بوی بد دهان علامت بیماری است
بوی بد دهان مشکلی است که در بسیاری از افراد دیده می‌شود، به طوری که در برخی، حتی پس از مسواک زدن هم این مشکل از بین نمی‌رود که این مساله می‌تواند ناشی از وجود بیماری در ناحیه‌ای از بدن فرد باشد. بنابراین به افرادی که دچار بوی بد دائمی در دهان خود هستند، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه کنند.
هرکسی دوست دارد همیشه دهان خوشبویی داشته باشد. از آنجا که این قضیه برای بیشتر افراد حائز اهمیت است، مواد خوشبوکننده دهان و دهانشویه‌ها یک صنعت چند میلیون دلاری را به‌وجود آورده‌اند.
گفتن این موضوع غم‌انگیز است که این محصولات همیشه در درمان کامل بوی بد دهان (هالیتوزیس) موفق نیستند یا تنها اثری موقت دارند.
در حقیقت تاثیر آنها ممکن است از شستشوی ساده دهان با آب و مسواک زدن و نخ دندان کشیدن کمتر باشد.
چه عواملی باعث بوی بد دهان می‌شوند؟
بوی بد دهان علل بسیاری دارد. اول از همه آن‌که ممکن است خود دهان منشا آن باشد.
تجزیه ذرات غذا و سایر مواد باقیمانده در بین دندان‌ها یا اطراف آنها توسط باکتری‌ها می‌تواند بوی بدی تولید کند که از ترکیبات سولفور فرار ساخته شده است.
بوی بد دهان می‌تواند ناشی از بیماریهای مختلفی باشد که بیماریهای دهان و دندان یا سینوس‌ها علل غیرگوارشی آن هستند.
توصیه می‌شود بیمار در مرحله اول نیز از نظر بیماریهای دهان، لثه، حفره دهانی و سینوس‌ها بررسی شود.
حفره‌های عفونی دهان همانند آنچه در التهاب بافت دور دندان ایجاد می‌شوند یکی از علل بدیهی بوی بد هستند.
سینوزیت مزمن به صورت عفونی و غیرعفونی، پولیپ یا سایر اختلالات حفره بینی هم می‌توانند زمینه‌ساز بوی بد دهان باشد.
گاه بیماریهای سیستمیک مانند نارسایی مزمن کلیه با افزایش مواد دفعی که کلیه قادر به دفع آنها نیست، منجر به بوی بد دهان می‌شود.
خشکی دهان مثل آنچه حین خواب رخ می‌دهد یا در اثر مصرف داروها یا سیگار، باعث تجمع سلول‌های مرده روی زبان، لثه‌ها و گونه‌ها می‌شود. اینها تجزیه شده و بو تولید می‌کنند.
دیگر علت بوی بد دهان، خوردن غذاهای حاوی روغن‌های فرار با بوی تند و واضح است که پیاز و سیر آشناترین آنها هستند، اما سایر سبزی‌ها و ادویه‌ها نیز می‌توانند باعث بوی بد دهان شوند.
بعد از هضم این نوع غذاها، مواد فرار موجود در آنها، جذب جریان خون شده و به ریه‌ها منتقل می‌شوند. در آنجا آنها از راه نفس فرد خارج می‌شوند.
بیماریهای ریه از جمله عفونت‌های مزمن ریه نیز باعث تنفس بدبو می‌شوند.
اگر عملکرد معده فرد کاهش یافته باشد (ضعف حرکتی)، ممکن است در اثر تخمیر محتویات معده، فرد دچار بوی بد دهان شود. آروغ زدن این بو را خارج می‌کند.
بیماری بازگشت اسید معده به مری یا رفلاکس نیز باعث بوی بد دهان می‌شود.
بوی دهان می‌تواند علامتی از زخم‌های گوارشی با انسداد نسبی دریچه خروجی معده باشد.
نارسایی کلیه، بویی شبیه ادرار و نارسایی کبد نیز بویی تولید می‌کند که گاهی به عنوان بوی ماهی توصیف می‌شود.
وجود استون در تنفس باعث تولید یک بوی بد میوه مانند می‌شود و گاهی در مبتلایان به دیابت هنگامی که مقادیر زیادی اسید در خون آنها تولید می‌شود (کتواسیدوز) یا در کودکانی که چندین روز غذای کمی خورده‌اند، ایجاد می‌شود.
پیشگیری از بوی بد دهان
در بیشتر افراد می‌توان با انجام اعمال زیر بوی بد دهان را بهبود بخشید:
ـ مسواک زدن دندان‌ها بعد از هر وعده خوردن غذا
ـ مسواک زدن آرام زبان به منظور برداشتن سلول‌های مرده از روی آن
ـ کشیدن نخ دندان، یک بار در روز برای خارج کردن ذرات غذا از بین دندان‌ها
ـ نوشیدن مقادیر فراوان آب (نه قهوه و نوشابه) برای مرطوب نگه داشتن دهان
ـ پرهیز از غذاهایی با بوی تند که باعث بدبویی دهان می‌شوند. مسواک زدن یا استفاده از دهانشویه تنها تا حدودی می‌تواند بوی سیر یا پیاز را که از ریه‌های شما خارج می‌شود، پنهان کند.
ـ تعویض مسواک، هر سه تا چهار ماه یک بار
ـ شستشوی دهان بعد از استفاده از داروهای استنشاقی
- در سایر موارد بوی بد دهان را می‌توان با درمان بیماری زمینه‌ای از قبیل بیماری بازگشت اسید معده به مری (ریفلاکس)، بیماری ریه و نارسایی کبد یا کلیه از بین برد. به طور مثال در بیماران کلیوی درمان نارسایی کلیه در بهبود بوی بد دهان موثر است.
فرآوری : نیره ولدخانی
بخش سلامت تبیان
منابع:
جام جم - زینب همتی
ایسنا - دکتر شهرام آگاه
مطالب مرتبط:
رفع بوی بد دهان با 13 توصیه آسان
