تبیان، دستیار زندگی
عزت ابراهیم الدوری دست راست صدام، رئیس‌جمهور معدوم عراق كه از سوی وی لقب بـُت را دریافت كرده بود، اکنون مرد شماره یک بعث عراق است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

صدام دوم چه رؤیایی در سر می‌پروراند؟


"عزت ابراهیم الدوری" دست راست صدام، رئیس‌جمهور معدوم عراق كه از سوی وی لقب "بـُت" را دریافت كرده بود، اکنون مرد شماره یک بعث عراق است.
عزت ابراهیم، اوائل هفته جاری پس از گذشت بیش از 9 سال زندگی در خفا، ناگهان در مقابل دوربین نشست و بیانیه ای را در حمایت از سلفی گری و وهابیون تندرو منطقه و شاه عربستان سعودی خواند و ضمن حمله به جمهوری اسلامی ایران و شیعیان، از آنچه آن را "انقلاب مردم سوریه" می‌خواند، تمجید کرد.

عزت ابراهیم الدوری

از معاونت بعث تا سرکردگی وهابیون

وی پیش از این و پس از سرنگونی صدام، آن گونه که برخی رسانه ها ادعا کردند مخفیانه به مناطق بیابانی سوریه گریخت تا از شر آمریکایی ها در امان باشد. وی سپس با تشكیل جبهه‌ای ائتلافی از گروه‌های تروریستی و شبه‌نظامی فعال در عراق، بار دیگر به عرصه رسانه‌ها بازگشته بود. در آن زمان، 22 گروه تروریستی فعال در كشور عراق كه بیشتر آنها را گروه‌های بعثی، تكفیری، وهابی و اهل‌سنت تندرو تشكیل می‌دادند پنج سال قبل، در یك نشست مخفیانه با عنوان "ائتلاف فرماندهی كل جهاد و آزادسازی، "عزت ابراهیم الدوری" را كه آمریكا برای سر وی یا ارائه هر گونه اطلاعات درباره محل اختفایش 10 میلیون دلار جایزه تعیین كرده است به عنوان فرمانده كل نیروهای مبارز در این كشور انتخاب كردند.

در همان زمان یك منبع آگاه عراقی در گفت‌وگو با هفته‌نامه مصری "الوطن العربی" گفته بود: گروه‌های مقاومت و تعدادی از شاخه‌های حزب بعث در واكنش به طرح تقسیم عراق به سه منطقه فدرال كه از سوی كنگره آمریكا ارائه شده است توافق كرده‌اند كه از اقدام نظامی ِ صِرف، به اقدامات نظامی ـ سیاسی علیه دولت "نوری المالکی" به عنوان دولت شیعی دست نشانده ایران روی آورند. این گروه‌ها با اعلام دولت موقت، "عزت ابراهیم الدوری" نفر دوم در رژیم صدام را به عنوان رئیس‌جمهور دائمی عراق معرفی كرده‌اند و تبعیت آنان از وی تا امروز ادامه دارد.

شبكه تلویزیونی "العربیه" نیز با پخش نواری ویدئویی از یك مرد كه چهره اش را پوشانده بود، اعلام كرد وی كه خود را سخنگوی جبهه جدید معرفی كرده است در این فیلم، خبر تشكیل ائتلاف جدیدی را به رهبری "عزت ابراهیم" اعلام می‌كند.

چند پایگاه خبری عراقی نیز همزمان از انتخاب الدوری به عنوان دبیركل حزب سوسیالیست بعث عربی خبر دادند و پیام‌های تبریك سران گروه‌های بعثی و سنی تندرو خطاب به وی را منتشر كردند. حزب سوسیالیست بعث عربی در بیانیه خود با اعلام خبر تشكیل ائتلاف گروه‌های مقاومت در عراق در جریان كنگره تاریخی مقدماتی این حزب، اعلام كرد: این ائتلاف، ارتشی سرسخت و مجاهد است كه آرمان ملی‌گرایی عربی و همبستگی اسلامی را محور فعالیت‌های خود قرار داده است.

عزت ابراهیم الدوری در سال 1942 میلادی در روستای "الدور" واقع در حومه شهر "تكریت" زادگاه صدام به دنیا آمد؛ همان روستایی كه صدام، هنگام دستگیری در حفره‌ای در آن مخفی شده بود

این بیانیه از سپهبد ستاد "عزت ابراهیم" به عنوان شخصیتی خبره، برخوردار از حكمت و ژرف‌اندیشی در امور ملت، میهن و امت نام برد و هدف ارتش تحت فرماندهی وی را "جهاد" و "آزادسازی عراق" اعلام كرد.

تعدادی از 22 گروهی كه به این ائتلاف نظامی ـ سیاسی پیوستند عبارتند از جیش الاسلامی عراق، جیش المجاهدین، هیئت دینی جماعت انصار السنة، جیش الفاتحین، جبهه اسلامی مقاومت عراقی (جامع)، جنبش مقاومت اسلامی در عراق، گردان‌های ثوره العشرین، جیش الراشدین، جیش المسلمین عراق، جنبش اسلامی مجاهدین عراق، گردان‌های جندالرحمن، گردان‌های الدعوه و الرباط، گردان‌های التمكین، گروه جنگجویان نقشبندیه، گردان‌های "محمد الفاتح" و جبهه "الجهاد و التغییر". اکنون در میان این گروه ها، جیش المجاهدین، جماعت انصار السنة و جنگجویان نقشبندیه بیشترین فعالیت را زیر نظر شخص عزت ابراهیم دارند.

روزنامه انگلیسی تلگراف درباره الدوری نوشته است: او نزدیك‌ترین فرد به صدام بود و هم اکنون هم رده نخست لیست عراقی های تحت پیگرد ارتش آمریكا را به خود اختصاص داده و تلاش آمریكایی‌ها برای یافتن وی به حدی بوده كه حتی پیش از دستگیری صدام، یافتن عزت ابراهیم برای واشنگتن از اولویت بیشتری برخوردار بود.

عزت ابراهیم الدوری

عزت ابراهیم کیست؟

عزت ابراهیم الدوری در سال 1942 میلادی در روستای "الدور" واقع در حومه شهر "تكریت" زادگاه صدام به دنیا آمد؛ همان روستایی كه صدام، هنگام دستگیری در حفره‌ای در آن مخفی شده بود. عزت، كودك سرخ‌روی زردمویی که همواره در میان دوستانش مورد تحقیر و تمسخر بود و از کودکی کینه جویی از مردم را سرلوحه رفتار خود قرار داده بود همراه پدر خود به شغل ساده یخ‌فروشی اشتغال داشت.

خانواده او كه بسیار فقیر بودند به علت تنگدستی بیش از حد، به بغداد نقل مكان كردند تا پدر خانواده بتواند در تابستان داغ پایتخت، یخ بیشتری بفروشد. عزت به همراه پدر خود،‌ معمولاً در مقابل قبر ابو حنیفه، امام سنی‌های حنفی‌مسلك در منطقه اعظمیه در شمال بغداد می‌ایستاد و در اره‌كردن یخ‌ها به پدرش كمك می‌كرد و به قدری به كار خود علاقه‌مند بود كه پس از مرگ پدر نیز به این شغل ادامه داد. عابرانی كه در آن هنگام معمولاً از "الرصافه" بغداد عبور می‌كردند می‌گویند: «عزت تا پیش از كودتای جولای 1968 میلادی، در همین محله به یخ‌فروشی مشغول بود اما نمی‌دانیم چه شد كه ناگهان وی پس از كودتا، پله‌های ترقی را پیمود و در نهایت به یكی از نزدیكان صدام تبدیل شد.»

ارتقای مقام بر اساس ظواهر!

یکی‌از دوستانش درباره علت سرعت ارتقای وی در ارتش عراق می گوید: عزت، قد تقریباً بلند و هیكل چهارشانه‌ای دارد و همواره با صدای آهسته و خشن سخن می‌گوید؛ همه اینها عواملی است که یک فرمانده ارتشی را در میان دیگران برجسته تر می کند. گزارشگر پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت رسانه‌های كویت نیز در گزارشی ویژه درباره عزت ابراهیم می‌نویسد: «او همیشه با ریش و موی زرد و طلایی، چهره سرخ‌رنگ و سبیل بلندش شناخته می‌شده و می‌شود.» و خبرنگار الشرق‌الاوسط نیز درباره ویژگی ظاهری او می‌نویسد: «هر كس او را ببیند، آثار قساوت و خشونت را از چهره‌اش در می‌یابد.» این ویژگی‌های ظاهری در حالی است که به عقیده بسیاری، او ذاتاً ارتشی نیست و عملکردش چندان قابل دفاع نبوده است.

عزت ابراهیم الدوری

دین‌داری یا ریاکاری؟

او همزمان با فعالیت نظامی و سیاسی، به حلقات و مجلس صوفیان بویژه صوفیه نقشبندیه نیز رفت و آمد می‌كرد و اگرچه گفته می‌شود در عمل چندان به مناسك متصوفه پایبند نیست اما همواره اعلام می‌كند كه دین وی، همان طریقت اهل تصوف است. یكی از خبرنگاران روزنامه الشرق‌الاوسط كه از نزدیك درباره عزت ابراهیم تحقیق كرده است می گوید او مسؤولیت اصلی سیاست‌گذاری‌های دینی را در دولت صدام بر عهده داشت.

یكی از دوستان الدوری كه اكنون فرماندهی یكی از گروه‌های تروریستی بعثی عراق را بر عهده دارد هم در نامه‌ای كه با هدف درخواست از وی برای پذیرش مسؤولیت تشكیل ائتلاف گروه‌های سنی عراقی علیه شیعیان و غربی ها نگاشته تأكید كرده است: «به خداوندی خدا سوگند، تو همان‌گونه كه فرزندان نجیب ملت عراق و غیورمردان امت اسلامی می‌شناسند پایبند به مبادی ملی و دینی هستی. همه ما می‌دانیم كه تو مردی متعبد و اهل نماز هستی و شب‌های خود را همانند سلف صالح خود، با تلاوت قرآن، شب‌زنده‌داری و ذكر و تسبیح به صبح می‌رسانی.»

یك پایگاه خبری ـ تحلیلی عربی درباره این ویژگی شخصیتی الدوری می‌نویسد: انتساب وی به صوفی‌ها غیر از انتساب فكری و سلوكی است كه صوفی‌های مشهور به حلقات صوفیه دارند زیرا صوفی‌های اصیل كسانی هستند كه در اذكار خود غرق می‌شوند و توانایی‌هایی چون عدم احساس درد از فرو رفتن خنجر به بدن، مقابله با برق‌گرفتگی، بازی با مارهای افعی و دیگر ویژگی‌های اینچنینی را دارند كه عزت از آنها بی‌بهره است اما باید اعتراف كرد كه در میان تمامی سران بعثی عراق تنها دو نفر بودند كه واقعاً به مسائل روحی، ایمان داشتند و تناقضی بین آموزه‌های حزبی خود با احساسات روحی و دینی‌شان نمی‌دیدند؛ یكی "احمد حسن البكر" دبیركل اسبق حزب بعث بود كه حتی بعد از فرارش به نزد مشایخ و تكایا رفت و آمد داشت و اگرچه مشهور بود كه تظاهرهای دینی وی تنها پاسخی به مخالفان دین‌ستیزش بوده اما در عین حال شایع بود كه برای كاروان‌های عزدارای محرم و حرم حضرت ابوالفضل(ع) و كرامات ایشان، احترام خاصی قائل بوده و با توجه به كرامات و شفای بیماران كه از حرم این امامزاده مشاهده شده، به نام ایشان سوگند می‌خورده است؛ و نفر دوم نیز "عزت ابراهیم" است كه به تصوف و اعتقادات آنها باور دارد.

یك پایگاه اینترنتی وابسته به یعثی‌های عراق نیز تأكید دارد كه عزت الدوری از "بیت العباسیین" و از نسل خاندان عباسی است. خود او هم در پیام تسلیتی كه به مناسبت اعدام صدام صادر كرد و فایل صوتی آن با صدای خودش در وبگاه‌های گروه‌های تروریستی عراق بطور گسترده در دسترس هواداران صدام و بعثی‌ها قرار گرفت، از خود با لقب "المعتز بالله" كه لقب یكی از خلفای عباسی است یاد كرد. صدام نیز با توجه به رویكرد دینی الدوری، در زمان ریاست‌جمهوری خود، بیشتر وی را برای حضور در نشست‌ها و همایش‌های اسلامی و عربی به جای خود اعزام می‌كرد.

عزت ابراهیم الدوری

عشق دوطرفه!

عزت ابراهیم پس از بر عهده گرفتن مناصب متعدد در حزب بعث و دولت پس از كودتای جولای 1968 از جمله وزارت كشاورزی و وزارت صنایع، به مراتب بالای سیاسی در این حزب رسید و به عنوان معاون صدام در ریاست شورای رهبری انقلاب و نفر دوم حكومت عراق انتخاب شد.

روزنامه الشرق‌الاوسط درباره علت انتخاب وی به این دو منصب از سوی صدام می‌نویسد: هنگامی كه از رئیس‌جمهور معدوم عراق پرسیده شد راز انتخاب عزت ابراهیم به این مناصب چیست او با صدایی بلند و لحنی نیشدار جواب داد: «انتخابش كردم زیرا او یك بت است.» این علاقه و احترام، موضوعی یك‌طرفه نبود بلكه دو جانبه بود؛ تا جایی كه عزت ابراهیم در مقاله‌ای كه در سال 1985 میلادی در روزنامه بعثی "الثوره" به چاپ رساند، درباره سرور خود، صدام نوشت: «اگر محمد(ص) خاتم الانبیاء نبود قطعاً می‌گفتیم كه تو خاتم الانبیاء هستی!» در ادامه این سیر صعودی در دستگاه رژیم بعث عراق، دختر عزت ابراهیم نیز با "عدی" پسر صدام ازدواج كرد اما این ازدواج دیری نپایید كه به جدایی كشید.

شیعه‌ستیزی با جنایات جنگی!

روحیه خشن نظامی الدوری همواره زبانزد مردم عراق بود و شیعیان جنوب،‌ او را با شكنجه‌های وحشیانه و افراطی و كشتارهای وسیع به یاد می‌آورند. در جریان جنگ خلیج فارس در سال 1991 میلادی، روزنامه نیویورك‌تایمز اعلام كرد الدوری به كردهای عراق هشدار داده كه اگر بخواهند برای حكومت مركزی دردسر بیافرینند خاطره حملات شیمیایی به حلبچه در سال 1988 میلادی كه به كشتار هزاران كُرد انجامید، دوباره زنده خواهد شد. او خود در قلع و قمع انتفاضه شعبانیه در همان سال كه از سوی شیعیان و كردها سازماندهی شده بود حضور فعال داشت و در طول جنگ عراق با ایران نیز بر بكارگیری سلاح‌های شیمیایی و نیز و نیز فرایند تبعید و اعدام ساكنان شیعه جنوب، از نقش ویژه‌ای برخوردار بود.

روحیه خشن نظامی الدوری همواره زبانزد مردم عراق بود و شیعیان جنوب،‌ او را با شكنجه‌های وحشیانه و افراطی و كشتارهای وسیع به یاد می‌آورند. در جریان جنگ خلیج فارس در سال 1991 میلادی، روزنامه نیویورك‌تایمز اعلام كرد الدوری به كردهای عراق هشدار داده كه اگر بخواهند برای حكومت مركزی دردسر بیافرینند خاطره حملات شیمیایی به حلبچه در سال 1988 میلادی كه به كشتار هزاران كُرد انجامید، دوباره زنده خواهد شد

الدوری در سال 1999 میلادی برای درمان بیماری سرطان خون (لوسمی) به اتریش رفت اما مجبور شد بسرعت به بغداد برگردد زیرا اطلاع یافت كه پلیس بین‌الملل قصد دارد وی را به علت ارتكاب جنایات جنگی و جرایم ضد بشری دستگیر كند. در سال 2002 میلادی كه صدام به‌عنوان تنها نامزد انتخابات ریاست جمهوری، با 100 درصد آرا انتخاب شد، الدوری مسؤولیت اعلام این خبر را بر عهده گرفت و آن را یك دموكراسی بی‌نظیر خواند.

عزت ابراهیم الدوری

عزت؛ فرمانده تروریست های سلفی منطقه

آمریكایی‌ها هنوز هم معتقدند عزت ابراهیم الدوری، علاوه بر فرماندهی كل گروه‌های شبه‌نظامی و تروریستی در داخل عراق، هماهنگی با گروه‌های خارج از این كشور را كه عناصر خود را برای انجام عملیات‌های تروریستی به داخل عراق اعزام می‌كنند بر عهده دارد. ارتش آمریكا بارها ابراز عقیده كرده است كه الدوری، هواداران رژیم سابق و شبه‌نظامیان وابسته به القاعده در عراق و انصار الاسلام را گرد آورده و به سازماندهی آنها در سطح منطقه پرداخته است. به گفته فرماندهان ارتش آمریكا، وی از طریق ساختارهای درون‌سازمانی و عملیاتی، با "اسامه بن‌لادن" سركرده شبكه تروریستی القاعده در ارتباط بوده است.

عده بسیاری از جمله "جلال طالبانی" رئیس‌جمهوری عراق معتقدند كه وی در یمن به سر می‌برد. یك پایگاه خبری یمنی نیز با تأكید بر حضور عزت ابراهیم در یمن و با اشاره به روابط دیرینه وی و صدام با ژنرال "علی عبدالله صالح" كه سال‌ها عضو حزب سوسیالیست بعث عربی یمن بوده است، از اختفای وی در این کشور خبر داده اند.

"ایاد علاوی" نیز در گفت‌وگویی تفصیلی با روزنامه الشرق‌الاوسط، درباره شایعاتی كه مبنی بر دیدارهای وی با الدوری منتشر شده است، تصریح كرد، البته دیدار مستقیم نبوده بلكه غیرمستقیم با سران بعثی آن هم در حضور طرف سوم آمریكایی، دیدار داشته‌ام.

اكنون با توجه به اعلام موجودیت تشکیلات جدید عزت ابراهیم و تشكیل ائتلاف جهاد و آزادسازی عراق و حمایت آشکار وی از تحرکات شورشیان سلفی در سوریه، انتظار می‌رود وی بار دیگر رسانه ای شده و خود را به عنوان یک عنصر فعال در تحولات جاری در منطقه جا بزند.

اکنون ناظران جهان عرب با توجه به فرایند سیاسی جاری در عراق، شکاف در نهاد ریاست جمهوری و فرار طارق الهاشمی به عربستان سعودی و خلئی که غیبت وی برای اهل سنت عراق در حاکمیت پدید آورده است؛ انتظار تحولی نظامی یا تروریستی در حد کودتا را مطرح و از عزت ابراهیم به عنوان رئیس آینده عراق یاد می‌کنند؛ موضوعی كه هفته‌نامه "الوطن العربی" از آن با عنوان "سورپرایز احتمالی" نام برده است.

بخش سیاست تبیان

منبع : مشرق