آیا سفر با مشکل قلبی مجاز است؟

برای افرادی که از نزدیک با بیماران قلبی در ارتباط هستند و یکی از اطرافیانشان از این بیماری رنج می برد، موضوع طفره رفتن بیمار و  خانواده اش از سفر کردن خیلی غریب نیست.

نمی توان استرس سفر را انکار کرد، زیرا سفر می تواند فرد را در  معرض خطرهایی  قرار دهد  كه در خانه خود از آنها دور بوده است، مثل نشستن های طولانی مدت، کمبود اکسیژن، پرواز در ارتفاعات، قرار گرفتن در معرض آب و هوای سرد و گرم و انجام فعالیت های بدنی بیش از حد معمول مانند حمل کردن چمدان های سنگین. بنابراین لازم است بیماران قلبی محدودیت های خود و شیوه برخورد با آنها را بدانند تا در طول سفر دچار مشکل نشوند.

آمادگی های پیش از سفر

بهتر است چند هفته پیش از شروع مسافرت، به برنامه های ورزشی متوسط بپردازید و به مرور با نزدیک شدن به زمان سفر بر شدت آن بیفزایید. البته شما باید فعالیت های ورزشی خود را در طول  سفر نیز ادامه  دهید  که ساده ترین آنها پیاده روی است و معمولا در هر مکان و زمان قابل اجراست.

کنترل وزن و رعایت یک رژیم سالم غذایی نیز به بهبود آمادگی جسمانی شما و در نهایت ، تحمل راحت تر استرس ها کمک می کند، البته برای اینکه این برنامه ها برای شما موثر باشد، باید ماه ها قبل از سفر به آن توجه کنید.

سرد و گرم سفر

قبل از سفر از دمای مقصد مطمئن شوید. ببینید آنجا گرم است یا سرد؟

بدن ما با گرما در مقایسه با ارتفاع آرام تر و دیرتر تطبیق می یابد. با قرار گرفتن در معرض گرما سیستم های مختلفی در بدن به راه می افتد، مثل جمع شدن خون در قسمت های سطحی (پوست) برای خنک تر کردن بدن، افزایش برون ده قلبی، افزایش ضربان قلب و افزایش فشار خون که همه اینها منجر به افزایش کار قلب می شود.

همچنین در صورت همراهی گرما با ورزش و رطوبت، باز هم نیاز به افزایش برون ده قلبی افزایش می یابد.

هنگام ورزش لازم است خون به عضلات برود و افزایش فعالیت ماهیچه ها منجر به تولید بیشتر گرما می شود و برای خروج این گرما از بدن، قلب باید کار بیشتری کند و اگر در این شرایط رطوبت هم به محیط افزوده شود، باز هم به کار آن افزوده می شود.

با اطلاع از این موارد، بهتر است پیش از سفر در شرایطی نزدیک به شرایط مقصد ورزش کنید تا راحت تر با گرما تطبیق یابید.

برنامه های ورزشی باعث می شوند کارآیی غدد عرق پوست افزایش یابد و قلب با افزایش دما تطبیق بیشتری پیدا کند. این تطبیق باعث کاهش تعداد ضربان قلب و اندکی افزایش در دمای مرکزی بدن می شود.

تحقیقات نشان داده است زنان بهتر از مردان با گرما و رطوبت مناطق مختلف تطبیق پیدا می کنند.

مصرف مقدار زیاد مایعات و استفاده از لباس های مناسب و خنک را نیز فراموش نکنید.

در مقایسه با گرما و ارتفاع ، اصولا بدن انسان با سرما تطبیق پیدا  نمی کند و بیماران قلبی در برابر مشکلات ناشی از سرما بسیار خطرپذیر هستند.

در مناطق معتدل، میزان مرگ‌ومیر یا ابتلا به بیماری های قلبی عروقی در فصول سرد سال در بیشترین حد خود است. سرما باعث انقباض عروق محیطی، افزایش فشار خون ماکزیمم و در نهایت، افزایش بار قلب می شود و در کنار هم بودن سرما، ارتفاع و ورزش کردن به میزان کار قلب بسیار می افزاید.

برای تحمل بیشتر سرما بهتر است این موارد را رعایت کنید:

مدت زمان بودن در هوای سرد بیرون را محدود کنید.

بدن خود را گرم و خشک نگه دارید.

با پیچیدن شال یا پارچه‌ای دور دهان و بینی خود، هوای گرم‌تری را تنفس و به علایم قلبی خود کاملا توجه کنید.

به این توصیه ها عمل کنید

- اگر آترواسکلروز (تصلب شرایین) داشته باشید، حتما باید قبل از سفر از لحاظ وضعیت عروقی بررسی شوید تا باز بودن رگ‌هایتان مورد تایید قرار بگیرد.

- اگر جزو آنهایی هستید که در طول یک سال گذشته، جواب آنژیوگرافی یا تست‌های استرسی قلب‏شان منفی بوده، می‌توانید با ادامه مصرف داروهای قبلی‌تان به سفر بروید.

- اگر در طول شش ماه گذشته، تحت جراحی‌هایی مثل بای‌پس یا آنژیوپلاستی برای بهبود وضعیت جریان خون قلب خود قرار گرفته‏اید، می‌توانید با اطمینان خاطر سفر کنید، البته مثل هر جراحی قلب دیگر، بهتر است تا دو هفته بعد از جراحی به استراحت بپردازید، سپس اقدام به سفر کنید، ولی اگر دچار نارسایی احتقانی قلب یا دارای سابقه نامنظم بودن ریتم قلب (آریتمی) هستید، باید بعد از کنترل وضعیت بیماری‌تان به سفر بروید.

- اگر علاوه بر بیماری قلبی‌تان به دیابت هم مبتلا هستید، حتما نظر پزشک متخصص را درباره سفر کردن جویا شوید.

- بیماران قلبی در صورت استفاده از هر وسیله نقلیه به خصوص هواپیما باید از نشستن طولانی مدت بپرهیزید.

- ملاحظات قلبی در سفرهای هوایی مهم هستند. به طور کلی، آن دسته از بیماران قلبی که می‌توانند بدون مشکلاتی مثل درد قفسه سینه یا تنگی نفس، حدود یک کیلومتر قدم بزنند یا از 12 پله بالا بروند، قادر به سفرهای هوایی یا فعالیت‌های متوسط در ارتفاعات خواهند بود. حتی افرادی که مشکل ریوی همزمان دارند، اگر بیماری آنها به خوبی کنترل شده باشد قادر به تحمل این شرایط هستند.

- در سفر به مناطقی که ارتفاعی بالاتر از سطح دریا دارند، تطابق با ارتفاع حائز اهمیت است، به خصوص درباره بیماران قلبی این موضوع اهمیتی دوچندان پیدا می‌کند. توصیه می‌شود این افراد از فعالیت‌های شدید بدنی در چند روز اول سفر بپرهیزند و به بدن خود فرصت دهند به آرامی با شرایط جدید تطبیق پیدا کند.

- اگر دارای دستگاه ضربان ساز قلبی یا پس میکر هستید، باید اطلاعات لازم را در باره چک کردن آن داشته باشید، قادر به اندازه گیری فشار خون و نبض خود باشید و بتوانید نامنظمی های نبضتان را تشخیص دهید.

- وضعیت مقصد خود را کاملا بررسی کنید و به نکاتی مثل ارتفاع محل، دمای محل و وضعیت آلودگی هوای منطقه توجه کنید.

- بیشتر از نیازتان با خود دارو ببرید تا در حوادث پیش بینی نشده با مشکل مواجه نشوید.

- تمامی نسخه های دارویی خود را همراه با نام ژنریک آنها همراه ببرید، زیرا گاه نام تجاری داروها به خصوص اگر به سفرهای  بین المللی می روید، متفاوت است.

- توصیه پزشکان به بیماران قلبی این است که تا دو هفته بعد از شروع یک داروی جدید اقدام به مسافرت نکنند، از جمله دلایل آنها تداخل اثر بعضی داروها با شرایط موجود در سفر مثل تغییرات دمان و ارتفاع است.

- اگر مبتلا به فشار خون هستید، ممکن است فشار شما اندکی در ارتفاعات افزایش یابد ولی در نهایت بدن شما با شرایط جدید تطبیق می یابد.

- اگر قصد پرداختن به ورزش هایی سنگین مثل اسکی و کوهنوردی در ارتفاعات بالا را دارید، بهتر است با متخصص قلب خود مشورت کنید و تحت آزمایش غربالگری قرار گیرید، زیرا این آزمایش ها باعث مشخص شدن مشکلات پنهان قلب و محدوده توانایی بدنی شما می شوند.

- بهتر است تمام افراد با سابقه بیماری های قلبی یا کسانی که در معرض بیماری های قلبی هستند ، در طول سفر پرونده پزشکی خود را که شامل اطلاعات زیر است، همراه داشته باشند.

آخرین آزمایش ها و معاینات پزشکی

آخرین نوار قلبی و تست های دیگر قلبی

کارهای انجام شده مثل اعمال جراحی، بای پس و آنژیوگرافی

فهرست داروهای مصرفی فعلی

شماره تلفن پزشک خانوادگی که در جریان بیماری فرد قرار دارد.

هر فردی در صورت داشتن هر کدام از موارد زیر جزو افراد در معرض خطر بیماری قلبی محسوب می شود:

سابقه مصرف سیگار (بیش از 10 سال)، داشتن فشار خون بالا، سن بالای 60 سال، کلسترول بالا و چاقی شدید.

این علائم را دیدید، نزد پزشک بروید

اگر در طول سفر هر کدام از نشانه‌ها و علایم زیر را مشاهده کردید حتما به دنبال پیگیری و دریافت مراقبت‌های پزشکی باشید:

نبض نامنظم یا نبض بسیار تند (بیش از 100 ضربان در دقیقه) یا بسیار کند (پایین‌تر از 50 تا در دقیقه)

تنگی نفس

سبکی سر

خستگی مفرط و شدید

ایجاد ورم در اندام تحتانی

نشانه‌های حمله قلبی

درد قفسه سینه به صورت احساس فشار و سنگینی با انتشار به گردن یا فک یا حتی بازوی چپ

احساس تعریق و تهوعگاهی علایم غیرمعمول نیز مثل درد معده‌ای که با داروهای معده آرام نمی‌شود، ولی با نشستن و استراحت بهتر می‌شود، دیده می‌شود.

افراد دیابتی ممکن است درد قفسه سینه را تجربه نکنند، ولی ممکن است علائمی مثل سبکی سر، خستگی و یا کوتاهی نفس هم داشته باشند.

فرآوری : نیره ولدخانی

بخش سلامت تبیان

هفته نامه سلامت (شماره 312) - دکتر ارشمیدس صنعتی، متخصص قلب و عروق، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران

هفته نامه سلامت (شماره 85) – دکتر لیلا صدیق

مطالب مرتبط:

مطالب کامل و متنوع درباره بیماری های قلبی