پدرها هم گاهی اشتباه میكنند
اگر یک بار در مقابل دشنام دادن کودکتان بخندید، ولی دفعه بعد او را سرزنش کنید، گیج میشود و نمیداند باید چه کار کند. داشتن ثبات در تربیت فرزند بهترین راه برای آموختن راه درست به اوست.
هدف اصلی پدران باید اصلاح رفتار فرزندشان باشد. آنها باید کاری کنند که کودکان به قوانین خانوادگی احترام بگذارند و مسئولیت اقدامات خود را بپذیرند، البته برخی از پدران در تنبیه فرزندشان شیوه درستی به کار نمیبرند و دچار اشتباهاتی میشوند. برخی از این اشتباهات عبارتند از:
از کوره در رفتن
هرچند کودکان گاهی ما را دیوانه میکنند ولی ما هم نباید در زمان عصبانیت اقدامی کنیم. با بلند کردن صدا، دشنام دادن یا از کوره در رفتن به کودکان یاد میدهیم که فریاد کشیدن، خشم و خشونت پذیرفتنی است. زمانی که خشم وجودتان را فرا میگیرد، چند دقیقه استراحت کنید تا آرامش خود را به دست آورید. اگر با آرامش، ولی قاطعانه با فرزندتان حرف بزنید نتیجه بهتری خواهید گرفت.
تنبیه بدنی
کتک زدن کودکان تأثیر مثبتی ندارد و به آنها میآموزد که برای مقابله با مشکلات از نیروی بدنی استفاده کنند. اگر قصد تنبیه بدنی کودکتان را دارید چند دقیقه دست نگه دارید. در ضمن توصیه میشود مهارتهای تنبیهی مؤثر را یاد بگیرید. یادتان باشد شما در واقع یک آموزگار هستید نه یک مأمور اجرا!
عدم ثبات
بسیاری از پدران در تربیت فرزند خود ثبات لازم را ندارند. گاهی لازم است در زمانهای مختلف در مقابل یک رفتار مشابه واکنشهای متفاوتی نشان دهند. وضع قوانین و مشخص کردن تبعات نادیده گرفتن آنها ضروری است. اگر یک بار در مقابل دشنام دادن کودکتان بخندید ولی دفعه بعد او را سرزنش کنید، گیج میشود و نمیداند باید چه کار کند. داشتن ثبات در تربیت فرزند بهترین راه برای آموختن راه درست به اوست.
رشوه دادن
اگر به فرزند خود قول دهید در صورت اصلاح رفتارش پاداش دریافت خواهد کرد، در واقع این پیام را برای او میفرستید که، تنها زمانی پاداش میگیرد که در ابتدا اشتباهی از او سر زده باشد و سپس به اصلاح رفتارش بپردازد. در صورتی که شما میخواهید او از همان ابتدا رفتار درستی داشته باشد.
عواقب غیر مرتبط با عمل
اگر کودکان نتایج طبیعی رفتار خود را ببینند نتیجه بهتری میگیرید. به عنوان مثال اگر فرزندتان دیرتر از وقت تعیین شده به خانه برگشت، دفعه بعد باید زودتر به خانه برگردد. او در صورت نقض قوانین باید اعتماد شما را مجدداً جلب کند.
پسر آقای «الف» هر زمان که عصبانی میشد، در اتاق را سوراخ میکرد ولی وقتی مجبور شد برای تعمیر در از پسانداز خود استفاده کند در رفتار خود تجدیدنظر کرد. پس مجازات باید با «جرم» هم خوانی داشته باشد، در غیر این صورت مؤثر نخواهد بود.
مخالفت با نظر همسر
اتفاق نظر پدر و مادر در تربیت فرزند ضروری است، به عنوان مثال اگر کودک از ترس تنبیه شدن توسط پدر، به دامن مادرش پناه ببرد، اقتدار پدر زیر سؤال میرود. هرگز علناً از روشهای تربیتی همسر خود انتقاد نکنید و اگر با او موافق نیستید به طور خصوصی در این مورد با یکدیگر حرف بزنید. یادتان باشد در تربیت کودک باید هم پدر و هم مادر سهیم باشند.
تغییر نقشها
فکر نکنید برای تنبیه فرزندتان حتماً باید رضایت او را جلب کنید، شما به عنوان والدین، مسئولیت تربیت فرزندتان را بر عهده دارید و باید حرف آخر را بزنید. با بزرگتر شدن کودک، شما میتوانید در مورد دلایل اقدامات خود توضیح دهید ولی در هر صورت تصمیم نهایی با شماست.
احساس گناه مفرط
اگر به طور مداوم به فرزندتان جملاتی مثل «من زندگیام را وقف تو کردهام، ولی تو حتی سفره را هم جمع نمیکنی!» بگویید او همواره احساس گناه میکند و خود را مسئول تمام مشکلات شما میداند. از این کار بپرهیزید و تنها عواقب اقدامات فرزندتان را به او گوشزد کنید.
سخنرانی کردن
مراقب باشید در دام سخنرانی کردن نیفتید! اگر فرزند خود را به کناری بکشید و یک سخنرانی طولانی در مورد بایدها و نبایدها ارائه دهید نتیجه ای به جز دلخوری او نمیگیرید.
بهتر است به جای این کار با او به گفتوگو بپردازید. به عنوان مثال اگر فرزندتان تکالیف خود را به موقع انجام نداده، سخنرانی کردن درباره اهمیت درس خواندن ثمری نخواهد داشت. به جای این کار به ریشه یابی مشکل بپردازید و سپس برای حل آن برنامه ریزی کنید.
مقایسه کودک با دیگران
یکی دیگر از اشتباهات رایج پدران این است که فرزند خود را با دیگران مقایسه میکنند: «خواهر تو، در درس ریاضی نمرات خوبی میگیرد. چرا تو مثل او نیستی؟» شاید فکر کنید این روش موثر است، ولی این کار ثمری جز رنجش فرزندتان نخواهد داشت. به عنوان مثال دختر شما به ریاضیات علاقه دارد و با توجه به استعدادی که در این زمینه در وجود وی نهفته است، میتواند به موفقیت برسد ولی در عوض، پسرتان حتماً در زمینه دیگری استعداد دارد. سعی کنید نقاط ضعف و قوت هر کدام از فرزندان خود را در نظر داشته باشید.
پدران گرامی، با دوری از اشتباهات فوق میتوانید شاهد اصلاح رفتار فرزند خود باشید؛ و به یک پدر و آموزگار بهتر تبدیل شوید.