طحال چه کاری در بدن می‌کند؟

طحال یکی از عضوهای بدن است که در قسمت چپ بالای شکم قرار دارد. طحال به عنوان بخشی از سیستم ایمنی بدن به تولید و ذخیره سازی سلول های خونی می پردازد و در واقع جزئی از سیستم گردش خون محسوب می شود.

طحال یکی از عضوهای بدن است که به اندازه مشت انسان می باشد و در قسمت بالا و سمت چپ شکم قرار دارد و بین معده و دیافراگم و تقریبا زیر دنده ها واقع شده است. به رنگ بنفش پررنگ می باشد. طحال توسط دنده ها از آسیب محافظت می شود.

اگرچه طحال یک ارگان مهم است، ولی برای بقای انسان حیاتی نیست و می توان بدون طحال زندگی کرد. طحال در واقع یک عضو ناشناخته است که همه عملکرد آن کاملا درک نشده است.

وظایف طحال در بدن چیست؟

1- تصفیه خون

اولین و مهم ترین نقش طحال در بدن، عمل تصفیه خون می باشد، نقشی که مشابه به آن را کبد در بدن انجام می دهد. طحال خون را تمیز می کند. طحال، گلبول های قرمز آسیب دیده در جریان خون را شناسایی و آنها را از جریان خون خارج می کند.

2- بازیافت خون

اجزای قدیمی سلول های خونی آسیب دیده مانند آهن و هموگلوبین، در طحال بازیافت شده و به مغز استخوان و سیستم گردش خون فرستاده می شوند تا خون سالم در سیستم گردنش خون در جریان باشد. هموگلوبین از مغز استخوان به سیستم گردش خون منتقل می شود و مسئولیت حمل اکسیژن را به عهده دارد.

3- ذخیره سازی خون

یکی از کارکردهای طحال، ذخیره سازی خون برای بدن است. با توجه به نیاز خونی بدن، طحال می تواند با گشاد و تنگ کردن رگ هایش مقدار خون مورد نیاز بدن را برایش بفرستد.

طحال مقداری خون ذخیره شده را در خود نگه می دارد تا هنگامی که بدن در اثر آسیب و جراحت و بیماری، به خون احتیاج پیدا کرد، آن را در اختیارش قرار دهد.

4- حفظ ایمنی بدن

طحال نقش کلیدی در عملکرد سیستم ایمنی بدن ایفا می کند. هنگامی که طحال خون را تصفیه می کند، گلبول های قرمز آسیب دیده در اثر عفونت را خارج می کند.

در طی فرایند خارج کردن سلول های قرمز آسیب دیده از گردش خون، طحال گلبول های سفید تولید می کند و آنها نیز با تولید آنتی بادی، سبب از بین رفتن عفونت و باکتری (عوامل بیماری زا) می شوند.

5-  تولید لنفوسیت (گلبول سفید خون)

وظیفه دیگر طحال، ساخت گلبول های سفید خون که لنفوسیت نامیده می شوند، می باشد.

افراد بدون گلبول سفید، توانایی مقابله با عفونت و باکتری را ندارند.

همچنین گلبول های سفید سبب ترمیم قسمت های آسیب دیده بدن می شوند.

همچنین طحال با همکاری غدد لنفاوی، لنفوسیت هایی تولید می کند تا بدن بتواند با باکتری و ویروس ها بجنگد.

چه موقع اندازه طحال بزرگ می شود؟

- در موقع هضم غذا و بعد از آن اندازه طحال افزایش می یابد.

- عفونت هایی مانند بیماری مالاریا نیز سبب افزایش حجم طحال می شوند.

اگر اندازه طحال خیلی بزرگ شود، ممکن است منجر به پارگی طحال گردد که باید فرد سریعا تحت مراقبت های پزشکی قرار گیرد.

اگر طحال آسیب ببیند، چه اتفاقی می افتد؟

با آسیب دیدن طحال، خونریزی رخ می دهد.

خونریزی داخلی علایمی دارد، مانند:

درد در ناحیه شکم، طوری که فرد از شدت درد دست خود را بر روی آن قسمت می گذارد.

در موقع لمس قسمت بالا و چپ ناحیه شکم، فرد احساس درد شدید می کند.

فرد در ناحیه شانه سمت چپ احساس درد شدید دارد.

این علایم بسیار خطرناک می باشند و باید جدی گرفته شوند، وگرنه ممکن است منجر به مرگ فرد گردند.

اگر پزشک مجبور به برداشتن طحال گردد، چه می شود؟

اگر طحال شروع به خونریزی کند و خونریزی اش ادامه یابد، ممکن است پزشک جراح تصمیم بگیرد تا طحال را از بدن خارج کند.

در فقدان طحال، کار آن توسط سیستم لنفاوی کبد انجام می گیرد، اما ممکن است فرد در مواجهه با عفونت دچار مشکل شود.

فردی که طحال خود را از دست داده است، باید از هر گونه عفونت و بیماری پیشگیری کند و هر مشکل کوچک در بدن خود را جدی بگیرد.

زهره لطیفی

بخش سلامت تبیان