تبیان، دستیار زندگی
یكى از اسماى الهى جبار است ؛ یعنى ((جبران كننده )) و در علم كلام ثابت گردیده كه بر خداوند تبارك و تعالى است كه در مقابل آلام و شداید و مصایب و محرومیتها، عوض ‍ مرحمت فرماید به مقدارى كه بنده راضى شود، ولى البته نسبت به امورى كه فقط از طرف حقتعالى باشد و ا
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

خدا جبران می کند!

عدالت

سیاهى و سفیدى ، كورى و بینایى ، زشتى و زیبایى ، عاقلى و دیوانگى ، خلاف عدالت وانمود مى كند؛ زیرا زشت یا كور از اغلب تمنیات دنیا بى بهره و از اعمال خیر، كمتر بهره و نصیب دارد، آیا در آخرت جبران این محرومیتها خواهد شد و اگر كافر بمیرد، در آخرت هم معذب خواهد بود ((لیس له الدنیا و الاخرة )).

اختلاف در خلقت بنى آدم از حیث زشتى و زیبایى و تمامیت در خلقت و نقص آن و سایر عوارضات از قبیل فقر و غنا، صحت و سلامت هر یك را حكمتهاست كه به بعض از آنها اشاره مى شود:

اوّلا: ((یعرف الاشیاء باضدادها؛ چیزها به ضدشان شناخته مى گردند))، اگر زشتى نباشد كجا جمال و زیبایى ظاهر مى گردد، اگر نقص نباشد تمامیت شناخته نمى شود و هكذا.

ثانیا: براى اظهار عموم قدرت و اینكه حق تعالى شناخته شود به (اِنَّهُ عَلى كُلِّ شَىْءٍ قَدیرٌ) و در بعضى از موارد براى اظهار دو صفت لطف و قهر است .

ثالثا: بعضى از افراد بشر صلاحشان در زشتى یا كورى یا مثلا فقر و مرض و غیر اینهاست كه اگر متوجه مى شدند، آنچه خداوند قرار داده اختیار مى نمودند.

روایت است كه روزى یكى از انبیا در كنار شط آب ، عبور مى فرمود، عده اى بچه مشاهده كرد كه در بین آنان بچه كورى بود و او را اذیت مى كردند و گاهى او را زیر آب مى نمودند، آن پیغمبر متاثر شد و دعا كرد كه خداوند او را بینا بفرماید، پس دعاى او مستجاب شد و آن بچه چشم دار شد، وقتى خوب شد، بچه ها را مى گرفت و زیر آب مى كرد و نمى گذاشت بیرون بیایند تا هلاك شوند و چند بچه را بدین منوال هلاك نمود، پس پیغمبر عرض كرد خدایا! تو بهتر مى دانى ، او را به حالت اولیه برگردان ، شواهد این موضوع بسیار است .

رابعا: اختلافات بین بشر، براى امتحان عباد و ظهور سعادت و شقاوت است ؛ زیرا مبتلایان به صبر و تسلیم امتحان مى شوند و از مقامات صابرین بهره مند مى گردند و معافها امتحان مى شوند به شكر و اداى تكالیف الهیه نسبت به آنها درباره مبتلایان چنانچه مى فرماید: (... وَجَعَلْنا بَعْضَكُمْ لِبَعْضٍ فِتْنَةً اَتَصْبِرُونَ ...)(1)

در روز قیامت خداوند منان از آنهایى كه در دنیا مبتلا بودند و بعضى حوایج و دعاهاى آنها به واسطه مصلحت برآورده نگردیده ، عذرخواهى فرموده و مى فرماید امروز هر چه بخواهید به شما مى دهم و چنان تلافى مى فرماید كه هر كس آرزو مى كند كه اى كاش هیچ حاجت من در دنیا برآورده نشده بود
و اما سؤال از تلافى شدن این محرومیتها:

شكى نیست كه تماما به احسن وجه تلافى خواهد شد و یكى از اسماى الهى جبار است؛ یعنى ((جبران كننده )) و در علم كلام ثابت گردیده كه بر خداوند تبارك و تعالى است كه در مقابل آلام و شداید و مصایب و محرومیتها، عوض ‍ مرحمت فرماید به مقدارى كه بنده راضى شود، ولى البته نسبت به امورى كه فقط از طرف حقتعالى باشد و اختیار عبد مدخلیت نداشته باشد.

در كافى باب "شدة ابتلاء المؤ منین" روایت كرده است كه "ابن ابى یعفور" مى گوید: شكایت كردم به امام صادق(علیه‌السّلام ) از دردها كه مى كشیدم (و او مرد پُر دردى بود)، امام ( علیه السّلام ) در پاسخ فرمود: ((اى عبداللّه ! اگر مؤمن مى دانست در مصیبت چه اجرى دارد، آرزو مى كرد كه با مقراض ، قطعه قطعه شود.(2)

و در جلد یازدهم بحار مروى است كه جناب ((ابوبصیر)) كه از چشم محروم بود، بر حضرت باقر( علیه السّلام ) وارد شد و عرض كرد شما مى توانید مرده را زنده كنید و ابرص را شفا دهید؟ حضرت فرمود: ((بلى باذن اللّه )) و غرضش این بود كه آن حضرت چشم او را بینا گرداند.

حضرت فرمود: نزدیك بیا پس دست مبارك را بر چشم او كشید و بینا شد و عرض كرد همه چیز را مى بینم . حضرت فرمود:

((اتحب ان تكون هكذا و لك ما للناس و علیك ما علیهم یوم القیمة او تعود كما كنت و لك الجنة خالصا)).

((آیا دوست مى دارى با چشم باشى و براى تو باشد آنچه براى خلق از منافع است و بر تو باشد آنچه بر خلق از مضار و شداید در قیامت یا این كه برگردى به حالت كورى كه قبلا داشتى تا بهشت بدون حساب نصیب تو شود؟)).

عرض كرد: همان كورى را اختیار نمودم پس او را به حالت اولیه برگردانید.

از این حدیث مستفاد مى شود كه در عوض زحمت كورى در دنیا، از مشقت موقف حساب در روز جزا در امان خواهد بود.

یكى از اسماى الهى جبار است ؛ یعنى ((جبران كننده )) و در علم كلام ثابت گردیده كه بر خداوند تبارك و تعالى است كه در مقابل آلام و شداید و مصایب و محرومیتها، عوض ‍ مرحمت فرماید به مقدارى كه بنده راضى شود، ولى البته نسبت به امورى كه فقط از طرف حقتعالى باشد و اختیار عبد مدخلیت نداشته باشد

در روایات كثیره وارد گردیده كه در روز قیامت خداوند منان از آنهایى كه در دنیا مبتلا بودند و بعضى حوایج و دعاهاى آنها به واسطه مصلحت برآورده نگردیده ، عذرخواهى فرموده و مى فرماید امروز هر چه بخواهید به شما مى دهم و چنان تلافى مى فرماید كه هر كس آرزو مى كند كه اى كاش هیچ حاجت من در دنیا برآورده نشده بود.

و اما سؤال :

از آنهایى كه در دنیا به واسطه مصلحت عامه نظام عالم یا مصلحت خاصه مبتلا بودند و بى ایمان هم از دنیا رفتند مصداق حقیقى ((لیس له الدنیا و الاخرة )) هستند؟

در جواب گوییم چون محرومیت از جبران الهى در سراى آخرت نسبت به این طایفه در اثر سوء اختیار و كفر خود ایشان است ؛ زیرا كافر را در آخرت نصیبى نیست پس جاى سؤال نیست .

(اِنَّ اللّهَ لا یَظْلِمُ النّاسَ شَیْئا وَ لكِنَّ النّاسَ اَنْفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ (3)

عن عبداللّه بن ابى یعفور قال: ((شكوت الى ابى عبداللّه ( علیه السّلام ما القى من الاوجاع و كان مسقاما (اى كثیرالسقم ) فقال لى : یا عبداللّه لو یعلم المؤ من ماله من الا جر فى المصائب لتمنى انه قرض بالمقاریض )).

پی نو شت ها :

1-فرقان / 20.

2-کافى ج 3، ص 3542

3- یونس، 44

بخش اعتقادات شیعه تبیان


منبع : 82 پرسش ، شهید آیه الله سید عبدالحسین دستغیب

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.