فرق دانا و نادان
روزی حضرت عیسی(ع) با گروهی از یارانش سخن می گفت. یکی از یارانش به او گفت:« ای پیامبر بزرگوار، شما به اذن خدای متعال قادرید مردگان را زنده کنید و بیماران را شفا دهید و کورها را بینا سازید. شما افرادی را شفا داده اید که به بیماریهای لاعلاجی مثل جذام مبتلا بوده اند.افراد فلج و زمینگیر را شفا داده اید به طوری که از بستر بیماری برخاسته اند و توانسته اند روی پای خود بایستند و راه بروند. آیا مرضی هم هست که نتوانسته باشید شفا دهید؟
حضرت عیسی پاسخ داد:«آری من نتوانستم آدم های احمق را شفا دهم وبرای درمان آنها کاری بکنم.آن شخص گفت:« مگر حماقت هم بیماری است؟اگر بیماری است آدم احمق چه نشانه هایی دارد؟»
حضرت عیسی در جواب گفتند:« فرد احمق از خود راضی و خود پسند است؛ نظریـّه ی خود و رفتار خود را بالاتر از نظریّه و رفتار دیگران می داند. او همواره خود را حق به جانب می داند، وهیچگاه خود را ناحق جلوه نمی دهد؛ چنین فردی احمق است و تا این حالت را دارد ،چاره ای برای درمان او نیست.
پیامبر گرامی اسلام نیز درباره ی افراد احمق و نادان فرموده اند:
« زیرکترین زیرکها ، کسی است که با تقوی تر است و احمق ترین احمقها ، کسی است که فاجر (فاسق و بی تقوی) است.»
ایشان همچنین فرموده اند:« : زیرکترین انسانها ، کسی است که خودش در دنیا به حساب اعمالش رسیدگی کند و به فکر آخـرتش باشد، و احمقترین انسانها کسی است که پـیرو خـواسته های (نامشروع) دلش باشد و در عین حال ، از خدا توقع امان از عذاب ، داشته باشد.»
حضرت علی (ع) در توصیف آدم احمق فرموده اند:« احمق ، از کارهای خـوب و بجـا و زیبا غفلت می کند و آن را ترک می کند ، از جـهل و نادانی بیرون نمی رود ، دروغ می گوید ، نمی فهمد ، و اگر بفهمد ، نمی پذیرد و تسلیم حق نمی شود .»
سخنی دیگر از حضرت علی (ع) درباره ی حماقت:« توقع بهشت رفتن ، بدون انجـام اعمال صالح ، حماقت است.»
و بازهم امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرموده اند :« کسی که خـود را عاقل ترین مردم بداند ، احمقترین مردم است.»
«کسی که بدون نیکی کردن ، طالب تشکر دیگران است وکار بد می کند و توقع پاداش کار خوب دارد ، احمقترین مردم است.»
« کسی که کار بدی را خودش انجام می دهد ودر عین حال ، دیگران را به خاطر آن کار سرزنش می کند ، احمقترین مردم است.»
امام باقر علیه السلام فرمودند : «پدرم مرا نصیحت فرمود که با احمق رفاقت نکن . چون دوست احمق می خواهد سود برساند ، ولی بجای آن ، ضرر می زند.»
خوب حالا که همه اش از حماقت و احمق ها گفتیم، خوبست ببینیم افراد عاقل و دانا چه نشانه هایی دارند؟
مردم دانا کسانی هستند که از عقل و شعور خود درست استفاده می کنند. معنای خوب و بد را می فهمند و از بدی ها دوری می کنند و مراقب کارهایشان هستند تا مبادا اشتباه کنند.قرآن کریم درمورد آنها فرموده است:« أفَمَنْ یَعْلَمُ أَنَّما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ الْحَقُّ کَمَنْ هُوَ أَعْمی إِنَّما یَتَذَکَّرُ أُولُوا الْأَلْبابِ .
آیا کسی که می داند که آنچه بر تو نازل شده ، حق است ، مثل کسی است که کور است (و نمی فهمد) ، قطـعاً این صاحبان عقل هستند که می فهمند .
سوره رعد آیه 19
الذینَ یُوفُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَلا یَنْقُضُونَ الْمیثاق .
صاحبان عقل ، کسانی هستند که به عهد بندگی که با خدا بستند وفا می کنند و پیمان شکنی نمی کنند .
سوره رعد آیه 20
وَ الَّذینَ یَصِلُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ یُوصَلَ وَیَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَیَخافُونَ سُوءَ الْحِساب .
هرآنچه خـدا دستور داده رعایت می کنند و از خداوند حیا می کنند و از اینکه در نزد او بد حساب پس بدهند ، می ترسند (کاملا مراقب اعمالشان هستند)
سوره رعد آیه 21
وَ الَّذینَ صَبَرُوا ابْتِغاءَ وَجْهِ رَبِّهِمْ وَأَقامُوا الصَّلاةَ وَأَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْناهُمْ سِرًّا وَعَلانِیَةً وَ یَدْرَؤُنَ بِالْحَسَنَةِ السَّیِّئَة .
کسانی که به خـاطـر جـلب رضای پـروردگارشان ، مشکلات را در مسیر اطاعت او تحمل می کنند و از آنچه به آنها روزی داده شده ، در راه رضای او انفاق می کنند و بدی دیگران را باخوبی ، پاسخ می دهند .
سوره رعد آیه 22
ودر تجلیل و بیان پاداششان می فرماید:
أُولئِکَ لَهُمْ عُقْبَی الدَّار .
برای اینان است پاداش خوب آخرت .
سوره رعد آیه 22
جـَنَّاتُ عَدْنٍ یَدْخـُلُونَها وَمَنْ صَلَحَ مِنْ آبائِهِمْ وَأَزْواجِهِمْ وَذُرِّیَّاتِهِمْ وَالْمَلائِکَةُ یَدْخُلُونَ عَلَیْهِمْ مِنْ کُلِّ بابٍ سَلامٌ عَلَیْکُمْ بِما صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَی الدَّارِ
خودشان و صالحین از پدران و همسران و فرزندانشان به باغهای بهشتی وارد می شوند . و فرشتگان خدا ، سلام کنان و خوش آمدگویان بر ایشان وارد می شوند .
سوره رعد آیه 23 و 24
عاقل ، در مورد هدف از خلقت خودش و آسمانها و زمین فکر می کند :
الَّذینَ یَذْکُرُونَ اللَّهَ قِیاماً وَقُعُوداً وَعَلی جُنُوبِهِمْ وَیَتَفَکَّرُونَ فی خَلْقِ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلاً سُبْحانَکَ فَقِنا عَذابَ النَّار .
صاحبان عقل ، آنانند که در همه حال به یاد خدایند و درباره آفرینش آسمانها و زمین می اندیشند و عرضه می دارند ، پروردگارا تو اینها را بیهوده نیافریدی . از هر نقصی پاک و منزهی . پس ما را ازعذاب جهنم حفظ فرما .
سوره آل عمران آیه 191
این مبحث را با سخنی از حضرت علی علیه السلام به پایان می برم:
« انسانها سه دسته اند ، 1 ـ عاقل 2 ـ احمق 3 ـ فاجر
1 ـ عاقل ، در زندگی ، متدین ، صبور واهل فکر و نظر است . تا لازم نشود حرف نمی زند و وقتی حرف می زند ، حرف درست می زند و تحمل شنیدن را دارد و راست می گوید و وقتی کسی به او اعتماد می کند ، به او وفا می کند.
2 ـ احمق ، از کارهای خـوب و بجـا و زیبا غفلت می کند و آن را ترک می کند ، از جـهل و نادانی بیرون نمی رود ، دروغ می گوید ، نمی فهمد ، و اگر بفهمد ، نمی پذیرد و تسلیم حق نمی شود .
3 -فاجر، قابل اعتماد نیست، اگر بتواند خیانت می کند،و خیر خواه تو نیست .
بخش کودک و نوجوان تبیان
منبع: دانلودبوک
مطالب مرتبط:
