آب روی خشكی

بارانی كه به سطح زمین می بارد آب حاصل از آن سه مسیر را طی می كند:

الف: مقداری از آن به صورت آب جاری به دریا و اقیانوس بر می گردد (حدود یك سوم)

ب: مقداری از آن به بخار تبدیل شده دوباره به بالا می رود.

ج: مقداری از آن در زمین فرو می رود و مخازن آب زیر زمینی را تشكیل می دهد.

مقدار زیادی از آب وقتی به صورت برف در كوهستان ها می بارد به یخچال تبدیل می شوند كه منبع ذخیره آب شیرین می باشد. در مناطق قطبی زمین نیز یخچال های قطبی وجود دارند كه گاهی ضخامت یخ آن ها به ٣ كیلومتر هم می رسد.

در مناطق كوهستانی گاهی بر اثر ذوب یخ ها و گرانش زمین یخچال حركت می كند در این صورت دره یخچالی و گاهی دریاچه های یخچالی به وجود می آیند.

پس از هر نوع بارندگی مقدار بسیار زیادی آب روی زمین به صورت رود، رودخانه جاری شده به سمت دریاها حركت می كند گاهی به صورت سیلاب های خطرناك موجب ایجاد خسارت های زیاد جانی و مالی نیز می گردد.

ازآنجایی كه رودها از ارتفاعات و مناطق كوهستانی سرچشمه می گیرند بر اثر گرانش زمین دارای انرژی زیادی هستند به همین دلیل بسیاری از موادی را كه در سر راه آن ها قرار دراند با خود حمل می كنند در نتیجه رودها را به وجود می آورند.

شكل رودها بستگی به جنس زمین منطقه ای دارند كه رود از آن می گذرد.

به موادی كه توسط رود حمل می شوند، آبرفت گویند.

این مواد ممكن است در كف رودهای آرام یا داخل سدها و یا دریاها و دریاچه ها رسوب كنند.

آب های زیر زمینی:

قسمتی از آب باران و برف در زیر زمین نفوذ می كند و مقدار زیادی آب شیرین در زیر زمین ذخیره می شود.

مواد نفوذ پذیر :

موادی كه آب بتواند درون آن ها وارد شود نفوذ پذیر می باشند مثل ماسه سنگ.

مواد نفوذ ناپذیر:

بعضی مواد هستند كه آب نمی تواند درون آن ها داخل شود به آن ها نفوذ ناپذیر گویند مثل خاك رس.

مقدار نفوذ آب در زمین به عوامل زیر بستگی دارد:

١- مقدار و نوع بارندگی

٢- شیب زمین

٣- تخلخل سنگ ها و خاك

٤- نفوذ پذیری سنگ ها 

٥- مقدار و نوع پوشش گیاهی

٦- رطوبت اتمسفر

مرکز یادگیری سایت تبیان