بده بستان‌های عاطفی زیر یک سقف

ازبهترین و پرشکوه ترین تجلیات یک زندگی متعادل ، سرمایه گذاری انسانی یا داد و ستد عاطفی بین زوجین است . در هیچ مرحله ای از مراحل زندگی ، نمی توان احساس بی نیازی از عواطف نمود . داد و ستد عاطفی در دو زمینه قابل بررسی و مطالعه است:

**تبادل عاطفی در ابتدای زندگی

** تبادل عاطفی در ادامه زندگی

مشی عاطفی در آغاز ازدواج ، باشور و حرارت خاصی ، حضور وافر و موثری دارد ، لیکن پس از مدتی ، به لحاظ عدم آگاهی و غفلت یکی از زوجین یا هر دو ، نبض زندگی کند می شود و عواطف سرشار و با حرارت ، فروکش می کند و لحظه های ملال از راه می رسد و گله ها و شکوه ها ، هر آن بر پیکره زندگی ، تازیانه می زند و زن و شوهر، مستأصل و درمانده ، متحیرند که : چرا زندگی به این مرحله تنزل نموده است؟؟

 آنها از این حقیقت غافلند که عاطفه به همان اندازه که برای یک شروع خوب ضروری است ، برای ادامه زندگی خوب نیز لازم است.

اگر دهه اول زندگی مشترک را به منزله شروع تبادلات عاطفی و هم حسی زوجین تلقی کنیم و آن را فرصتی برای درک روحیات هر یک به حساب آوریم ، در دهه های بعد داد و ستد عاطفی ، نیاز به جلوه بیشتر و مساعد تری خواهد داشت ؛ به ویژه در سالهای میانی و پایانی زندگی مشترک که احساس تنهایی و از دست رفتن جوانی به مشکلات زوجین دامن می زند ، تلاش آنها برای اثبات عواطف صادقانه و صمیمانه شان ، ضرورتی بیش از گذشته می یابد و دوام و استحکام زندگی شان را تضمین خواهد نمود.

شیوه های داد و ستد عاطفی

علی رغم آنکه تمامی خانواده ها با انگیزه برپایی یک زندگی متعادل ، در این وادی گام می نهند ، لیکن در پاره ای از موارد ، این تلاشها به بن بست منجر می شود . علت این امر را باید در ناکامی زوجین در دستیابی آنها به شیوه های موثر داد و ستد عاطفی جستجو نمود . آگاهی از شیوه های صحیح مبادلات عاطفی ، افقهای روشنی را فراروی زوجهای جوان ، قرار می دهد .

این شیوه ها را در ذیل سه عنوان ، می توان مورد بررسی قرار داد :

** شیوه قلبی

** شیوه کلامی

**شیوه عملی

شیوه قلبی

اولین و ابتدایی ترین مرحله داد و ستد عاطفی ، شیوه قلبی و باطنی آن است . به این ترتیب که قلب خاستگاه و رویشگاه تمامی ارتباطات و مناسبات انسانی است . آنچه که بر زبان جاری می شود و یا از اعضا و جوارح آدمی صادر می شود ، از نهانگاه دل و قلب برمی خیزد . از این رو هرگز نباید به احساسات و عواطف منفی اجازه داد که به زوایای قلب آدمی نفوذ کنند و آن را تحت تأثیر قرار دهند . چه ، در این موقعیت ، عواطف نامطلوب نسبت به یک فرد ، به تدریج رشد نموده ، به نفرت و خصومت علیه وی مبدل می گردند . اگر انسان در کشتزار قلب خود بذر نفرت کاشت ، "طوفان" درو خواهد کرد.

صورت دیگر قضیه این است که زمینه را برای پرورش احساسات مثبت و عواطف سازنده نسبت به همسر فراهم نموده قلب را بستر رویش حالاتی این گونه قرار دهیم و به عبارتی ، قلب را تربیت کنیم و همان دسته احساسات و عواطفی را که مایلیم دیگران ( به ویژه همسر و فرزند ) نسبت به ما ابراز نمایند ، ما در کانون درون (قلب) ، نسبت به آنها پرورش دهیم . تداوم این امر چشمه های فیاضی را در نهاد انسان به وجود می آورد و آثار شکوهمند آن بر روابط او با دیگران ، تجلی خواهد نمود .

شیوه کلامی

 « کسی که به همسرش بگوید : تو را دوست دارم ، این جمله هرگز از دل اوخارج نخواهد شد .»  رسول اکرم (ص)

یکی از توانایی های روحی و جاذبه های شخصیتی آدمی ، ابراز محبت او نسبت به همسر و شریک زندگی اش می باشد . چه بسا کسانی که در دل ، همه گونه محبت نسبت به همسرشان دارند ، ولی توانایی ابراز آن را ندارند و در نتیجه اطمینان خاطر در خود و همسر نمی آفرینند و ابرهای سیاه تردید و ناامنی بر زندگی شان ، سایه می افکند و ناآگاهانه شکست خود را در زندگی به سرنوشت ، بخت و اقبال بد ، نسبت می دهند .

موانعی که در مسیر ابراز محبت ، راه را سد می کنند عبارتند از : عدم معرفت ، غرور بیجا و حجب و حیای افراطی.

آموزش مسایل زندگی به دختران و پسرانی که در آستانه ازدواج قرار دارند ، معرفتی کارآمد و مطلوب می آفریند و آنها را با وظایف و مسولیتهایشان از جمله شیوه های ابراز محبت آشنا نموده ، بخشی از مخاطراتی را که یک زندگی جوان و نوپا را تهدید می کند ، دفع می نماید.

غرور آفت دیگری است که راه را برتبادل عاطفی می بندد . برخی از همسران جوان ، به ویژه مردها ، در اظهار محبت نسبت به همسرشان نوعی خست عاطفی به خرج می دهند و لازمه مردانگی را پرهیز از اینگونه اظهارات و توجهات می دانند . در حالی که مردان بزرگ و با شخصیت در بذل عواطف خالصانه و صمیمانه نسبت به همسر ، کوچکترین تردیدی به خود راه نمی دهند . نمونه های زنده چنین مناسباتی را در سیره نبی اکرم (ص) و زندگی داخلی ایشان می توان مشاهده نمود.

مانع سوم که احتمالا از جانب زنان بیش از مردان در تبادل عاطفی مشکل می آفریند، نوعی حجب و حیای افراطی است که نشات گرفته از تربیت سختگیرانه والدین ، فقدان مناسب در این زمینه و برخی پیش داوریهایی است که در ذهن زوجهای جوان شکل گرفته است و متأثر از القائات منفی پاره ای از والدین ناآگاه می باشد.

به هر حال ، گفتن جملاتی که حاکی ازمحبت زوجین ، نسبت به یکدیگر است، نه تنها در رفع بسیاری از سوءتفاهمها ، سوء ظنها و تردیدها موثر و کارساز است بلکه برمیزان و شدت محبت آنها می افزاید و شیرین کامی زندگی را تضمین می کند.

شیوه عملی

شیوه عملی در سرمایه گذاری انسانی ، سومین روش داد و ستد عاطفی است . در این طریق ، پایه های زندگی که قبلا از راههای قلبی و کلامی ابراز محبت ، استوار شده است با انجام دادن خدمتی برای همسر استحکام بیشتری می یابد و احساس ارزش شخصی هر یک ، فزونی می گیرد . در این مرحله ، هر یک از زوجین با شناسایی دقیق روحیه همسر ، مساعی خود را در جهت ارائه یک خدمت به کار می گیرند و با این عمل ، نه تنها باری از دوش او برمی گیرند و مشکلاتی کاهش می یابد ، بلکه این احساس را در شریک زندگی خود برمی انگیزند که وی ، فرد با ارزشی است ، زیرا دیگران مترصد خدمت به او می باشند . پیوسته در پشت هر لطفی که از دیگران می بینیم ، یک احساس ارزش شخصی ، برای ما نهفته است.

مطالب مرتبط:

طرح هدفمند سازی همسران

مهارتی برای یکی شدن

یه رفیق برای همیشه

درس‌های روزگار برای همسران خام