خوزستان

مركز استان خوزستان و حدود 7848 كیلومتر مربع مساحت دارد. ارتفاع آن از سطح دریا 18 متر است. از شمال به دزفول شوشتر و رامهرمز از مغرب به دشت آزادگان و از جنوب به خرمشهر محدود می شود. شهر اهواز در زمینی مسطح و در طرفین رودخانه كارون بنا شده و راه آهن جنوب از آن می گذرد. فاسله این شهر تا تهران 881 كیلومتر است. بر اساس سرشماری سال 1375 جمعیت اهواز 1110531 نفر بوده است.

با اینكه از قدمت و تاریخ بنای اهواز اطلاع كافی در دست نیست اما شواهد و قراین اندك نشان می دهد كه عیلامیان اولین ساكنان این منطقه بوده اند.

اهواز در طول حیات خود بارها شاهد ویرانی و زوال بوده و از پس هر ویرانی مجددا سر برافراشته است. عیلامیان در محل كنونی شهر اهواز شهر قدیم تاریانا را بنا كرده بودند كه با اضمحلال عیلامیان رو به زوال نهاد.

اردشیر اول ساسانی تاریانا را دوباره بنا نمود و آن را هرمز اردشیر نام نهاد. در ابتدا شهر به دو بخش تقسیم شده بود. اشراف در یك بخش بنام هرمز اردشیر یا هرمشیر و در بخش دیگر كسبه و بازاریان سكونت داشنتد كه (هوجستان واجار) (خوزستان بازار) نامیده می شد. هوجستان واجار كه به عربی (سوق الاهواز) معروف بود تا مدتها پس از حمله اعراب آباد مانده بود.

از آثار باستانی به دست آمده و در حفریات باستانشناسی چنین استنباط می گردد كه در زمان عیلامیان شهری در حدود اهواز قدیم به نام (اوكسین) وجود داشته است.

علت اصلی خرابی اهواز شكسته شدن سد اهواز و انتقال مركزیت خوزستان به شوشتر بوده است. شورشها و كشمكشهای سیاسی و شیوع بیماری طاعون در سال 1247 ه.ق نیز در ویرانی اهواز بی تاثیر نبوده است.

اهواز از اوایل قرن چهارم هجری قمری تا زمان ناصرالدین شاه كاملا ویران و خالی از سكنه بود. در دوران قاجاریه سوق الاهواز ناصریه یا بندر ناصری نامیده شد و از سال 1314 هجری شمسی با تصویب هیئت وزیران به نام باستانی خود اهواز تغییر نام یافت.

رودخانه بزرگ كارون در اهواز جاری است و تا كنون 6 پل جهت ارتباط دو قسمت شهر بر روی آن احداث شده است.

اهواز یكی از شهرهای مهم صنعتی ایران است كه صنایع مهم مستقر در آن عبارتند از مجتمع فولاد اهواز گروه ملی صنعتی ایران شركت كرین ایران شركت ایران (تنها واحد سازنده دوده صنعتی در ایران) نورد سنگین كاویان واحدهای مختلف لوله سازی شركت صنعتی سپنتا (تولید كننده پروفیل آهن و لوله های صنعتی) و كارخانه فارسیت اهواز (تولید كننده لوله و ورق آزبست).

نیروگاه گازی رامین با توان 945 مگاوات و نیروگاه زرگان با توان 354 مگاوات برق در شهرستان اهواز قرار دارند. منابع غنی و تاسیسات عظیم واحدهای بهره برداری نفت و گاز نیز به این شهرستان اهمیت ویژه ای بخشیده است. علاوه بر فعالیتهای صنعتی و فعالیتهای وابسته به نفت و گاز كشاورزی در اهواز نیز دارای اهمیت فراوانی است و سالانه محصولات مختلفی از قبیل گندم جو حبوبات و صیفی جات كشت می شوند.

از آثار تاریخی و مذهبی شهرستان اهواز می توان بقایای پلی بر روی كارون كه بالاتر از محل پل معلق ساخته شده بود و بقعه علی بن مهزیار را نام برد.