چند قدم آنطرف از جوانی

وقتی به طور طبیعی اولین موهای سپید را به راحتی می بینیم و نخستین چین و چروک ها را با وسواس روی چهره خود دنبال می کنیم ؛  میانسالی فرا رسیده است!

یعنی فصل دگرگونی های بزرگ در زندگی این فصل از 35 سالگی آغاز می شود و تا 50 سالگی ادامه می یابد.

هر یک از انسان ها فشارهایی را در این دوران تحمل می کنند و به مرحله ای از پختگی در زندگی می رسند . در این دوره از زندگی ، پرورش فرزندان ، به دست آوردن شغل و ارتقای آن و .... همه و همه فشارهای بسیاری تحمیل می کند و ما نیز به مقابله با مشکلات می پردازیم.

آنان که به میانسالی رسیده اندو نوعی تحول و دگرگونی خاصی در اندیشه و انگیزه شان ایجاد نشده است نوباوگانی با سن بسیارند که بزرگ نشده اند و هنوز با هوس ها و احساسات کودکانه زندگی را می نگرند.

امام صادق ( علیه السلام ) به غفلت زدگان بزرگسال که بازیگوشی و هوس آلودگی را پشت سر گذاشته اند و هنوز به سوی خوبی ها حرکت نکرده اند ، فرمود :

" ای آن که موی سفید و دل سیاه داری به هوش باش که پیش رویت عذاب الهی و پشت سرت ملک الموت است ، می خواهی چه کنی؟ روزی بچه بودی و نادان ، روزی دیگر جوان بودی و گناهکار ، امروز بزرگسال هستی و ریاکار ، تو اکنون کجایی و در چه حالی؟! پس اعمال خوب و پسندیده ات کجاست ؟ " ( مشکاة الانوار ص 196 ).

بدون شک این سخن انسان را آگاه و هوشیار  می کند تا لحظه لحظه های زندگی مراقبت بیشتری از خود نشان دهد و علاوه بر محافظت از جسم ؛ نسبت به روح و روان و روحیات و حالات خویش وقت داشته باشد، به تصمیم جدی برای آینده خویش همت گمارد و گذشته خود را ترمیم سازد . وقتی فرد میانسالی در ارزیابی عملکردهای گذشته خود احساس ناکامی می کند ، دستخوش بحران میانسالی می شود . بحران میانسالی می تواند در اثر مواجه شدن خود میانسال با یک مجموعه تغییرات عمده این دوره از زندگی به وجود می آید.در بحران میانسالی در افراد مختلف به شکل های متفاوت بروز می کند و در برخی افراد شدید تر و در  برخی به قدری ضعیف است که گویی مسأله مهمی اتفاق نیافتاده است و بحران و شدت آن وابسته به  شخصیت فرد وقایع زندگی است .

از مشکلات دیگری که با آن برخوردارند ؛ ازدواج فرزندان است و والدین باید سال های بعدی زندگی خود را به تنهایی ادامه دهند و زن و شوهری که در زندگی پیشین و گذشته خود مشکل داشته اند بعد از ازدواج فرزندان ممکن است اختلافاتی بروز کند، وجود اختلافات شدید بین زن و شوهر در دوره میانسالی ، جدایی از همسر ، حتی پس از ازدواج ناموفق و زندگی پر مسأله . همیشه و به خصوص با وجود فرزندان رنج آور است و عواقب جدایی از نظر روانی همراه با احساس شکست ، خجالت و ... می باشد.

یکی دیگر از مشکلات دوره میانسالی اختلاف نظرهای والدین با فرزندان نوجوان است که مایل به انجام رهنمود ها و خواسته های والدین خود نیستند  و راه متفاوتی را پیش می گیرند و بزرگسالان باید که خصوصیات ژنتیک ، محیط رشد و پرورش و عوامل بی شمار فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی مؤثر بر فرزندان ؛ هیچ یک به همان گونه ای نیست که در مورد خود نشان بوده است.

در محیط های نسبتی و بسته قرن های گذشته ؛ امکان همانندی بیشتری والدین و فرزندان وجود داشت اما زندگی پیچیده کنونی و محیط های باز و پیشرفته موجود چنان امکانی رابیش از بیش از میان برده است و دنیای والدین با فرزندان به طور اساسی جدا و متفاوت از یکدیگر است.

پس به طور کلی میانسالی به عنوان یک دوران خاص در زندگی انسان به شمار می آید و ضرورت دارد که همه ی ما برای آن برنامه ی خاصی داشته باشیم . با مشکلات و پیش آمدهای این سن به خوبی برخورد کنیم و با رفتار معقولانه ی خود ، نشان دهیم که کوله بار تجربه ای که در زندگی کسب کرده ایم ، بیهوده نبوده است.

منابع : مشکاة الانوار ص 196