اگر همه دنیا را می خواهید،بخوانید
به بهانه ی روز معلم و تقدیم به انسانهایی که حیات می بخشند
تربیت کار انبیاء و اولیاء است. از همین رو آن را ارزشمندترین کارها دانستهاند. پرورش روح، مهندسی وجود انسانهاست. معلّم با صبر و حوصله و با شکیبایی و آرامش، سایه پُر مهر خود را بر سر متربی اش میافکند و آنها را حیات میبخشد.
ارزش هر کس به اثری است که از خود بر جای میگذارد. در تربیت و هدایتی است که از او سرچشمه میگیرد و در عرصهی اجتماع جریان پیدا میکند. این را رسول خدا (ص) به بیانی زیبا مورد اشاره قرار میدهند. حضرت پیش از عزیمت امیر مؤمنان به یمن خطاب به حضرت علی علیهالسلام میفرمایند:
لان یهدی الله بک رجلاً واحداً خیرٌ لک من الدّنیا و ما فیها.
اگر خدا به وسیلهی تو یک نفر را هدایت کند برای تو بهتر است از دنیا و آنچه درون دنیا قرار دارد.
بسا افرادی که با دست خالی پا به عرصهی وجود میگذارند و با دستی خالیتر از آن کوچ میکنند و به جهان آخرت منتقل میشوند. و چه اندک اند آنانی که از سفرهی عمر خود بهترین و بیشترین بهره را میبرند و برای سفر طولانی آخرت خود زاد و توشه میاندوزند.
برای این سفر هیچ توشه ای با ارزشتر از هدایت و انسان سازی نیست. این را بارها علامه کرباسچیان، مرد علم و عمل و بنیانگذار تربیت دینی نوین در کشور میگفت. هدایت و تربیت یعنی کفالت انسانها. یعنی آنها را از ظلمت به نور دعوت کردن. یعنی دست انسانها را گرفتن و بر مسیر صحیح، آنها را رهبری نمودن. تربیت،کار انبیاء و اولیاء است. از همین رو آن را ارزشمندترین کارها دانستهاند. پرورش روح، مهندسی وجود انسانهاست. معلّم با صبر و حوصله و با شکیبایی و آرامش سایه پُر مهر خود را بر سر متربی اش میافکند و آنها را حیات میبخشد.به همان میزان که مقام و منزلت او والا و ستودنی است، به همان میزان وظائف و مسئولیتهای او خطیر و حساس است.
امیرالمؤمنین علیهالسلام میفرمایند:
من نصب نفسه للناس اماماً فَعَلیهِ اَن یبدأ بتعلیم نفسه قبل تعلیم غیره وَلیَکن تأدیبُهُ بسیرتِه قبل تأدیبه بلسانه و معلّم نفسه و مؤدبها احق بالاجلال من معلّم الناس و مؤدبهم.
هر کس خود را پیشوای مردم قرار داد پس بر اوست تا قبل از آموزش و تعلیم دیگری، خود را آموزش دهد و ادب آموزی او به روش و سیرت باید پیش از ادب آموزی او به زبان باشد. و معلّم خود و ادب کنندهی خود شایسته تر است بر بزرگداشت نسبت به معلّم و ادب آموزنده دیگران.
در این بیان شیرین و شیوا حضرت علی علیهالسلام تصریح میفرمایند که معلّم باید از خود شروع کند. به تعبیر یکی از بزرگان، معلّم دارای تشعشع روحی است. اگر معلّمی از پرورش روح و روان خود غافل شود و آن را آراسته به فضایل نکند و هم و غم او صرفاً متربیان و شاگردانش باشد، نمیتواند اثر لازم را در تغییر عالم و دگرگون ساختن شرایط داشته باشد.
روز معلّم فرصتی است تا ضمن سپاس از مقام رفیع و جایگاه بی بدیل معلّمین سختکوش و پرتلاش، در فضایی غیرشعاری برای رفع و دفع مشکلات موجود معیشتی و غیرمعیشتی این قشر مخلص چاره ای اندیشیده شود و با تمام توان به بهبود شرایط اجتماعی، اقتصادی و معیشتی معماران جامعه پرداخته گردد.
چه زیباست در این روز که با نام معلّم شهید استاد مرتضی مطهری آراسته شده است، هر کدام از ما به دیدار معلّمین خود رفته و با نثار بوسه بر دستان اساتیدمان، قطره ای از دریای لطف آنها را پاسخ بگوییم.
علیرضا مهدوی سردبیر سایت تبیان