تبیان، دستیار زندگی
گرسنگی دل را صفا می دهد بینایی را در وجود انسان زنده نگه می دارد آفت سیر بودن (نه پرخوری )این است که بینایی را از قلب گرفته از سرعت ادارک می کاهد .
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

اندر فواید کم خوری!


گرسنگی دل را صفا می دهد بینایی را در وجود انسان زنده نگه می دارد آفت سیر بودن (نه پرخوری )این است که بینایی را از قلب گرفته از سرعت ادارک می کاهد .


کم خوری

مولای متقیان در نهج البلاغه ، خطبه متقین یکی از اوصاف متقین را کم خوری معرفی میکند .«منزوراً أکله » سوال این است که چرا متقین به کم خوری روی می آورند؟ کم خوری چه آثار و نتایجی را به همراه دارد؟

علت پرهیز از پرخوری نزد پرواپیشگان:

پروا پیشه گان به این علت از پرخوری پرهیز دارند که که این پرخوری جز قساوت قلب و کسالت در عمل و بی توجّهی و محروم ماندن از تحرک و کوشش در امور لازم چیزی در پی ندارد و از سویی از فواید گرسنگی و سیره حسنه پیامبران و صالحان بهره ایی نمی توانند ببرند .

فواید ده گانه کم خوری:

غزالی در کتاب احیاءالعلوم به فواید ده گانه گرسنگی اشاره نموده و می گوید :

1.گرسنگی دل را صفا می دهد بینایی را در وجود انسان زنده نگه می دارد آفت سیر بودن (نه پرخوری )این است که بینایی را از قلب گرفته از سرعت ادارک می کاهد .

2.گرسنگی قلب را رقت زا نموده و لذت مناجات را درک میکند چرا که آدمی گاهی زبانش را به ذکر مشغول ولی از لذت ذکر و صفای دل خبری نیست گو اینکه پرخوری حجابی بین دل و زبان ایجاد میکند .

3.گرسنگی ، انکسار و فروتنی را در قبال عظمت و قدرت قاهره پروردگار در انسان به وجود آورده آنچنان خود را ضعیف و ناتوان می بیند که جز تضرع به درگاه الهی راهی در پیش خود نمی بیند از این رو وقتی که جبرئیل به حضور رسول خداصلی الله علیه و آله  آمد و خزائن دنیا را براو عرضه کرد ،فرمود: مرا به حال خود واگذار من به دنیا نیاز ندارم بگذار روزی گرسنه باشم و روز دیگر سیر ،در آن روزی که گرسنه باشم زبان تضرع به سوی خدا گشوده و از سوز دل بنالم و از او مدد بگیرم و روزی که سیر باشم خدا را حمد کنم و او را ستایش نمایم مرا با خزائن دنیا چه کار؟جبرئیل گفت: رمز موفقیت ها در همین  است پس به هر خیری موفق خواهید بود.

4. گرسنگی یادآور حال فقیران و ناداران است چرا که انسان خود را با دیگران مقایسه میکند حال خود را با غیر لحاط نموده و با گرسنه ماندن حس مواسات و همدردی و مهربانی در انسان تقویت می شود .یوسف صدیق در بیشتر اوقات گرسنه بودند به او گفتند :خزاین زمین در اختیار توست گرسنه بودن چرا ؟فرمود می ترسم سیر بمانم وانسان گرسنه را فراموش کنم .

امام صادق علیه السلام فرمود :تعدادی مردم بر اثر پرخوری از دنیا می روند اگر به آنها گفته شود علت مرگ شما چه بود؟گویند: بر اثر پرخوری سریعاً مرگ به سراغ ما آمد و از دنیا رخت بر بستیم

5.گرسنگی یاد آور تشنگی و گرسنگی روز قیامت است سزاوار نیست که آدمی از آینده خود بی خبر باشد .

6.بزرگترین فایده گرسنگی ، پیامبر فرمودند:شیطان نفس، مانند خون در عروق رگ ها ی فرزند آدم در حرکت است اگر خواهید از تسلط شیطان در امان بمانید راههای ورودی آن را با گرسنگی ببندید به این معنا که سیر بودن موجب تهاجم شهوات است و گرسنگی نیروی تدافعی است که این هجوم را در میشکند.

7.گرسنگی خواب را کاهش می دهد و بیداری را مداوت می دهد گو اینکه سیر بودن و از آن بدتر پر خوری آفتی خواب افزا و همین بس که انسان را از شب زنده داری و تهجد باز مانده و گوهر گرانبهای عمر که چیزی جایگزین آن نیست را به رایگان از دست داده و از تهیه وسایل روز قیامت باز می ماند.

8.گرسنگی انسان را در راه قیامت قرار داده از مشاغل دست و پا گیر تهیه غذا می کاهد زیرا در تهیه و تدارک خوراکی و طعام صرف مقداری از عمر لازم است که فراغت دل را از آدمی سلب میکند .

9.گرسنه بودن موجب صحت بدن و دوری از امراض است .امام صادق علیه السلام فرمود :تعدادی مردم بر اثر پرخوری از دنیا می روند اگر به آنها گفته شود علت مرگ شما چه بود؟گویند: بر اثر پرخوری سریعاً مرگ به سراغ ما آمد و از دنیا رخت بر بستیم . از سقراط حکیم علت کم خوردنش را پرسیدند گفت:خوردن برای زندگی و ادامه حیات است و نه حیات برای خوردن و تن پروری.

10.کم خوری آدمی از اسباب موفقیت او به روزی حلال است چرا که به اندک غذا و خوردنی اکتفا نموده از بازتاب تن پروری و لذت جویی در طعام که همانا چشم دوختن به دارایی مردم است محفوظ مانده و به حرام دست دراز نمی کند.بنابراین یک فرد پروا پیشه در خوردن غذا زیاده روی نمی کند و طعام او اندک و در حد سّد جوع اکتفا می نماید و یا خوردنی او قلیل است و کم مصرف از دنیا در حد کفاف قناعت نموده از زیاده روی در موارد مصرفی اجتناب دارد .

از این روست که متقین به حد ضروری از غذا کفایت می کنند تا به امر مهمتر از شکم پروری و بهره گیری از طعام های رنگارنگ ، بپردازند و آن رسیدن به محبوب نهایی و غایت حقیقی خویش.

فرآوری :‌ مریم پناهنده

بخش نهج البلاغه تبیان


منابع:

1.نهج البلاغه ترجمه دشتی

2.شرح خطبه متقیان در نهج البلاغه /تالیف مجتبی علوی ترا کمه ای /انتشارات حکمت

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.