دغدغه آینده تحصیلی طلاب مبتدی

طلبه‌های مبتدی و دغدغه آینده تحصیلی

یکی از دغدغه های اصلی طلبه های مبتدی آینده تحصیلی و ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر است. طلبه ها پس از ورود به حوزه و گذر دو سه سال، بعضا برخی از درگیریهای ذهنی آنها را آزار میدهد از سویی حس میکنند.

دروس تحصیلی آنها ارتباط مستقیمی با نیازهای جامعه ندارد و از سویی دیگر شاید به برخی از سوالات آنها پاسخهای مناسبی ارائه نمیشود، تصور آنها این است که باید از مسائل فکری که در جامعه مطرح میشود دقیقا باخبر باشند و به همه سوالات جامعه پاسخ دهند.

طلاب باید توجه داشته باشند که باید ضمن ادامه مسیر بیشتر به آینده فکر کنند و بعد از گذراندن دوره مقدمات و کسب آمادگیهای لازم کمی جدی تر به آینده فکر کنند.

 در اینجا به برخی از مراکزی که طلاب میتوانند در آن ادامه تحصیل دهند بصورت خلاصه پرداخته شده است.

1- ادامه دروس حوزوی:

 مسیر اصلی ادامه تخصیل در حوزه فقه و اصول است طلاب میتوانند بعد از اتمام دوره مقدمات در دوره سطح رسائل و مکاسب و کفایه را ادامه دهند،و بعد از دوره سطح، دروس خارج فقه و اصول را نزد اساتید و مراجع عظام تحصیل کنند و خروجی این کار را میتوان رسیدن به قدرت استنباط دانست یا همان اصطلاح اجتهاد مصطلح حوزوی، البته در کنار فقه و اصول دروس جنبی در راستای کمک به استنباط پیش بینی شده است.

دروس دیگری نظیر عقاید تفسیر، فلسفه نیز خوانده میشود تا طلبه در کنار فقه و اصول بصورت عمومی با این علوم نیز آشنا شود.

نکته حائز اهمیت اینکه فرایند رسیدن به قدرت استباط فرایندی نسبتا طولانی و البته پرمشقت است و نیاز به تلاش مضاعف دارد ضمن اینکه طلبه باید تلاش کند تا جامعیتی را کسب کند ازین رو طلابی باید این مسیر را ادامه دهند که ادامه تحصیل را بصورت طولانی مدت در نظر دارند.

2- مراکز تخصصی حوزه:

طلاب علاقه‌مند به تحصیل در زمینه علوم اسلامی خاص میتوانند در این مراکز ادامه تحصیل دهند،این مراکز عمدتا به حوزه علمیه قم وابسته هستند، طلاب علاقه‌مند در کنار ادامه دروس فقه و اصول در یکی از رشته های تخصصی ادامه تحصیل میدهند، البته گذراندن دروس عمومی حوزه برای این طیف از طلاب الزامی نیست و مدارک سطح دو، سه و چهار به فارغ التحصیلان اعطا میشود،

امتیاز تحصیل در این مراکز این است که طلاب با یافتن علاقه‌مندیهای خود در میان مدت میتوانند در زمینه رشته خود صاحب نظر شوند و از حالت سردرگمی نجات پیدا کنند و مطالعات آنها سامان یابد. این مراکز از طریق آزمون کتبی و مصاحبه اختصاصی پذیرش خود را انجام میدهند.

برخی از این مراکز عبارتند از:

مرکز تخصصی تفسیر (زیر نظر آیت الله مکارم شیرازی اداره میشود)

مرکزتخصصی کلام (زیر نظر آیت الله سبحانی اداره میشود)

مرکز تخصصی تبلیغ (وابسته به معاونت تبلیغ حوزه است)

مرکز تخصصی فقه و اصول (زیر نظر آیت االله شبیری زنجانی اداره میشود)

مرکز تخصصی فلسفه (زیر نظر آیت الله فیاضی اداره میشود)

مرکز تخصصی مهدویت (زیر نظراستاد قرائتی اداره میشود)

مرکز تخصصی شیعه شناسی (زیر نظر آیت الله مکارم شیرازی اداره میشود)

مرکز تخصصی نهج البلاغه (زیر نظر حوزه اداره میشود)

مرکز تخصصی حقوق و قضای اسلامی (زیر نظر حوزه اداره میشود)

مرکز تخصصی امامت (زیر نظر آیت الله وحید خراسانی اداره میشود)

مرکز تخصصی علوم حدیث (زیر نظر حوزه علمیه اداره میشود)

مرکز تخصصی تاریخ اسلام(زیرنظر حوزه اداره میشود) و….

3-مراکز حوزوی دانشگاهی:

 این مراکز تحت ضوابط وزارت علوم و اشراف حوزویان اداره میشود، و در پاسخ به نیاز تحول در زمینه علوم انسانی تاسیس شده اند، این مراکز غیر انتفاعی بوده و دانش پژوهان مدارک دانشگاهی اعطا میشود، طلاب علاقه مند باید دروس حوزه را بصورت کامل تحت ضوابط حوزه ادامه دهند، برخی از این مراکز:

دانشگاه ادیان:

که زیر نظر حجت الاسلام نواب اداره میشود.

برخی از رشته های این دانشگاه عبارتند از:

دین شناسی، ادیان ابراهیمی، ادیان غیر ابراهیمی، فرق تشیع، تاریخ تشیع، مذاهب کلامی، مذاهب فقهی، تصوف و عرفان و این دانشگاه دارای مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری دربرخی از رشته ها است،و از طریق آزمون اختصاصی و سراسری پذیرش دارد،طلاب دارای سطح دو میتوانند در آزمون اختصاصی شرکت کنند،در این دانشگاه دانشجویان غیر طلبه نیز میتوانند از طریق آزمون سراسری به تحصیل بپردازند.

دانشگاه مفید:

 که زیر نظر آیت الله موسوی اردبیلی اداره میشود،برخی از رشته های این دانشگاه:علوم سیاسی،فلسفه،حقوق،اقتصاد،مترجمی زبان،علوم قرآنی.

در این دانشگاه اکثر رشته ها در مقاطع کارشناسی،کارشناسی ارشد و بعضا دکتری برقرار است،رشته علوم قرآن در مقطع کارشناسی ارشد برگزار میشود،طلاب دارای سطح یک از طریق آزمون اختصاصی برای دوره کارشناسی میتوانند وارد این دانشگاه شوند،در این دانشگاه تعداد زیادی غیر طلبه نیز مشغول تحصیل هستند.

موسسه امام خمینی ره:

 که زیر نظر آیت الله مصباح یزدی اداره میشود،برخی از رشته های موسسه:حقوق،روانشناسی،علوم سیاسی،تاریخ،کلام،علوم تربیتی،دین شناسی،مدیریت،فلسفه اقتصاد.مقاطع کارشناسی ،کارشناسی ارشد و دکتری در بعضی از رشته ها برگزار میگردد،

برخی از رشته ها نیز بصورت غیر حضوری برگزار میشود،طلاب دارای سطح یک از طریق آزمون اختصاصی و مصاحبه وارد این موسسه میشوند،نکته حائز اهمیت اینکه در مقاطع ارشد و دکتری کسانی میتوانند ادامه تحصیل دهند که دوره کارشناسی را در این موسسه تحصیل کرده باشند.در این موسسه فقط طلبه ها میتوانند تحصیل کنند.

دانشگاه باقرالعلوم:

که متعلق به دفتر تبلیغات حوزه علمیه است برخی از رشته های این دانشگاه:علوم سیاسی،تاریخ،فلسفه اسلامی،فلسفه دین،فلسفه علوم اجتماعی،جامعه شناسی،فرهنگ و ارتباطات،این دانشگاه در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری دانشجو دارد و طلاب دارای سطح دو یا لیسانس میتوانند از طریق آزمون اختصاصی یا سراسری وارد ارشد این دانشگاه شوند،در این دانشگاه نیز غیر طلبه ها البته بصورت محدود در حال تحصیل هستند.

دارالحدیث:

 که زیر نظر آیت الله ری شهری اداره میشود،و رشته های مختلف را با گرایشهای حدیثی برگزار میکند رشته های کلام ،علوم قرآنی ،نهج البلاغه ….این دانشگاه نیز در مقطع ارشد از میان طلاب سطح دو با آزمون اختصاصی و سراسری طلبه میپذیرد.

دانشکده معارف:

که زیر نظر نهاد رهبری در دانشگاه ها اداره میشود و تربیت مدرس را برای دروس عمومی دانشگاه دنبال میکند ،طلاب دارای سطح دو میتوانند در مقطع ارشد از طریق آزمون اختصاصی ویا سراسری وارد این دانشکده شوند،رشته های تاریخ تمدن ،انقلاب اسلامی،مدرسی اخلاق،مبانی نظری علوم اسلامی و…

چند نکته:

- اکثر این مراکز سخت گیری هایی را درباره ادامه تحصیلات حوزوی دارند.

- همه این مراکز علاوه بر آزمون کتبی آزمون شفاهی نیز بعمل میاورند.

- هر کدام از این مراکز دارای امتیازات و احیانا نقاط ضعفی هستند.

- هر طلبه ای باید براساس علاقه و استعداد خود درباره ادامه تحصیل خود در هریک از این مراکز تصمیم بگیرد.

- این مراکز بخشی از مراکز حوزوی بودند که ذکر شد برخی از موسسات دیگر نیز وجود دارند که علاقمندان میتوانند خود پیگیر باشند.

- طلبه های مبتدی باید حوصله داشته باشند و مقدمات را با دقت بخوانند تا در آینده بتوانند علاقمندیهای خود را دنبال کنند.

تهیه و تنظیم : جواد دلاوری ، گروه حوزه علمیه تبیان