تبیان، دستیار زندگی
بهار    خرم    و    آورد    خرمى وز    فر    نوبهار   شد   آراسته   زمى خرم   بو...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

در وصف بهار


آمد    بهار    خرم    و    آورد    خرمى

وز    فر    نوبهار   شد   آراسته   زمى

خرم   بود   همیشه   بدین   فصل   آدمى

با  بانگ  زیر و بم بود و قحف(1) در غمى

زیرا  که  نیست از گل و از یاسمن کمى

تا   کم  شده  ست  آفت  سرما  ز گلستان

از    ابر   نوبهار   چو  باران  فروچکید

چندین  هزار  لاله  ز  خارا  برون  دمید

آن  حله  اى  که  ابرمر  او  را همی تنید

باد   صبا   بیامد   و   آن   حله   بردرید

آن  حله  پاره  پاره  شد  و  گشت  ناپدید

و   آمد   پدید   باز   همه   دشت  پرنیان

از  لاله  و  بنفشه  همه کوهسار و دشت

سرخ  و  سپید  گشت چو دیباى پایرشت

برچد   بنفشه  دامن  و از خاک برنوشت

چون   باد  نوبهار  برو  دوش  برگذشت

شاخ بنفشه چون سر زلفین دوست گشت

افکند    نیلگون   به  سرش  معجر  کتان

آمد   به   باغ  نرگس  چون  عاشق  دژم

وز   عشق  پیلگوش(2) در آورده سر به خم

زو  دسته  بست  هر  کس  مانند صد قلم

بر   هر  قلم  نشانده  بر او پنج شش درم

اندر    میان   هر   قلمى  زو  یکى  شکم

آگنده  آن  شکمش  به  کافور  و زعفران

آن    سوسن   سپید   شکفته  به  باغ  در

یک شاخ او ز سیم و دگر شاخ او ز زر

پیراهنیست    گویى    دیبا   ز   شوشتر

کز  نیل  ابره(3)  استش  و  از  عاج  آستر

از  بهر بوى خوش چو یکى پاره عودتر

دارد    همیشه   دوخته   از  پیش  بادبان

برگ      گل    سپید به    مانند    عبقرى(4)

برگ   گل   دو  رنگ  بکردار  جعفرى

برگ    گل   مُورد   بشکفته   ى   طرى(5)

چون   روى  دلرباى من، آن ماه سعترى(6)

زى  هرگلى که ژرف بدو در تو بنگرى

گویى  که  زر  دارد  یک  پاره در میان

چون   ابر  دید  در  کف  صحرا قباله ها

بارانها     چکید    و    ببارید   ژاله   ها

تا   گرد   دشتها   همه  بشکفت  لاله  ها

چون  در  زده  به  آب معصفر(7) غلاله ها(8)

بشکفت   لاله   ها   چو   عقیقین   پیاله   ها

وانگه  پیاله  ها،  همه  آگنده  مشک  و  بان(9)

بنمود    چون   ز   برج   بره   آفتاب  روى

گلها   شکفت   بر  تن  گلبن  به  جاى  موى

چون    دید  دوش  گل  را  اندر  کنار  جوى

آمد   به   بانگ   فاخته   و  گشت  جفتجوى

بلبل    چو  سبزه  دید  همه  گشته  مشکبوى

گاهى   سرود  گوى  شد  و  گاه  شعرخوان

گلها    کشیده    اند    به   سر   بر   کبودها

نه      تارها     پدید     برآنها    نه    پودها

مرغان     همی   زنند   همه   روز   رودها

گویند    زار    زار    همه   شب   سرودها

تا    بامداد    گردد،    از   شط   و   رودها

مرغان     آب    بانگ   برآرند   وز   آبدان

تا    بوستان    بسان    بهشت    ارم    شود

صحرا   ز  عکس  لاله  چو بیت الحرم شود

بانگ   هزاردستان  چون  زیر  و  بم  شود

مردم    چو   حال  بیند  ازینسان  خرم  شود

افزون    شود  نشاط  و  ازو  رنج  کم  شود

بى رود و مى نباشد، یک روز و یک زمان

بلبل   به   شاخ   سرو  برآرد  همى  صفیر

ماغان   به   ابر   نعره   برآرند   از  آبگیر

قمرى   همی   سراید   اشعار   چون  جریر(10)

صلصل(11)    همی   نوازد  یکجاى  بم  و  زیر

تا     بادها    وزان    شد    بر   روى   آبها

آن      آبها     گرفت     شکنها     و    تابها

تا    برگرفت    ابر    ز    صحرا   حجابها

بستند    باغها    ز   گل   و   مى   خضابها

برداشتند     بر    گل    و   سوسن   شرابها

از    عشق    نیکوان    پریچهره،   عاشقان

اطراف   گلستان   را   چون   نیک   بنگرد

پیراهن    صبورى    چون    غنچه   بردرد

از    نرگس   طرى   و   بنفشه   حسد   برد

کان هست از دو چشم و دو زلف بتش نشان

1- قحف : کاسه چوبی ، کشکول چوبین .

2- پیلگوش : سوسن .

3- ابره : تای رویین از جامه .

4- عبقری : نوعی  گستردنی از دیبای منقش ،نوعی جامه نیکو ونفیس .

5- طری : با طراوت .

6- سعتر : نام دیگر گیاه سیسنبر.

7- معصفر: زرد یا سرخ شده با آب سرخ رنگ .

8- غلاله : زلف .

9- بان : در بعضی فرهنگها بان را به معنای بید ومشک آورده اند ، ولی در اصل درختی است از تیره دولپه ای ها که در آسیای جنوب وجنوب شرقی وشمال آفریقا می روید .

10- جریر : جاری ، روان .

11- صلصل : فاخته .

منوچهری