اقداماتی برای مطالبه وجه التزام
ازجمله اقداماتی که می توان دررابط بامطالبه وجه التزام درقراردادها وقبل ازطرح دعوا انجام داد،به موجب ماده 156 قانون آیین دادرسی درامورمدنی ارسال اظهارنامه می باشد.
اظهارنامه ورقه قضایی است كه وقتی بخواهیم حق خود را از دیگری قبل از اقامه دعوی مطالبه نماییم وهمچنین برای اخطاربه طرف مقابل ویاتامین دلیلی برای دعاوی درآینده استفاده می شود.چون میتوان ازاظهارنامه بعداً در اقامه دعوی در مراجع قضایی استفاده كرد .
حسب ماده مذکور هركس میتواند قبل از تقدیم دادخواست، حق خود را بهوسیله اظهارنامه از دیگری مطالبه نماید، مشروط براین كه موعد مطالبهرسیده باشد. بهطور كلی هركس حق دارد اظهاراتی راكه راجع به معاملات و تعهدات خود با دیگری است و بخواهد بهطور رسمی بهوی برساند ضمناظهارنامه بهطرف ابلاغ نماید.
1-همانگونه كه بیان شد اظهارنامه از اوراق قضایی است . پس این اوراق را بایستی از محل فروش تمبر و اوراق قضایی دادگستری ها تهیه نمود .
2-اگر بخواهیم برای یك نفر اظهارنامه بنویسیم، می بایست سه نسخه اظهارنامه تهیه و مطالب خود را در سه نسخه بنویسیم.
3-اگر به فرم اظهارنامه توجه شود، این برگ به 5 بخش تقسیم شده است .
در كادر بالا سمت راست مشخصات و اقامتگاه اظهاركننده نوشته می شود .
در كادر كوچك بالا و وسط، موضوع اظهارنامه نوشته می شود .
در كادر بالا سمت چپ مشخصات و اقامتگاه مخاطب(گیرنده اظهارات) نوشته می شود .
در ستون سمت راست با عنوان خلاصه اظهارات؛ اظهارات به طور خلاصه نوشته می شود .
به موجب قسمت اخیرماده 149 قانون آیین دادرسی درامورمدنی مقصودازتامین فقط ملاحظه وصورت برداری ازدلایل ، قرائن وامارات موجودمی باشدکه درآینده ممکن است متعذریامتعسرازارائه آن شد
پس از تسلیم اظهارنامه به مرجع قضایی (دفاتر دادگاه ها) و یا اداره ثبت اسناد و و ابلاغ آن به مخاطب، وی جوابیه خود را در ستون سمت چپ اظهارنامه با عنوان خلاصه جواب می نویسدو مسترد می دارد .
اگر لازم باشد كه به همراه اظهارنامه سند یا مال یا وجهی را به طرف مقابل تسلیم كنیم، آن سند یا مال یا وجه را به مرجعی كه اظهارنامه را برای ابلاغ به آن تسلیم كرده ایم تحویل می دهیم تا به ضمیمه اظهارنامه تحویل مخاطب گردد .
1-پس از تنظیم اظهارنامه در نسخه های لازم، آنرا به دفتر فروش تمبر دادگستری تمبر مربوطه بر روی آن الصاق و ابطال می نماییم .
2-اظهارنامه تمبر زده شده را به دفتر دادگاه یا اداره ثبت محل تسلیم می نماییم .
هزینه تمبر اظهارنامه به موجب بند18 ماده 3 قانون وصول برخی درآمدهای دولت 10000 ریال ودوهزارریال برای هربرگ ضمیمه تطبیق اوراق بااصل آن
3-بیست روز بعد از تسلیم اظهارنامه برای اخذ نتیجه به همین مرجع تقدیمی مراجعه می نماییم (ممكن است در یك مرجع قضایی دایره اظهارنامه وجود داشته باشد كه در این صورت محل تسلیم اظهارنامه و اخذ جوابیه آنجا خواهد بود .)
4- از سه نسخه ای كه تسلیم واحد ابلاغ شده، یك نسخه به مخاطب، یك نسخه به اظهاركننده و نسخه سوم در دفتر اظهارنامه بایگانی می شود .
درآخر این نکته رابایددرنظرداشته که ادارات ثبت ودفاتردادگاهها ازابلاغ اظهارنامه هایی که حاوی مطالب خلاف اخلاق وخارج ازنزاکت باشدخودداری می نماید.
ازجمله اقداماتی که می توان دربعضی مواردمربوط به مطالبه وجه التزام درقراردادها قبل ازاقامه دعوا انجام دادتامین دلیل است.درپرونده مطروحه باتوجه به شروط ضمن عقدوعدم تحویل به موقع موردمعامله وعدم توجه متعهد به اظهارنامه ارسالی ازسوی متعهدله درراستای اخذدلیل برای دادگاه که موردمعامله درمهلت مقرر تحویل نشده وهمچنان شرایط تحویل آن مهیا نمی باشداقدام به اخذتامین دلیل شده است.
به موجب قسمت اخیرماده 149 قانون آیین دادرسی درامورمدنی مقصودازتامین فقط ملاحظه وصورت برداری ازدلایل ، قرائن وامارات موجودمی باشدکه درآینده ممکن است متعذریامتعسرازارائه آن شد.
تامین دلیل یک درخواست است که درحال حاضربه موجب دادخواست تقدیم مرجع ذی صلاح میگردد.
تامین دلیل برای حفظ آن است و به هیچ وجه موجد حق نیست . هم چنین قابل ایراد و جرح(شهود) پس از تامین و بررسی و خدشه می باشد.
بنا بر بند ب ازماده 9 قانون شورای حل اختلاف مصوب سال 87 ،تامین دلیل در صلاحیت شورای حل اختلاف قرار گرفته است که مانند سایر اقدامات این شورا مجانی و بدون هزینه دادرسی رسیدگی میگردد البته این معافیت شامل هزینه کارشناس نمیگردد . همچنین چنانچه امر مورد کارشناسی تخصصی نباشد ممکن است بوسیله مدیر دفتر، کارمندان یا اعضای شورای حل صورت پذیرد.قبول استماع شهادت شهود نیز میتواند جز مصادیق تامین دلیل قرار گیرد.در صورت فوری نبودن تامین دلیل قانون دادرس را ملزم به تامین فوری دلیل ننموده است. همچنین اجرای فوری قرار در صورت داشتن فوریت بدون حضور (احضار قبلی)خوانده امکان پذیر است.
بیست روز بعد از تسلیم اظهارنامه برای اخذ نتیجه به همین مرجع تقدیمی مراجعه می نماییم (ممكن است در یك مرجع قضایی دایره اظهارنامه وجود داشته باشد كه در این صورت محل تسلیم اظهارنامه و اخذ جوابیه نجا خواهد بود .)
1- بررسی و تعیین اینکه موضوع تأمین دلیل در محدوده کدام یک از مجتمع های قضایی واقع است.
2- تهیه برگ دادخواست از اوراق مجتمع قضایی مربوط.
3- تنظیم دادخواست بر روی فرم مخصوص به تعداد خواندگان بعلاوه یک نسخه.
4- تهیه فتوکپی از هریک از اوراقی که می خواهید به آنها استناد کنید به تعداد خواندگان بعلاوه یک نسخه.
5- مراجعه به قسمت تطبیق اسناد مجتمع قضایی مربوط و گواهی کردن برابری فتوکپی با اصل ویادفاتراسنادرسمی.
6- مراجعه به تمبر فروشی مجتمع و الصاق تمبر هزینه دادرسی به دادخواست و تمبر تصدیق به فتوکپیها.باتوجه به اینکه تامین دلیل درصلاحیت شورای حل اختلاف قرارگرفته است ونظربه ماده 24 قانون شوراهای حل اختلاف درحال حاضرپنجاه هزارریال هزینه دادرسی می باشدکه می بایست تمبرآن ابطال والصاق گردد.
7- در این مرحله باید از مسئول ثبت بخواهید که چون موضوع تأمین دلیلی است و فوریت دارد ، دادخواست را فورا به مسئول ارجاع برساند ( البته اگر کارتان فوریت ندارد این تقاضا لازم نیست)
8- ارجاع پرونده به یکی از شعب شورای حل اختلاف
9- مراجعه به شعبه مربوطه و گرفتن کلاسه پرونده ، در این قسمت هم اگر کارتان فوری است باید از مدیر دفتر شورای حل اختلاف بخواهید که پرونده را برای صدور قرار تأمین دلیل به نظر رئیس شورا برساند.
10- پس از صدور قرار تأمین دلیل با مدیر دفتر شورای حل اختلاف برای رفتن به محل هماهنگی میکنید. مدیر دفتر شورای حل اختلاف با کارشناس ( در صورتیکه تأمین دلیل توام با کارشناسی باشد) برای حضور در محل هماهنگی خواهد کرد. در این مرحله باید دستمزد کارشناس را که شورای حل اختلاف تعیین می کند به صندوق دادگستری پرداخت و رسید پرداخت را ضمیمه پرونده کند.
11- مراجعه به محل همراه مدیر دفتر و کارشناس
12- انجام تأمین دلیل دراین مرحله دقت کنید که هیچ چیز نادیده و نانوشته نماند. اگر مدیر دفتر و یا کارشناس به چیزی توجه نداشتتند، باید نظر ایشان را به مطلب مورد نظر جلب کنید تا در صورتجلسه تأمین دلیل یا نظر کارشناس نوشته شود.
13- مراجعه به محل شورای حل اختلاف ممکن است کارشناس اعلام کند که نظریه را بعدا خواهد داد.
14- مراجعه مجدد به دفتر شورا ( پس از چند روز که نظر کارشناس واصل شد) و اخذ فتوکپی مصدق صورتجلسه تأمین دلیل و نظریه کارشناس. این صورتجلسه و نظریه و همچنین خود پرونده تأمین دلیل می تواند بعدها مستند دعوا شما قرار گیرد و از دلایل که تأمین کرده اید برای اثبات ادعای خود استفاده کنید.
فرآوری : هانیه اخباریه
بخش حقوق تبیان
منابع:
1- استفتائات حضرت امام خمینی ره جلد دوم ص 93 چاپ پنجم پاییز1380 دفترانتشارات اسلامی
2 - حقوق مدنی دکترسیدحسن امامی جلد1 صفحه 246و247 چاپ هجدهم 1376 انتشارات کتابفروشی اسلامیه
3 - حقوق مدنی آثارقراردادها وتعهدات (جلدسوم)دکترمهدی شهیدی چاپ اول 1382 انتشارات مجد
4 - حقوق مدنی قواعدعمومی قراردادها دکترناصرکاتوزیان جلداول چاپ سوم 1374 شرکت سهامی انتشار
5 - حقوق مدنی قواعدعمومی قراردادها دکترناصرکاتوزیان جلدچهارم چاپ دوم 1376 شرکت سهامی انتشار
6 - فرهنگ بزرگ سخن به سرپرستی دکترحسن انوری جلدهشتم صفحه 8185 چاپ دوم تابستان 1382انتشارات سخن
7 - قانون آیین دادرسی مدنی دررویه قضایی سیدمحمدرضاحسینی چاپ سوم 1387 انتشارات مجد
8 - قانون ثبت درنظم حقوق کنونی علیرضا میرزایی چاپ اول 1384 انتشارات بهنامی
9 - قانون مدنی دررویه قضایی سیدمحمدرضاحسینی صفحه 80و81 چاپ چهارم 1387 انتشارات مجد
10 - مبسوط درترمینولوژی حقوق دکترمحمدجعفرجعفری لنگرودی جلدپنجم صفحه 3748 چاپ دوم 1381 انتشارات کتابخانه گنج دانش
11 - مجموعه قوانین کاربردی حقوقی – کیفری عاطفه زاهدی چاپ اول 1390 انتشارات جاودانه ، جنگل
12 - مجموعه تنقیح شده قوانین ومقررات حقوقی غلامرضاشهری وغیرو به اهتمام معاونت حقوقی وتوسعه قضایی قوه قضاییه چاپ دوم تابستان 1388 انتشارات روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
13 - سایت http://www.alqaza.com