روستایی با شب‌های هراس‌آور

مردم روستا می گویند که شب‌ها آبادی ما به تسخیر غول‌ها و اشباح درمی‌آید! در تاریکی‌های شب، مردم روستا از کوهستان، صداهایی شبیه ناله و زوزه و فریادهای وهم‌انگیز می‌شنوند. روستایی قدیمی که به اعتقاد مردم چابهار مرموزترین روستای منطقه است!

تیس یک روستای ساحلی در منطقه چابهار است به باور برخی از ریش سفیدها و زنان سالخورده ساکن آن، اشباح و غول‌های شر”‹، گاهی در برخورد با روستاییان خود را به شکل حیوانات درمی‌آورند و در تاریکی‌ها ناپدید می‌شوند و هر شب صدای زوزه و ناله و فریادشان از دل کوهستان به گوش می‌رسد.

«تیس» بازمانده از دوران هخامنشیان در استان سیستان و بلوچستان است که در دوران باستان به نام «تیز» معروف بود. این روستا با باورها و سنت‌های شگفت‌انگیز مردمانش، در حصار بلند کوه‌های شهباز،‌پیل بند و لاوری قرار دارد.

منطقه تیس در گذشته‌های نه‌چندان دور یکی از بنادر تجاری مهم ایران بوده است و جغرافیدانان اسلامی از آن به عنوان تنها بندر تجاری در طول سواحل خلیج‌فارس و نزدیک دلتای رود سند ذکر کرده‌اند که صادرات مواد خام و کالاهای تولیدی آن به ویژه پانیذ (نوعی شیرینی ساخته شده از شکر و روغن بادام) نقش داشته و در آنجا کاروانسرا و مسجد زیبای جامع به یادگار مانده بود.

دلیل علمی اصوات

به گفته برخی از سالخوردگان؛ این کوه‌ها محل مقبره‌های «جنانی گچ» و «پیل بند» است و بسیاری از مردم تعریف می‌کنند که در شب‌های توفانی، از میان کوهستان صدای اشباحی را می‌شنوند که فریاد می‌کشند و زوزه‌کشان آواز می‌خوانند و صدای ناله‌ها و فریادهایشان به گوش اهالی روستا می‌رسد.

شایعه شده که بعضی از اشباح در تاریکی شب در کوچه‌های روستا به راه می‌افتند و با روشنی روز به غارهای تودرتوی خود در کوهستان برمی‌گردند.

روستای «تیس» را کوه‌های آهکی احاطه کرده‌اند که جنس آهک‌شان «آسماری» و آنقدر نرم است که تیغه چاقو در آن فرو می‌رود. همین نرمی کوه‌ها باعث می‌شود در مقابل باد و بارش باران، شکل و فرم بگیرند و اشکال مختلفی به شکل‌انسان‌ها و حیوانات ظاهر شوند. اگر به تیس سفر کرده باشید، بر کوه‌های پوزم، پاسابند و تیس که به کوه‌های مریخی شهرت دارند، شکاف و برجستگی‌هایی شبیه مجسمه‌های غول‌ پدید آمده‌اند و کم‌کم از دیرباز این باور به وجود آمده که غول‌ها و اشباح، ساکن غارهایی در کوهستان هستند. این فرم‌گیری ها در کوه‌ها به نوع وزش باد برمی‌گردد و پیکره‌های خیالی را به اشکال و اشباح مختلفی درمی‌آورد.

مردم روستا می‌گویند شب‌ها از میان اشباح و غول‌های کوهستانی صداهایی چون فریاد و گفت و گو می‌شنوند. حقیقت امر این است که پیچش باد در میان کوه‌ها باعث می‌شود صداهایی شبیه زوزه‌های انسانی و آواهای وهم‌انگیز به گوش مردم روستا برسد که همه اینها باعث می‌شود چنین افسانه‌ها و پندارهایی درباره وجود جن و غول در میان روستانشینان شکل بگیرد.

در واقع اجداد و پدران ما وقتی با نیروهای ناشناخته زمین روبه‌رو می‌شدند و هیچ تعبیری از آن نداشتند، آنها را تعبیر به حضور جن یا غول‌ها و اشباح می‌کردند. در واقع اینها ناشی از نیروهای درونی زمین است که در اثر فعل و انفعالاتی از اعماق زمین خارج می‌شود و توهم وجود اشباح و غول‌ها را به وجود می‌آورد.

گاهی هم یک کوچه به نام یک خانواده است و مردی با دو یا سه زن در این کوچه به سر می‌برند و معمولاً زنی که کوچه به اسم او نامگذاری شده حق دارد با بچه‌هایش در یک خانه مستقل زندگی کند!

روستای شگفت‌انگیز

این روستا یکی از شگفت‌انگیزترین روستاهای کشور از نظر قومی و زندگی سنتی مردم است. یکی از بارزترین نکته‌ها در شهر تیس این است که در هر خانه‌ای چند خانواده به طور مشترک با هم زندگی می‌کنند و بعضی از مردها در تیس، دو یا سه زن دارند که همگی با بچه‌هایشان که گاهی بیشتر از 30 فرزند هستند در یک خانه زندگی می‌کنند.

گاهی هم یک کوچه به نام یک خانواده است و مردی با دو یا سه زن در این کوچه به سر می‌برند و معمولاً زنی که کوچه به اسم او نامگذاری شده حق دارد با بچه‌هایش در یک خانه مستقل زندگی کند!

در تمام خانه‌های روستا نوعی درخت کاشته شده که حرمت خاص دارد و وجود یک درخت در حیاط هر خانه از خصوصیات بارز مردم این روستا است. روستائیان معتقدند اگر بچه‌ها اطراف این درخت بازی کنند هرگز مریض نمی‌شوند و به سرماخوردگی دچار نمی‌شوند. با تحقیقی که در مورد این درخت انجام داده‌ایم متوجه شده‌ایم که برگ‌های این درخت خاصیت ضدعفونی‌کننده‌ای دارد و در واقع آفت‌کش است.

مردم روستا دستمال‌هایی یک شکل و طرح خاص دارند که به دستمال 17کاره مشهور است. این دستمال که جنس نخی دارد به «لانکی» معروف است.

این دستمال همراه همیشگی اهالی روستا است که گاهی از آن به عنوان جانماز، گاهی روانداز، حوله و سفره و... استفاده می‌شود. وی همچنین به درختی که با آن مسواک درست می‌کنند اشاره کرد و گفت: محلی‌ها اعتقاد دارند دندان‌ها با مسواک کردن با این چوب خراب نمی‌شود.

شغل عجیب مردم تیس

در روستای تیس سالخوردگانی هستند که از مهارت ردیابی دزدها بهره مندند! آنها با دقت به جای پاها در زمین می‌توانند دزدان یا رهگذران ناشناس را شناسایی کنند و به دیگران خبر بدهند. تعداد این ردیابان 50 نفر است و در روستا اگر سرقتی شود یا تبهکار ناشناسی مرتکب جرمی شود ابتدا مالباخته به سراغ این افراد می‌رود و آنها پس از دیدن ردپایی که در کوچه یا داخل خانه به جا مانده است، سارق یا تبهکار فراری را شناسایی می‌کنند و می‌توانند تشخیص دهند که این سارق چه مسیری را طی کرده، چند ساله است و چه مشخصاتی دارد و مأموران بر اساس این اطلاعات به تعقیب فراریان ناشناس می‌پردازند.

حتی اگر شخصی باری همراه خود داشته باشد افرادی که متخصص خواندن ردپاها هستند می‌توانند مقدار باری را که ناشناس همراهش دارد تشخیص دهند.

فراوری: الهام مرادی

بخش گردشگری تبیان

برگرفته از روزنامه ایران