرار و عجایب آفرینش در انتظار است، تا برای لحظه ای هم شده به درون آسمانها نفوذ کند و نظاره گر زیباییهای آن باشد، اما هنوز آنچنان که باید و شاید به مقصود و هدف خود دست پیدا نکرده است.
هرچند تاکنون میلیاردها دلار برای سفر به آسمانها و کرات دیگر هزینه کرده است، اما با این حال جز برای ساعاتی نتوانسته است در آسمانها و جایی به غیر از زمین دوام بیاورد و دوباره به زمین باز گشته است و دوباره زمینی شده است.
خداوند متعال در سوره الرحمن به این حقیقت اشاره کرده است که شما نمیتوانید بدون داشتن سلطه علمی و صنعتی به آسمانها نفوذ کنید :
یا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ إِنِ اسْتَطَعْتُمْ أَنْ تَنْفُذُوا مِنْ أَقْطارِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ فَانْفُذُوا لا تَنْفُذُونَ إِلاَّ به سلطان: ای گروه جنّیان و انسیان، اگر میتوانید از کرانههای آسمانها و زمین به بیرون رخنه کنید، پس رخنه کنید.[ولی] جز با [به دست آوردن] تسلّطی رخنه نمیکنید.(الرحمن: 33)
و بشر نیز تا کنون، راهی برای آسمانی شدن همیشگی خود پیدا نکرده است، چرا که نه علم آن را داشته و نه از لحاظ صنعتی آنقدر پیشرفت کرده است که بتواند برای همیشه آسمانی شود.
آری همه انسانها عاشق آسمانی شدن هستند، اینکه آن قدر به اوج بروند که دیگر راهی برای بازگشت آنها به زمین وجود نداشته باشد، ولی تاکنون بشر راهی برای رسیدن به این هدف خود کشف نکرده است و با همه سعی و تلاشی که در این راستا انجام داده است، دوباره باز زمینی شده است.
از طرفی انسان نیز حق دارد، چرا که برای آسمانی شدن موانع زیادی وجود دارد، موانعی که مهمترین آنها کسی است که قسم خورده است تا اجازه ندهد، کسی آسمانی شود و همه را با جاذبه های زمینی گرفتار کند، او از همان روزی که احساس کرد که آدم علیهالسلام قرار است آن قدر اوج بگیرد تا برای همیشه آسمانی زندگی کند، تصمیم گرفت تا قدرت جاذبه زمین را چندین برابر کند تا هرگز اجازه ندهد کسی آسمانی شود و قسم خورد که:
قالَ رَبِّ به ما أَغْوَیْتَنی لَأُزَیِّنَنَّ لَهُمْ فِی الْأَرْضِ وَ لَأُغْوِیَنَّهُمْ أَجْمَعینَ: گفت: «پروردگارا، به سبب آنکه مرا گمراه ساختی، من [هم گناهانشان را] در زمین برایشان میآرایم و همه را گمراه خواهم ساخت.»(الحجر: 39)
او قسم خورد که هرگز نگذارد انسان آنقدر پیشرفت کند تا بتواند روزی در آسمانها زندگی کند، او قسم یاد کرد که قدرت جاذبه زمین را چنان زیاد کند که انسانها حتی به آسمانی شدن فکر هم نکنند.
اما در این میان خداوندی است که با توصیهها و آیات طلایی خود میخواهد همه انسانها آسمانی شوند واصلا برای همین منظور هم آنها را خلق کرده است و برای رسیدن به این هدف مقدس برنامه های فراوانی دارد.
اولین برنامه خداوند این است که، سفر به آسمانها نیازمند سکوی پرتابی است که آن چنان قدرتمند باشد تا بتواند شما را به آسمان نزدیک کند و این سکوی صعود را نمیتوان در روی زمین جستجو کرد، آری سفر به آسمانها از روی زمین آغاز نمیشود، از درون شهرها و آبادیها شروع نمیشود، از درون خانهها و بسترها آغاز نمیشود.
بهترین و قدرتمندترین سکوی صعود به آسمانها جایی نیست به جز مسجد، سکویی که بارها و بارها انسانهای زیادی به وسیله آن آسمانی شده اندکه نمونه بارز آن را میتوان وجود مبارک پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله دانست که سفر آسمانی خود را از مسجد آغاز کرد :
سُبْحانَ الَّذی أَسْری به عبدهِ لَیْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَی الْمَسْجِدِ الْأَقْصَی الَّذی بارَکْنا حَوْلَهُ لِنُرِیَهُ مِنْ آیاتِنا إِنَّهُ هُوَ السَّمیعُ الْبَصیرُ : منزّه است آن [خدایی] که بندهاش را شبانگاهی از مسجدالحرام به سوی مسجد الأقصی -که پیرامون آن را برکت دادهایم- سیر داد، تا از نشانههای خود به او بنمایانیم، که او همان شنوای بیناست.(الإسراء: 1)
هر چند این سفر نیز کوتاه بود ولی انسانهای فراوانی توسط این مکان مقدس توانستهاند چنان اوج بگیرند تا آنجا که نام خود را برای همیشه در میان ساکنین آسمان ثبت و ضبط کنند.
اگر میخواهی آسمانی شوی در جستجوی مکان دیگری نباش، چرا که سفر به آسمانها از روی زمین آغاز نمیشود، از درون شهرها و آبادیها شروع نمیشود، از درون خانهها و بسترها آغاز نمیشود، صعود به آسمانها از مسجد آغاز میشود.
و به همین دلیل است که شرط اصلی اعتکاف آن است که در مساجد باشد، چرا که مهمترین دلیل برای اعتکاف و بیتوته در مسجد آن است که معتکفین همه آسمانی شوند و مکانی برای صعود به آسمانها به غیر از مسجد نمیتوان یافت.
آن قدر آسمانی شدن انسانها برای خداوند متعال ارزشمند است که به دو پیامبر خود دستور میدهد تا مساجد را برای صعود معتکفین آماده و پاکیزه کنند آنجا که فرمود:
وَ عَهِدْنا إِلی إِبْراهیمَ وَ إِسْماعیلَ أَنْ طَهِّرا بَیْتِیَ لِلطَّائِفینَ وَ الْعاکِفینَ وَ الرُّکَّعِ السُّجُود: و به ابراهیم و اسماعیل فرمان دادیم که: «خانه مرا برای طواف کنندگان و معتکفان و رکوع و سجود کنندگان پاکیزه کنید.»( البقرة : 125)
مسلماً عده زیادی در این سفر سه روزه برای همیشه آسمانی میشوند و کسانی که از این قافله میمانند حسرت میخورند که چرا مجذوب جاذبه های زمین شدند و خود را گرفتار زرق و برق دنیا کردند. برای آسمانی شدن چند روزی بیشتر باقی نمانده است پس تا دیر نشده عجله کن و نام خود را در میان مسافران آسمان ثبت کن.
امین ادریسی
بخش قرآن تبیان