چرا ترکیه با سوریه،ایرانی رفتار نمی‌کند؟
نخست وزیر ترکیه که از چندی پیش به عنوان یکی از نزدیک‌ترین یاران ایران به صحنه وارد شده بود، پس از برگزاری اجلاس به اصطلاح دوستان سوریه به گونه‌ای دیگر وارد صحنه شده است و با اظهاراتی خلاف واقع آب در آسیاب دشمنانی می ریزد که خواهان توسعه روابط ایران و همسایه مسلمانش نیستند و تنها به دنبال منتشنج کردن فضا می‌باشند.
رجب طیب اردوغان، نخست وزیر و دبیر کل حزب عدالت و توسعه ترکیه که مشهور به داشتن خط مشی اسلام گرایی و مبارزه با نفوذ نظامیان در عرصه سیاسی این کشور می‌باشد، پس از آغاز بحران سوریه و بروز تشنجاتی در این کشور به جای پرداختن درست به موضوع و فراهم کردن زمینه برطرف شدن مشکلات این کشور، هم‌نوا با کشورهای غربی و به ویژه آمریکا، سعی به محکوم کردن دولت بشار اسد کرد و زمینه‌های بروز تشنج را به انحای مختلف بیش از گذشته فراهم کرد. آخرین اقدام در این راستا برگزاری نشست دوستان سوریه بود که با واکنش‌های جمهوری اسلامی ایران و برخی دیگر از کشورها شد. ترکیه از این مساله غافل است که هرگونه اقدام برای تضعیف مقاومت در منطقه، موجب قدرت یافتن رژیم صهیونیستی خواهد شد. رژیمی که هم‌اکنون خود دولت ترکیه نیز روابط مطلوبی با آن ندارد. برگزاری اجلاس دوستان سوریه سبب شد که جمهوری اسلامی ایران در مورد مکان مذاکرات آتی ایران و 1+5 تجدید نظر نماید. اما واکنش اردوغان تنها به عنوان یه واسطه و نه طرف ذینفع، به این مساله چندان مطلوب نبود. در این راستا ایران بغداد و دمشق را به عنوان محلی برای مذاکرات آتی مطرح نمود. پس از این اقدام ایران، نخست وزیر ترکیه پس از دیدار و گفتگو با نخست وزیر آلبانی در مصاحبه مطبوعاتی مشترک با وی به سوالات خبرنگاران درباره تحولات اخیر در منطقه با طرح موضوع احتمال برگزاری مذاکرات آتی ایران با گروه موسوم به پنج بعلاوه یک به جای استانبول در بغداد و یا دمشق اظهار داشت که ترکیه به دنبال کسب پرستیژ از این قضیه نیست، اما اگر این نشست در استانبول برگزار شود، برنده این امر ایران خواهد بود، چونکه ترکیه موضعی متکی به برخورد عادلانه با این مساله از خود نشان خواهد داد، ولی برگزاری آن در دمشق یا بغداد همانند آب در هاون کوبیدن است.
وزیر امور خارجه ترکیه و سفیر این کشور در ایران در گفتگوهای جداگانه با مقامات بلندپایه شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، پیشنهاد تهران درباره برگزاری مذاکره با 1+5 در بغداد را هوشمندانه خواندند و تاکید کردند رئیس جمهور و نخست وزیر ترکیه از سیاست های حکیمانه ایران حمایت می‌کنند
وی در ادامه بدون اشاره به نام ایران گفت که در حال حاضر پیشنهادی که این طرف و آن طرف مطرح می شود، دمشق و یا بغداد است. این کار آب در هاون کوبیدن است است. این کار یعنی اینکه این امر محقق نشود، چونکه می دانند که طرف مقابل به دمشق و یا بغداد نخواهد آمد. باید با صداقت بود. کما اینکه به دلیل نداشتن صداقت همواره در دنیا اعتبار خود را از دست می‌دهند. این، زبان دیپلماسی نیست، زبان دیگری است، این هم برازنده من نیست.
این اظهار نظر در شرایطی مطرح شد که چند روز قبل وی در دیدار با مقامات کشورمان به گونه‌ای دیگر سخن گفته بود. نخست وزیر ترکیه در گفت‌وگویی تاکید کرده بود که دستیابی به انرژی هسته‌یی حق هر کشوری و از جمله ایران است. و همچنین تاکید کرده بود ایران و ترکیه باید با هم به سوریه کمک کنند. اگر خواهان مداخله افراد از گروه های مختلف در سوریه باشیم وضعیت سوریه از هم اکنون مشخص است. ایران و ترکیه هم باید به طور مشترک در این باره همکاری کنند و با یکدیگر کمک کنند، رأی گیری و انتخابات به صورت مشخص در سوریه انجام پذیرد.
تناقض در اظهارات و دیدگاه‌های اردوغان سبب‌ساز شد که جمهوری اسلامی ایران در مورد مکان مذاکرات تجدید نظر کند و پیشنهادات دیگری را مطرح نماید.
خوشبختانه موضع گیری جدی جمهوری اسلامی ایران در برابر اظهارات اردوغان سبب شد که طرف مقابل به بیان توضیحاتی در خصوص این اظهارات شد.
در این راستا، وزیر امور خارجه ترکیه و سفیر این کشور در ایران در گفتگوهای جداگانه با مقامات بلندپایه شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، پیشنهاد تهران درباره برگزاری مذاکره با 1+5 در بغداد را هوشمندانه خواندند و تاکید کردند رئیس جمهور و نخست وزیر ترکیه از سیاست های حکیمانه ایران حمایت می‌کنند.
احمد داوود اوغلو در این گفتگو روابط ترکیه و ایران را روابط راهبردی، برادرانه و دوستانه خواند و با تاکید بر آمادگی ترکیه برای برگزاری دور جدید گفتگو میان ایران و 1+5 پیشنهاد ایران برای برگزاری مذاکرات در بغداد را نیز هوشمندانه خواند.
همچنین به دنبال این گفتگو امروز جمعه، سفیر ترکیه با معاون سیاست خارجی و امنیت بین الملل دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ملاقات کرد و توضیحاتی درباره مطالب منتشر شده توسط برخی رسانه های غربی پیرامون اظهارات اخیر مقام های ترکیه ارائه کرد. سفیر ترکیه گفت که رئیس جمهور و نخست وزیر ترکیه برای جمهوری اسلامی ایران، مقام معظم رهبری و رئیس جمهور ایران احترام خاصی قائل هستند و از سیاست های حکیمانه جمهوری اسلامی ایران حمایت می کنند.
نخست وزیر ترکیه در گفت‌وگویی تاکید کرده بود که دستیابی به انرژی هسته‌یی حق هر کشوری و از جمله ایران است. و همچنین تاکید کرده بود ایران و ترکیه باید با هم به سوریه کمک کنند. اگر خواهان مداخله افراد از گروه های مختلف در سوریه باشیم وضعیت سوریه از هم اکنون مشخص است. ایران و ترکیه هم باید به طور مشترک در این باره همکاری کنند و با یکدیگر کمک کنند، رأی گیری و انتخابات به صورت مشخص در سوریه انجام پذیرد
سفیر ترکیه همچنین اظهار داشت که ترکیه از مواضع هسته ای جمهوری اسلامی ایران پشتیبانی می کند و از این رو علی رغم فشارهای آمریکا به قطعنامه شورای امنیت علیه ایران رای منفی داد.
وی با اشاره به اظهارات رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه پس از بازگشت از سفر اخیر وی به ایران در تجلیل از مواضع مقام معظم رهبری گفت که آقای اردوغان برای مقام معظم رهبری جایگاه ویژه‌ای قائل هستند.
معلوم نیست که این قبیل اظهارات ناشی از چه مسایلی است اما نکته قابل توجه در این مساله اظهارات متناقض طرف ترک است که به نوعی با توضیح و عذرخواهی همراه شده است. ترکیه باید این مقوله را مورد توجه قرار دهد که حفظ امننیت و ثبات منطقه لازمه پیشرفت تمام کشورهای منطقه است و این مساله نیز جز با همراهی طرف‌های مختلف امکان پذیر نیست. ایران و ترکیه به عنوان دو یار و همسایه قدیمی باید بیش از گذشته برای عبور از بحران‌های موجود به یکدیگر کمک کنند و اجازه ندهند اختلافات جزیی زمینه‌ساز سواستفاده کشورهای فرامنطقه‌ای را فراهم کند.
هاتف پوررشیدی بخش سیاست تبیان
