وقتی جنین سقط می‌شود...
علایم سقط جنین چیست؟
خونریزی ممتد به مقدار کم تا زیاد
انقباض و گرفتگی عضلات
درد شکم
ضعف
درد پشت
اگر زن بارداری با این علایم روبرو شد، باید فورا به پزشک خود مراجعه کند.
چه عواملی سبب سقط جنین می‌شود؟
علایم دقیق و قطعی سقط جنین مشخص نیست. اغلب سقط هایی که در سه ماهه اول بارداری رخ می‌دهد، به دلیل ناهنجاری های کروموزومی در جنین می باشد.
کروموزوم ها، ساختارهای کوچک درون سلول می باشند که حامل اطلاعات ژنی هستند و تمام ویژگی های جنین را مشخص می‌کنند، مانند جنسیت، رنگ مو، رنگ چشم و نوع گروه خونی.
اگر زنی دو بار پشت سر هم سقط داشته باشد، باید از نظر ژنتیکی و خونی مورد آزمایش واقع شود. این آزمایش‌ها علل دقیق سقط‌های او را مشخص خواهد کرد
عوامل سقط جنین عبارتند از :
- عفونت
- خطرات محیطی قرار داشتن مانند سموم و اشعه‌های رادیواکتیو
- مشکلات هورمونی
- ناهنجاری‌های رحمی
- مشکلات دهانه رحمی (مثلا دهانه رحم در اواسط دوران بارداری شروع به باز شدن می‌کند)
- شیوه زندگی مانند مصرف سیگار و الکل و مواد مخدر
- مشکلات کلیوی حاد
- مشکلات قلبی مادرزادی
- دیابت کنترل نشده
- مشکلات غده تیرویید
- مصرف بعضی داروها
- سوء تغذیه شدید
علاوه بر این موارد، سن مادر عامل مهمی برای سقط جنین می‌باشد. آمارها نشان دهنده این است که درصد سقط جنین در زنان 20 تا 30 ساله 12 تا 15 درصد می باشد و در سن 40 سالگی به 25 درصد می‌رسد، یعنی سقط جنین در سنین بالا بیشتر است.
فعالیت ورزشی، کار کردن و رابطه جنسی در طول مدت بارداری سبب سقط جنین نمی‌شود، ولی در مواردی خاص که پزشک تشخیص می‌دهد، می‌توانند خطر سقط جنین را افزایش دهند، مثلا موارد خاصی مانند خانم‌هایی که فعالیت‌های سنگین انجام می‌دهند و یا زایمان زودرس و بارداری های ناموفق داشته اند.
سقط جنین چگونه تشخیص داده و درمان می‌شود؟
پزشک متخصص زنان برای حصول اطمینان از سقط جنین، سونوگرافی برای مادر می نویسد. اگر جنین کاملا از رحم مادر خارج شده باشد، معمولا کار دیگری انجام نمی گیرد. اما معمولا رحم کاملا تخلیه نمی‌شود و نیاز به کورتاژ دارد. در فرایند کورتاژ تمام بقایای جنین از بدن مادر خارج می‌شود.
اگر علایم سقط در مادری دیده شود، ولی سقط تایید نگردد، بری چند روز استراحت کامل برایش تجویز می‌شود و باید در بیمارستان تحت نظر پزشک متخصص بستری شود.
اگر زنی دو بار پشت سر هم سابقه سقط داشته باشد، باید از نظر ژنتیکی و خونی مورد آزمایش واقع شود. این آزمایش‌ها علل دقیق سقط های او را مشخص خواهد کرد.
از کجا مادر متوجه می‌شود که جنین سقط شده است؟
لکه بینی و ناراحتی از علایم شایع بعد از سقط جنین می‌باشد. اگر علایمی مانند خونریزی شدید، تب، لرز و یا درد داشتید، حتما با پزشک خود در میان بگذارید. این علائم می‌توانند به خاطر عفونت هم باشند.
چه مدت بعد از سقط می‌توان دوباره باردار شد؟
فردی که سقط جنین داشته، می‌تواند بعد از یک سیکل قاعدگی دوباره باردار شود. شروع این سیکل در زنی که قبلا قاعدگی منظم داشته، 4 تا 6 هفته بعد از سقط کامل است.
در طول بارداری بدن زن هورمونی به نام HCG ترشح می‌کند که مانع ترشح هورمون های غده هیپوفیز می‌شود. غده هیپوفیز سبب تحریک فرایند تخمک گذاری در بدن می‌شود. هورمون HCG در طول سقط جنین کاهش می یابد. معمولا این هورمون 2 هفته پس از سقط جنین به مقدار قبل از بارداری می رسد. اگر فرد بعد از سقط، خونریزی طولانی مدت نداشته باشد، حدود 4 هفته بعد از سقط تخمک گذاری انجام می‌شود.
پس می‌توان نتیجه گرفت که کسی که سقط داشته، نباید از بچه دار شدن ناامید شود. آمارها نشان می‌دهند که حدود 80 درصد زوج ها بدون پیشگیری، ظرف یکسال پس از سقط می‌توانند صاحب فرزند شوند.
خیلی از پزشکان معتقدند که پس از سقط، زن باید برای تشخیص زمان تخمک گذاری‌اش به مواردی از قبیل ترشحات رحم و دمای بدن خود توجه کند.
اگر پس از سقط، خونریزی طولانی مدت وجود داشت و هورمون HCG پایین نیامد، می‌تواند به دلیل باقی ماندن مقداری از جنین در داخل رحم مادر باشد و ممکن است در حین عمل کورتاژ، رحم کاملا تخلیه نشده باشد
آیا می‌توان از سقط جنین پیشگیری کرد؟
اگر فردی چندین سقط متوالی داشته باشد، باید علل آن را بررسی کند. اگر مشکلات کروموزومی علت سقط بوده، باید با متخصصان علم ژنتیک، مشاوره کند.
اگر رحم مشکل ساختاری دارد، می‌توان با عمل جراحی آن را برطرف نمود.
اگر مشکل فرد، بیماری‌هایی نظیر دیابت و اختلال تیروئید است، می‌توان با کنترل آنها، شانس سقط جنین را در حاملگی بعدی پایین آورد.
در افرادی که دچار بیماری نقص سیستم ایمنی هستند، مانند لوپوس، محققان در حال بررسی یک سری دارو هستند تا افراد مبتلا بتوانند بارداری موفقی داشته باشند.
این مطالب بدین معنی است که باید ریشه مشکلات سقط جنین را شناخت و نسبت به رفع آنها اقدام کرد، اگر چه نمی‌توان هیچ راه حلی را ضمانت کرد. به هر حال با بررسی این مشکلات می‌توان شانس بارداری موفق را بالا برد.
مطالب مرتبط:
6 موردی که زنان باردار باید بدانند
