تبیان، دستیار زندگی
دور جدید مذاکرات ایران و 1+5 در استانبول در حالی به پایان رسید که این‌بار هر دو طرف بر مثبت بودن این مذاکرات صحه گذاشتند که نمود بارز آن را می توان در تداوم آن در ماه‌های آتی در بغداد مشاهده کرد.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

مذاکرات استانبول و رویکرد مثبت 1+5


دور جدید مذاکرات ایران و 1+5 در استانبول در حالی به پایان رسید که این‌بار هر دو طرف بر مثبت بودن این مذاکرات صحه گذاشتند که نمود بارز آن را می توان در تداوم آن در ماه‌های آتی در بغداد مشاهده کرد.

مذاکرات استانبول

ایران و گروه1+5 روز گذشته پس از مباحث فراوان مطرح شده و بعضا تقابل‌های ایجاد شده، دور جدید مذاکرات خود به میزبانی ترکیه را در شهر استانبول برگزار کردند. این دور از مذاکرات به دلیل عدم تقابل مورد توجه هر دو طرف قرار گرفت و زمینه را برای تفاهم و توافق در مورد موضوعات مورد علاقه و از جمله بحث هسته‌یی فراهم آورد. نمایندگان کشورهای عضو نیز در مذاکراتی دو جانبه بر مثبت بودن این مساله تاکید کردند و فضا به گونه‌ای مثبت برای رسیدن به توافق و تفاهم به پیش رفت. در این راستا سخنگوی كاترین اشتون درباره‌ی دور اول مذاكرات گفت که مذاكرات در فضایی مثبت برگزار شد. این فضای مثبت تا بدانجا مورد توجه قرار گرفت که نماینده آمریکا خواستار دیدار دوجانبه با جلیلی، نماینده ایران در ان مذاکرات، شد که البته مورد توجه قرار نگرفت. بسیاری از ناظران سیاسی بر این اعتقادند که طرح چنین خواسته‌ای نشان از مثبت بودن فضای مذاکرات و رویکرد مثبت طرف مقابل می باشد.

نمایندگان کشورهای عضو نیز در مذاکراتی دو جانبه بر مثبت بودن این مساله تاکید کردند و فضا به گونه‌ای مثبت برای رسیدن به توافق و تفاهم به پیش رفت. در این راستا سخنگوی كاترین اشتون درباره‌ی دور اول مذاكرات گفت که مذاكرات در فضایی مثبت برگزار شد

نکته‌ای که در این مذاکرات باید مو.رد توجه قرار می گرفت عدم پیگیری رویکرد مذاکره برای مذاکره بود که به نظر می رسد با توجه به فضای ایجاد شده و نتایج حاصل، چنین مقوله‌ای مطرح نبوده است. اگرچه طرف غربی همواره بر این موضع خود استوار بوده اما ایستادگی ایران بر روی حقوق هسته‌یی اش آنها ار از اتخاذ چنین رویکردی تا حدودی منصرف ساخته است.

مذاکرات استانبول

در دور دوم مذاکرات نیز که شب گذشته پایان یافت دو طرف توافق کردند که سوم خرداد در بغداد با دستور کار گفت‌وگو برای تدوین یک مدالیته جامع مذاکره را ادامه دهند. به نظر می رسد بتوان از گذرگاه تدوین چنین مدالیته‌ای با دیگر فضای اعتماد را میان دو طرف برقرار ساخت. البته باید این نکته را نیز در نظر داشت که ایران همواره بر تداوم مذاکرات و گفت‌وگو برای حل به اصطلاح نگرانی‌های جامعه بین‌الملل(که به نوبه خود دارای بحث های مفصلی است) آماده است و در مقابل این همواره طرف مقابل بوده است که زبان تهدید گشوده و تقابل را بر تفاهم برگزیده است.

مذاکرات استانبول

با توجه به برگزاری چند دور مذاکرات جلیل و اشتون و نیز دو دور مذاکرات دو طرف این بار می‌توان امیدوار بود که در صورتی که طرف مقابل بر روی مواضع مثبت خود اصرار ورزد بتوان به نتیجه‌ای امیدوار کننده دست یافت. در این زمینه دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان پس از پایان مذاکرات گفت که آنچه در گفت‌وگوهای امروز مشاهده کردیم علاقه طرف مقابل به گفت‌وگو و همکاری بود که مثبت تلقی می‌شود و بر این مبنا در این مذاکرات شاهد پیشرفت گفت‌وگوها بودیم.

در پاسخ به سوالی ایسنا مبنی بر این كه تعیین چارچوب كاری تا خرداد‌ماه چنان چه رویكرد اعمال تحریم‌های یك جانبه ادامه یابد، چگونه خواهد بود؟ گفت: ادامه حركت رو به جلو و موفقت‌آمیز بودن این حركت منوط به این است كه رویكرد گفت‌وگو و همكاری به جای دیگر رویكرد‌ها جایگزین شود. وی همچنین گفت که براساس مذاكرات امروز قرار شد معاون من و معاون كارترین اشتون برای اجلاس بعدی در بغداد چارچوب همكاری‌ها را در موضوعات مختلف از جمله موضوع هسته‌یی مشخص كنند. توافق كردیم هرگونه همكاری هسته‌یی باید بر مبنای معاهده ان.پی‌.تی باشد و در این باره به باقری و اشمیت ماموریت داده شد برای اجلاس سوم خرداد در بغداد پیش‌نویسی تهیه و چارچوب كاری برای همكاری‌ها ارائه كنند.  این دور از مذاكرات نسبت به مذاكرات قبلی رو به جلو بود و طرف مقابل رویكرد مثبت داشت و هم‌چنین نقش اشتون در ایجاد چنین فضایی قابل توجه است.

مذاکرات استانبول

جلیلی موضوعات مطرح شده در این دور از مذاکرات را طیفی وسیعی از موضوعات عنوان کرد كه یكی از بحث‌های انجام شده در رابطه با همكاری‌ها در موضوعات مختلف بود‌ از جمله همكاری در زمینه موضوع هسته‌یی بوده است.

رویکرد مثبت ایران در مورد همکاری هسته‌یی و بهره‌گیری از توان ایران در موضوعاتی نظیر خلع سلاح و جلوگیری از اشاعه سلاح هسته‌یی نیز در این مذاکرات پیگیری شد که این بار به نظر می رسد طرف مقابل نیز در برابر آن سر خم کرده است. تداوم گفت‌گو‌ها با رویکرد مثبت از جمله خواسته‌های جمهوری اسلامی ایران است که در این راستا دو طرف توافق کردند که هرگونه همكاری هسته‌یی باید بر مبنای معاهده ان.پی‌.تی باشد.

در دور دوم مذاکرات نیز که شب گذشته پایان یافت دو طرف توافق کردند که سوم خرداد در بغداد با دستور کار گفت‌وگو برای تدوین یک مدالیته جامع مذاکره را ادامه دهند. به نظر می رسد بتوان از گذرگاه تدوین چنین مدالیته‌ای با دیگر فضای اعتماد را میان دو طرف برقرار ساخت

مذاكره كننده ارشد ایران همچنین تاكید كرد که فضای گفت‌وگو با 1+5 با رویكرد احترام مصرح به ان.پی.تی بود كه این اقدامی موثر است.  و ایران معتقد است که باید به عنوان عضو فعال ان.پی.تی از حقوق و تكالیف مساوی برخوردار باشد.

ادامه غنی سازی اورانیوم با غنای 20 درصد نیز مورد تاکید ایران قرا ر گرفت و اساسا به عنوان محوری برای مذاکرات در نظر گرفته نشد.

مذاکرات استانبول

اشتون نیز بر ادامه مذاكرات 1+5 با ایران براساس معاهده ان.پی‌.تی و شناسایی حق ایران برای داشتن انرژی صلح‌آمیز هسته‌یی براساس این معاهده تاكید كرد و گفت که حق ایران برای داشتن فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌یی را به رسمیت می‌شناسیم و در عین حال معتقدیم ایران باید گام‌های عملی برای اعتمادسازی بردارد.

اشتون همچنین گفته است که  ما معتقدیم باید قدم‌های‌مان رو به جلو باشد و هم‌چنین مشخص باشد می‌خواهیم به كجا برویم. ما در این موضوع جدی هستیم. این مذاكرات سازنده و مفید بود و توافق كردیم مذاكرات براساس ان.پی.تی دنبال شود.

اشتون نیز بر ادامه مذاكرات 1+5 با ایران براساس معاهده ان.پی‌.تی و شناسایی حق ایران برای داشتن انرژی صلح‌آمیز هسته‌یی براساس این معاهده تاكید كرد و گفت که حق ایران برای داشتن فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌یی را به رسمیت می‌شناسیم و در عین حال معتقدیم ایران باید گام‌های عملی برای اعتمادسازی بردارد

به نظر می رسد با توجه به اخبار منتشر شده در مورد این دور از مذاکرات باید امیدوار بود که این بار طرف 1+5 با رویکردی مثبت‌تر در عرصه حاظر شود و با احترام به حقوق ایران به روند مذاکرات تداوم بخشد. الیته گفتنی است که درخواست برای مذاکرات همواره از سوی طرف مقابل مطرح شده و جمهوری اسلامی ایران ههمواره با تاکید بر حقوق مسلم هسته‌یی خود تمامی تحریم‌ها و مسایل مترتب را ه جان خریده است تا ذره‌ای از حق ملت ایران عدول نکرده باشد. نکتة ای که باید مورد توجه قرار گیرد این مساله است که نباید رویکرد طرف مقابل مجددا به سمت تودین یک مدالیته و جواب دادن به آنها از سوی ایران، همانند دوره‌های قبل، شود و پس از آن رویکرد تقابل از سر گرفته شود. باید غربی‌ها بدانند این آخرین شانسشان برای مذاکره است  و این موضوع به آنان تفهیم شود.

هاتف پوررشیدی

بخش سیاست تبیان