تبیان، دستیار زندگی
وقتی احساسات نادیده گرفته شود، شاگر به آسانی دلسرد می‌شود ولی وقتی احساسات منفی مشخص و پذیرفته شدند, شاگرد تشویق می‌شود بیشتر تلاش کند...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

  تربیت اثر بخش 2-4

تربیت اثر بخش

در مقاله پیشین خواندیم...

چگونگی روبرو شدن با احساساتی که مانع یادگیری‌اند:

تربیت اثر بخش 2-4 به جای انکار احساسات، احساسات را در قالب کلمات به کار برد.

وقتی احساسات نادیده گرفته شود، شاگر به آسانی دلسرد می‌شود ولی وقتی احساسات منفی مشخص و پذیرفته شدند, شاگرد تشویق می‌شود بیشتر تلاش کند.

تربیت اثربخش2-4

مثال: وقتی دانش‌آموزی در مورد خواندن داستانی، می‌گوید «خیلی سخت است».

انکار احساسات:

تو تنها نمی‌خواهی سعی کنی. فقط تنبلی می‌کنی.

احساسات را در قالب کلمات گفتن:

اوه، پس شخصیت داستان توجه تو را جلب نمی‌کند؟

تربیت اثر بخش 2-4 به جای نادیده گرفتن احساسات، آن ها را بپذیرید.

وقتی احساسات بچه‌ها کاملاً نادیده گرفته شود به سختی می‌توانند رفتار خود را تغییر دهند ولی وقتی احساسات آن ها پذیرفته شود، برای آن ها آسان‌تر خواهد بود که در رفتار خود تجدیدنظر کنند.

مثال: وقتی دو دانش‌آموز بر سر مداد رنگی دعوا می‌کنند.

نادیده گرفتن:

شاهین، این کار خوبی نیست.

پذیرفتن احساسات:

شاهین، می‌توانم بفهمم چقدر دلت می‌خواهد نقاشی کنی.

تربیت اثر بخش 2-4 به جای انتقاد و پرس و جو و اندرز، احساسات و خواسته‌ها را بپذیرید و منعکس کنید.

مثال: وقتی دانش‌آموز از ناظم مدرسه گلایه می‌کند و می‌گوید «او به من احترام نمی‌گذارد و بی‌دلیل سر من داد می‌کشد».

پاسخ منتقدانه:

حتماً کار اشتباهی کردی، وگرنه بیخودی داد نمی‌زند.

تربیت اثربخش2-4

پذیرفتن احساسات:

چقدر ناراحت‌کننده است.

راه‌های سازنده‌تر برای حل مشکلات دانش‌آموز:

1- سکوت

سکوت کردن در زمانی که نمی‌دانید چه پاسخی بدهید، واکنش مناسبی است.

فواید سکوت می‌تواند این موارد باشد:

جلوی موانع ایجاد ارتباط را می‌گیرد.
به مخاطب می‌فهماند که پیام‌هایش قابل پذیرش است.
2- علائم کلامی و غیرکلامی

کاربرد این علائم همان بازتاب‌ها می‌باشند که توجه واقعی و عملی شما را نشان می‌دهد.

معلم

بازتاب‌های غیرکلامی عبارتند از:

تربیت اثر بخش 2-4 سر تکان دادن
تربیت اثر بخش 2-4 به جلو خم شدن
تربیت اثر بخش 2-4 لبخند زدن
تربیت اثر بخش 2-4تماس چشمی
تربیت اثر بخش 2-4 دیگر حرکات بدنی

کاربرد درست این علائم به دانش‌آموز می‌فهماند که شما واقعاً می‌فهمید.

علائم کلامی عبارتند از:

«اَ - ها»، «اِه»، ««وا»، «خب»، «دیگه»

با به کار بردن علائم کلامی به دانش‌آموز می‌فهمانید که حواستان به حرف‌های اوست و علاقمند هستید که او مطالبش را ارائه کند و عیبی ندارد که به سخنانش ادامه دهد.

3- گشاینده‌های ارتباطی

وقتی از گشاینده‌های ارتباطی استفاده شود، دانش‌آموز تشویق می‌شود که شروع به صحبت کند و بیشتر و عمیق‌تر حرف بزند. گشاینده‌ها ارتباط، جملات و سؤالات سرگشاده هستند. مانند:

تربیت اثر بخش 2-4 «دوست داری بیش‌تر در مورد آن حرف بزنی»
تربیت اثر بخش 2-4 «جالبه، می‌خواهی ادامه بدهی»
تربیت اثر بخش 2-4 «مثل ‌آن که در آن مورد احساسات شدیدی داری»
تربیت اثر بخش 2-4 «من به حرف‌های تو علاقمندم»
تربیت اثر بخش 2-4 «می‌خواهی در موردش صحبت کنی»

همان طور که در مثال‌ها می‌بینید، اگر دانش‌آموز تمایل به صحبت کردن داشته باشد، با گفتن این جملات، شروع به صحبت در مورد احساسات و مشکلاتش می‌کند.

این گشاینده‌ها را زمانی باید به کار برد که دانش‌آموز، این طرف آن طرف می‌ایستد تا بهانه‌ای برای حرف زدن بیابد.

4- گوش دادن

گوش دادن دارای فواید بسیاری است که به بعضی از آن ها اشاره می‌شود.

- ایجاد انگیزه و دعوت از شخص گرفتار که صحبت کند.
- رها شدن احساسات شخص گوینده را آسان می‌سازد و دانش‌آموز را از هیجانات و احساسات پاک می‌کند.
- با گوش دادن می‌توان به سطوح عمیق و اساسی‌تر احساسات رسید.
- باعث ایجاد تمایل در معلم می‌شود که به دانش‌آموز کمک کند.
گوش دادن

انواع گوش دادن:

1- انفعالی؛
2- فعال

گوش دادن هر 2 نوعش مفید است. ولی در عمل، گوش دادن فعال، خیلی کاراتر و مفیدتر است و به دانش‌آموز کمک می‌کند تا مشکلش حل شود. هر چند گوش دادن انفعالی نیز مزایایی دارد که مهم‌ترین آن رهاسازی هیجانات منفی دانش‌آموز می‌باشد.

گوش دادن فعال، خیلی کار سخت و انرژی‌بری است، پس باید آن را یاد گرفت و در مواقعی که دانش‌آموز مشکل دارد، حتماً استفاده شود. معلمینی که تجربه گوش دادن به حرف‌های دانش‌آموزان را دارند، نکات جالبی را در مورد فواید کاربرد آن مطرح می‌کنند که بعضی از آن ها را در زیر می‌آید.

تربیت اثر بخش 2-4 به معلم کمک می‌کند که از کاربرد موانع 12 گانه رها شود.
تربیت اثر بخش 2-4 معلم‌ها در این حالت تعجب می‌کنند از مسائلی که بچه‌ها با آنها در میان می‌گذارند.
تربیت اثر بخش 2-4 دانش‌آموز بدون جهت دادن شروع به گفت‌وگو می‌کند و احساس رهایی دارد.
تربیت اثر بخش 2-4 احساس نزدیکی با دانش‌آموز به وجود می‌آید.


مرکز یادگیری سایت تبیان

تهیه: اکرم محمدی فرهانی - تنظیم: یگانه داودی