مارمولک‌هایی با نقش هم خانگی

از همان بچگی‌ها با خرده نان‌هایی که بعد از صبحانه برای کبوترها پشت پنجره می‌ریختیم، با ماهی قرمز های وسط حوض خونه مادربزگ و با گربه‌هایی که با بلند شدن بوی ناهار پیدایشان می‌شد محبت به حیوانات را آموختیم. با خونه مادربزرگه و مخمل و هاپوکومار و نوک سیاه، با جوجه رنگی‌هایی که تابستان‌ها می‌خریدیم به نگهداری از حیوانات خانگی علاقه‌مند شدیم.

انگار این روزها جریان نگهداری از حیوانات خانگی تغییر کرده است. از حیواناتی که انتخاب می‌کنیم گرفته تا پول‌هایی که صرف نگهداری آن‌ها می‌کنیم!

سال‌ها قبل ایرانیان غربی‌ها را به دلیل هم نشینی با حیوانات و نگهداری از آن‌ها نقد فرهنگی می‌کردند. آن روزها دایره توجه مردم ایران به حیوانات از گوسفند و خروس و مرغ فراتر نمی‌رفت و این توجه بیشتر ناشی از علاقه آن‌ها به استفاده از گوشت تازه گوسفندی یا گوشت مرغ بود. اما حالا دیگر نگهداری از این حیوانات در درجه آخر اهمیت قرار دارد و سگ‌ها گوی سبقت را از بقیه حیوانات ربوده‌اند.

قدیم‌ترها مردم مرغ و خروس در حیاط خانه داشتند، در این بین برخی هم از آن خروس لاری‌های خشن را به جان هم می‌انداختند و نمی‌فهمم که از جنگ این خروس‌ها چه لذتی نصیبشان می‌شد اما خب! جای تعجب است که در میان زندگی امروزی هم هنوز بعضی‌ها خروس می‌خرند و می‌فروشند و خروس به جان هم می‌اندازند!

بعضی‌ها مثل همان قدیم‌ها مرغ عشق و قناری دارند، برخی طوطی و ...، بعضی‌ها هم خرگوش و لاک پشت و سنجاب و همستر و گاهی هم میمون و ...دایناسور!

یاد ببری خان گربه ناصرالدین شاه می‌افتم، عکسش هم در تاریخ ثبت شد، در ناز و نعمت زندگی کرد آن هم در شرایطی که خیلی‌ها در این مملکت نان شب نداشتند. حالا دیگر نه ناصرالدین شاهی هست نه ببری خانی هست اما خیلی‌ها دغدغه نان شب دارند و خیلی‌ها دغدغه طول عمر گربه‌شان را دارند. شنیدم که دوستی می‌گفت: «هرگاه دستم زخم می‌شود، می‌گذارم سگم آن را بلیسد، زیرا برخلاف عقاید غلط که بزاق سگ را آلوده و نجس می‌داند، بزاق این حیوان باعث افزایش سرعت التیام نیز می‌شود.»

با وجود هزینه‌هایی که بر حسب نژاد در سگ‌ها بسیار متغیر است و ممنوعیت‌هایی که هر از چند گاهی در نظر گرفته می‌شود، نگهداری از سگ‌ها همچنان پر طرفدار است اما بدترین شکل آن نگهداری از سگ در آپارتمان است. به تازگی نگه داشتن یک حیوان در خانه، رف نظر از نوع و تناسب آن با شرایط همزیستی‌اش با انسان،‌ به شدت رواج پیدا کرده است. آنچه که این روزها مشهود است گرایش افراد به نگهداری از حیوانات خاص است که پیش از این‌ها در زمره حیوانات خانگی قرار نمی‌گرفتت.

ثلاً آیگواناها، آن‌ها خزندگانی گیاه‌خوارند که برای زنده ماندن به آب پاک نیاز دارند. به رژیمی متنوع و سرشار از ویتامین نیازمندند و اگر غذاهای مورد علاقه خودشان را مصرف نکنند دچار سوءتغذیه می‌شوند. غذاهای مورد علاقه آیگوانا شامل یونجه، کدوی رشتی، برگ کاکتوس بدون خار، لوبیا سبز، انبه، هویج وحشی، بامیه، نخودفرنگی، شاهی و گل قاصدک استت.

اما کار از این مارمولک های بزرگ که حدود 200 هزار تومان قیمت دارد هم گذشته و حتی مارهای بزرگ جثه و غیر سمی هم به حیوانات خانگی تبدیل شده‌اند. در میان مارها دو گونه بوآ و پیتون محبوبیت دارند. این مارها بسیار قدرتمندند و حتی می‌توانند با فشار کسی را خفه کنند و بکشند.

کمی تأمل و اندیشه، خالی از لطف نیست!

کاملاً مشخص است که نگهداری از حیوانات خانگی غیر متعارف مسائل و مشکلات خاص خود را دارد از محدودیت‌ها و قوانین گرفته تا مسائل حقوق حیوانات و با خطراتی که نگهدارنده را تهدید می‌کند.

ضمن این که نگهداری از حیوانات در خانه از جنبه فرهنگی هم در فرهنگ ما مورد اشکال است، شاید ریشه تمایل برخی افراد و خانواده های مرفه به نگهداری حیوانات در خانه به تقلید از فرهنگ غلط جوامع غربی برگردد اما این دلیلی نمی‌شود که در ایران اسلامی با تمدن چند هزار ساله و فرهنگ دینی پویا، برخی بالا شهری‌ها به این گونه اقدامات عجیب روی آورند. در فرهنگ غربی‌ها حیوانات خانگی جایگزین روابط عاطفی می‌شوند که باید درون خانواده شکل می‌گرفته، منتهی از آنجا که آن‌ها بنیان‌های استوار خانوادگی ندارند و شکل طبیعی خانواده در فرهنگ آن‌ها از بین رفته دنبال جایگزینی برای آن هستند، در صورتی که ما در ایران بنیان‌های محکم و استوار خانواده را داریم که می‌تواند نیاز به دوست داشتن و دوست داشته شدن فرد را به صورت کامل برطرف کند، بنابراین به جایگزین‌های مصنوعی که به هیچ وجه با فرهنگ ما چه به صورت دینی و چه به صورت ملی سازگاری ندارند، نیاز نیست.

ترویج مسایل فرهنگی که ریشه‌های بومی و ایرانی و توحیدی ندارد اگرچه ممکن است به نظر عده‌ای کم اهمیت باشد اما بخشی از تهاجم نرم فرهنگی است که رفته صورت می‌گیرد. چرا که همیشه دشمن از جایی این تهاجم را شروع می‌کند که ما حساسیت کمتری نسبت به آن‌ها نشان می‌دهیم؛ بنابراین باید در محل‌هایی که می‌تواند نقطه‌های ورودی دشمن برای شروع تهاجم فرهنگی باشد به مقابله بپردازیم، علاوه بر این که نگهداری این‌گونه حیوانات در خانه مسایل و مشکلات بهداشتی به وجود می‌آورد.

از سوی دیگر، نگهداری از انواع حیوانات خانگی در آپارتمان‌ها و مجتمع‌های مسکونی سبب بروز مشکلات برای دیگر ساکنین می‌شود شاید یک نفر ادعا کند که آزاد است و می‌خواهد در منزلش حیوان خانگی نگهداری کند، اما نگهداری این‌گونه حیوانات علاوه بر بروز مشکلات بهداشتی و بیماری‌های مختلف سبب سلب آرامش و آسایش دیگر همسایه‌ها می‌شود، نگهداری حیوانات در خانه می‌تواند بیماری‌زا باشد و نکته بسیار مهم این است که خیلی از ارگانیسم‌هایی که برای حیوانات نرمال به حساب می‌آیند برای انسان بیماری‌زا هستند، بنابراین ممکن است حتی حیوان ناقل علامت هیچ بیماری نباشد اما برای انسان بیماری‌زا باشد؛ ضمناً از نظر ارزش‌های فرهنگی خطرناک است و ممکن است برای بقیه خانواده‌ها هم جنبه بدآموزی داشته باشد.

منابع:جهان نیوز/ خبر آنلاین/ همشهری آنلاین