منار‌جنبان، این‌بار در یزد
بعضی‌ها می‌گویند خزانق، همان روستای خورنقی است كه بهرام گور در آن پرورش یافته و بعضی‌ها هم می‌گویند در هزاره دوم پیش از میلاد، بزرگی به نام «خودافروز» بنای اولیه این روستا را گذاشته است، اما چه فرقی می‌كند كدام‌یك از این ماجرا‌ها به حقیقت نزدیك‌تر باشند مهم این است كه شما بار و بنه تان را جمع کنید و سری به روستای خرانق از توابع شهرستان اردكان یزد بزنید؛ روستایی که پر است از آثار و بناهای تاریخی و می‌ارزد یك آخر هفته را صرف تماشایش كنید.
روستای خرانق 2 بخش دارد؛ بخش اول خانه‌هایی از خشت و گل هستند كه پیشتر داخل قلعه‌ای بسیار بزرگ محصور شده بودند و بخش دوم، خانه‌های نوساز روستا هستند كه از مصالح امروزی ساخته شده‌اند. خرانق روی جلگه قرار دارد و به همین دلیل زمینی حاصلخیز نصیبش شده و اهالی هم از این لطف پروردگار، حداكثر استفاده را كرده‌اند و اطراف روستا را پر كرده‌اند از باغ‌های سرسبز و پر درخت پسته و محصول همین درخت‌ها، سوغاتی اصلی خرانقی‌ها شده است.
از جمله بناهای تاریخی خرانق، مسجد و منار جنبان آن است كه بر اساس متون منتشر شده از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، حدود 200 سال قدمت دارند.
بقعه مشهدك هم كه در نزدیكی گورستان روستا قرار دارد از مكان‌های دیدنی روستاست. خرانقی‌های قدیمی می‌گویند امام رضا(ع) در این مكان نماز خوانده‌اند و به همین دلیل اهالی روستا برای این منطقه احترامی خاص قائلند. در این بقعه، سنگی خاكستری هم وجود دارد كه روی آن آیاتی از قرآن نوشته شده است.
مزار بابا خادم هم گوری است كه روی آن بقعه‌ای ساده ساخته شده است. علاوه بر این روستا 2 سنگ قبر عجیب هم دارد كه به آنها «پدر و دختر» می‌گویند. گفته می‌شود كه این سنگ قبر‌ها در قرن هشتم هجری در این مكان قرار گرفته‌اند.
خرانقی‌ها همچنین كاروانسرایی هم دارند كه متعلق به دوره قاجار است. این کاروانسرا محل استقرارو استراحت كاروانهایی بوده كه به سمت مشهد در حركت بوده اند.
قلعه خرانق که از مهمترین آثار تاریخی روستای خرانق به شمار می رود در حقیقت یک مجتمع مسکونی است و بر فراز تپه ای که بر تمام زمین های اطراف اشراف دارد جای گرفته و اطراف آن حصارهایی است که موجب استحكام آن می شود. در این قلعه 80 خانه وجود دارد که عموما 2 تا 3 طبقه ودر جاهایی تا چهار طبقه هم می باشند . جالب اینکه طبقه بالای خانه ها عموما مربوط به خانه دیگر است.
به جز اینها، در خرانق پلی را خواهید دید که به پل آبرو (آبراه) معروف است و به سبک معماری دوره ساسانیان بنا شده. این پل چهار دهانه دارد و با پایه های قطور و طاق های قوسی به یکدیگر متصل شده است.
برای سفر به خرانق باید به 50 کیلومتری شهرستان اردکان در شمال یزد بروید و در مسیر جاده اردکان به طبس آن را ببینید.
فراوری: الهام مرادی
بخش گردشگری تبیان
برگرفته از جام جم، اخبار روستا
