سنگ بزرگ را زمین بگذار
گاهی پیش خود آرزو می‌كنیم كاش روزی برسد كه تمام كارهایمان را انجام داده باشیم و شب‌ها با خیال راحت ساعتی را به مطالعه بگذرانیم و بدون دغدغه فردا و فرداهای پر مشغله از یاد برود.
دیگر از این‌كه مدام به خاطر بدقولی‌ها و فراموشكاری‌هایمان از دیگران عذرخواهی كنیم خسته شده‌ایم. هر بار كه به گذشته نگاه می‌كنیم فقط دوندگی‌های بی‌وقفه را به یاد می‌آوریم بدون آن‌كه بدانیم واقعا چقدر از فرصت‌هایمان استفاده بهینه كرده‌ایم. اگر شما هم احساس می‌كنید كارهایتان بیشتر از فرصت در اختیارتان است یا نمی‌توانید بدرستی زمانتان را بین بخش‌های گوناگون زندگی خود تقسیم كنید بهتر است از همین حالا كه در هفته‌های ابتدایی سال جدید هستیم دست به كار شوید و برای آینده‌تان برنامه‌ریزی كنید. كار سختی نیست. آموختن نكاتی در مورد برنامه‌ریزی كردن می‌تواند به شما كمك زیادی كند.
به طور كلی برنامه‌ریزی فرآیندی است كه شما سعی می‌كنید زمان محدودتان را به مهم‌ترین فعالیت‌هایتان با كمترین هزینه و بیشترین فایده اختصاص دهید. برای این منظور لازم است شما از قدرت پیش‌بینی برخوردار باشید. یعنی باید بتوانید كارهایی كه در آینده باید انجام دهید را در ذهنتان تصور كنید، سپس با برنامه‌ریزی كردن آنها را مدیریت كنید.
برنامه‌ریزی نوعی مدیریت زمان است. در واقع شما برای خودتان نوعی نقشه راهنما تهیه می‌كنید. برنامه‌ریزی كردن مستلزم داشتن تفكر همه‌جانبه است. به این معنی كه شما باید بتوانید همه كارها و تصمیمات‌تان را در ذهنتان بیاورید و این‌گونه نباشد ”‹ پس از آن‌كه برنامه‌ریزی كردید، اقلامی را به یاد بیاورید كه اصلا در نظر نداشتید. مهم‌ترین عاملی كه به شما كمك می‌كند در برنامه‌ریزی‌كردن تبحر پیدا كنید تكرار و تمرین است. مطمئن باشید هر بار كه به سراغ برنامه‌ریزی می‌روید بیشتر از دفعات قبلی در آن موفق خواهید شد. برنامه‌ریزی هم انواع مختلفی دارد. به طور كلی برنامه‌ها به 2 دسته كوتاه‌مدت و بلندمدت تقسیم می‌شود. برنامه‌های كوتاه‌مدت بازه زمانی حداكثر تا یك ماه را در برمی‌گیرد، اما برنامه‌های بلندمدت در زمانی بیشتر از این مقدار قرار دارد. به طور كلی اگر می‌خواهید زندگیتان را با برنامه جلو ببرید، می‌توانید دست‌كم برای خودتان فهرست برنامه روزانه، هفتگی و ماهانه تهیه كنید و طبق آن به سمت جلو حركت كنید.
چرا برنامه‌ریزی می‌كنیم؟
یكی از مهم‌ترین فواید برنامه‌ریزی،احساس آرامش روحی است كه شما از آن برخوردار خواهید شد. این تصور كه شما می‌توانید به تمام كارهایتان بدون از دست دادن زمان رسیدگی كنید می‌تواند از بسیاری”‹ عصبانیت‌ها و ناراحتی‌هایتان جلوگیری كند. ضمن آن‌كه تصویر مثبتی از شما را در ذهن اطرافیانتان ترسیم می‌كند.
وقتی شما برای هر لحظه از زمانتان به اندازه كافی ارزش قائل باشید این احساس در دیگران ایجاد می‌شود كه حق ندارند زمان شما را به دلایل ناموجه هدر بدهند. ضمن آن‌كه بدقولی‌هایتان به كمترین میزان خواهد رسید و به فردی منضبط تبدیل خواهید شد.
از دیگر تأثیرات مثبت برنامه‌ریزی آن است كه شما مستقیم به دنبال آن اهدافی خواهید بود كه در برنامه‌تان روی آنها فكر كرده‌اید و برنامه‌های از پیش تعیین نشده و اتفاقی نمی‌تواند شما را از رسیدن به برنامه اصلی‌تان دور كند.
برنامه‌ریزی كردن می‌تواند قوه تخیل شما را تقویت كند؛ چرا كه شما هنگام تنظیم برنامه‌ها در آینده به سر می‌برید و در حال ساخت تصاویر ذهنی از مسیر رسیدن به اهداف و در نهایت مقصد مورد نظرتان هستید.
چگونه برنامه‌ریزی كنیم؟
اگر تصمیم گرفته‌اید به یك برنامه‌ریز موفق در زندگی تبدیل شوید، كافی است نكات ریزی را قبل از هر اقدامی مد نظر داشته باشید.
در اولین مرحله باید تصمیمات‌تان را مشخص كنید. بهترین كار برای آن‌كه چیزی را از قلم نیندازید این است كه آنها را بنویسید.
اگر تصمیماتی كه می‌گیرید چندان شخصی نیست و دوستان یا اعضای خانواده‌تان را هم شامل می‌شود، خود را از مشورت با آنان محروم نكنید. این كار از بروز اختلافات احتمالی هم جلوگیری می‌كند. افراد معمولا از این‌كه دیگران بدون اطلاع قبلی برایشان تصمیم بگیرند خشمگین می‌شوند. دلیل بروز این ناراحتی‌ها آن است كه در واقع شما با این كار استقلال شخصیت و حق اظهارنظر را از دیگران سلب می‌كنید. اگر می‌خواهید برنامه‌ریزی‌ها و تصمیمات‌تان عملی شود باید در مرحله نخست خودتان آنها را جدی بگیرید. به همین دلیل از خانواده‌تان بخواهید ساعتی را به جمع شدن دور هم اختصاص دهند تا در مورد برنامه و تصمیمات‌تان با یكدیگر به گفت‌و‌گو بنشینید. این جلسه باید كاملا جدی باشد. مصمم بودن خودتان را با توجهی كه به این جلسه نشان می‌دهید ابراز كنید.
در مرحله بعدی باید برنامه‌ها را اولویت‌بندی كنید. ابتدا تمام اهداف و برنامه‌ها را روی یك تكه كاغذ فهرست كنید. سپس آنها را با توجه به اهمیتی كه دارند، مشخص نمایید. برای مثال اگر قصد برنامه‌ریزی برای یك سفر خانوادگی را دارید همه اعضای خانواده را دور هم جمع كنید و نظرات آنها را جویا شویدو مكان‌هایی را كه آنها تمایل به دیدنشان دارند روی یك تكه كاغذ بنویسید و با توجه به عوامل مختلف نظیر آب و هوا، وسیله نقلیه، بودجه مالی و... برنامه‌ریزی را شروع كنید.
سعی كنید بازه زمانی كه این برنامه‌ها باید در آنها عملی شوند ”‹ مشخص كنید یا دست‌كم حدود آن را تعیین كنید.
در این مرحله واقع‌بین باشید. این كه قدیمی‌تر‌ها می‌گویند سنگ بزرگ علامت نزدن است، شاید چندان هم بیراه نباشد. اگر می‌خواهید یك برنامه فوق فشرده تنظیم كنید كه تمام زمان‌های تلف شده زندگیتان را توسط آن جبران كنید باید از همین الان مطمئن باشید در اجرای این برنامه موفق نخواهید بود.
قدم بعدی در انجام برنامه‌ریزی‌ها آن است كه انگیزه لازم برای رسیدن به اهدافتان را فراهم كنید. برای این منظور كافی است منافعی كه از طریق انجام برنامه‌ها و رسیدن به اهداف نصیبتان می‌شود”‹ برای خود و دیگران مرور كنید.
در آخر اگر یك برنامه خانوادگی را تنظیم كرده‌اید، تقسیم وظایف را فراموش نكنید. این مرحله مهم‌ترین بخشی است كه باید با جدیت تمام به آن بپردازید. چراكه اگر اعضا وظایفشان را بدرستی انجام ندهند، ممكن است زحمات دیگر افراد هم هدر برود. اگر تصمیمات‌تان بلندمدت است نباید آنها راكاملا رها كنید.
مانند یك قاضی هر چند وقت یكبار به روند كار و عملكردتان نگاهی بیندازید تا مطمئن شوید از مسیر اصلی منحرف نشده‌اید.
در مقاله ی بعد به این موضوع می پردازیم که چرا در برنامه ریزی ها شکست می خوریم؟ با ما همراه باشید.
منبع : چهاردیواری
مطالب مرتبط :
توصیه هایی برای یك زندگی خوشبخت
