توصیه هایی درباره جوراب و بهداشت آن

برای پیشگیری از ابتلا به بیماری های پوستی، باید افراد جوراب مخصوص به خودشان را داشته باشند.

جوراب در ابتدا از پوست حیوانات درست می شد و دور مچ پا گره می خورد. یونانیان باستان برای گرم نگه داشتن پاهایشان جوراب را از موی بافته شده حیوانات درست می کردند. رومی ها نیز پارچه یا چرم را دور پا می پیچیدند.

کم کم جوراب به نمای ثروت در میان اشراف تبدیل شد و بعد از مدت ها، اختراع ماشین بافندگی در سال 1589 باعث شد جوراب کشباف، 6 برابر سریع تر از دست بافته شود.

انقلاب بعدی در تولید جوراب با معرفی نایلون در سال 1938 رخ داد، زیرا تا آن زمان جوراب ها معمولا از ابریشم، پنبه و پشم بافته می شد.

دلایل پوشیدن جوراب چیست؟

- حرکت آسان پاها در کفش

- گرم نگه داشتن پا

- وسیله ای برای زیبایی

- تمیز نگه داشتن و راحتی پا

- پیشگیری از ابتلا به برخی بیماری های پوستی

خصوصیات جوراب خوب کدامند؟

- جوراب های نخی از جوراب های نایلونی بهتر هستند.

- جوراب های پشمی برای فصل های سرد سال، مناسب ترند.

- اگر دچار حساسیت پوستی یا اگزما هستید، از جوراب های سفید نخی استفاده کنید. رنگ یا الیاف مصنوعی موجود در برخی از جوراب ها می تواند باعث تشدید حساسیت، خشکی و اگزمای پوستی شود.

- جوراب را درست به اندازه پاهایتان انتخاب کنید. جوراب کوچک تر از پا، باعث فشار آوردن به پوست پا می شود. جوراب های بزرگ تر هم مدام از پا در می آیند.

جوراب فرد دیگری را نپوشید

برای پیشگیری از ابتلا به بیماری های پوستی، باید افراد جوراب مخصوص به خودشان را داشته باشند.

بعضی از بیماری های پوستی مانند: قارچ های پوستی، ویروس های عامل بیماری زگیل، ویروس های عامل بیماری ملوسکوم (نوعی ضایعه پوستی شبیه به زگیل) و عامل بیماری زرد زخم می توانند به راحتی از پوست فردی به فرد دیگر منتقل شوند.

در گرما و سرما جوراب بپوشید

در هر پا حدود 250 هزار غده عرق وجود دارد، بنابراین پا محل عرق کردن است.

گاهی افراد از بوی بد پا شاکی هستند، عده دیگری هم به ویژه آنها که سابقه خانوادگی تعریق بیش از حد دارند، از خیس شدن کف پاها و جوراب هایشان در برخی شرایط مانند استرس یا ورزش شاکی هستند.

در این مواقع، جوراب پوشیدن موجب جذب و تبخیر بیشتر عرق در تماس با هوا می شود.

در شرایط آب و هوایی سرد، جوراب به حفظ رطوبت پاها کمک کرده و خطر یخ زدگی را کاهش می دهد.

برخی جوراب ها حساسیت زا هستند

برخی افراد به جنس خاصی از جوراب حساسیت دارند و به قرمزی و خارش پوست پا دچار می شوند. گاهی، آلرژی پوستی فرد ناشی از رنگ پارچه است و ربطی به جنس آن ندارد.

شایع ترین حالت آلرژی در این موارد، حساسیت به جنس کفش است. برای مثال در فردی که به چرم حساسیت دارد، با پوشیدن کفش چرمی و به محض مرطوب شدن جوراب در اثر عرق کردن و تماس پوست با چرم، علایم حساسیت مانند: خارش، قرمزی و گاه تاول و ترشح مایعات از پوست پا رخ می دهد.

در خانه پابرهنه راه برویم یا جوراب بپوشیم؟

جوراب، پوست پا را از محیط آلوده اطراف تا حد قابل ملاحظه ای جدا می کند.

بیماری های پوستی متعددی می توانند در اثر تماس پوست برهنه پا با زمین آلوده یا کفش و دمپایی آلوده به شخص منتقل شوند.

برای مثال زگیل های کف پا به وسیله ویروسی ایجاد می شود که می تواند از یک پا به پای دیگر در صورت رعایت نکردن نکات بهداشتی منتقل شود.

قارچ های کف پا و لای انگشتان پا می توانند در صورت راه رفتن فرد در محیط آلوده، بدون جوراب و پای برهنه از فردی به فرد دیگر منتقل شوند.

جوراب مناسب کودکان کدام است؟

پوست بچه ها نسبت به بزرگسالان حساس تر است.

باید برای اطفال از جوراب های نخی استفاده شود تا امکان مشکلات حساسیتی به حداقل برسد.

گرم نگه داشتن پای کودکان به ویژه هنگامی که شروع به راه رفتن می کنند، اهمیت خاصی دارد.

پوشیدن جوراب می تواند از خراشیدگی، ساییدگی و بریدگی پوست پا جلوگیری کند.

چه کسانی بهتر است همیشه جوراب بپوشند؟

نپوشیدن جوراب، امکان تبادلات هوا و دما را در پوست پا بیشتر می کند و احساس آرامش می دهد. ولی برخی افراد از سرد بودن پاها رنج می برند و در فصل سرما نیاز دارند که با جوراب مناسب بخوابند.

در رابطه با این افراد و کسانی که مبتلا به بیماری هایی مانند اسکلرودرمی هستند، پوشیدن جوراب در فصل سرما در خواب و بیداری لازم است.

در افراد دیابتی پوشیدن جوراب تاکید می شود. پوشیدن جوراب در افراد دیابتی، تا حدود زیادی از بریدگی های ناخواسته و زخم شدن پا جلوگیری به عمل می آورد.

جوراب هایتان را تمیز نگه دارید

- پس از رسیدن به منزل، شستن پاها و جوراب ها را فراموش نکنید. این کار به رفع خستگی پاها و حفظ نظافت آنها کمک می کند.

- در محیط هایی که افراد متعددی تردد می کنند (مانند: مسجد و سالن های ورزشی) از جوراب استفاده شود تا امکان ابتلا به بیماری های پوستی کف پا به حداقل برسد.

- اگر برای مدت طولانی بیرون از منزل هستید، حتما یک جفت جوراب اضافه همراه خود ببرید و اواسط روز جوراب هایتان را عوض کنید. عرق کردن پاها باعث ایجاد محیطی گرم، تاریک و مرطوب داخل کفش و جوراب می شود و به این ترتیب زمینه ابتلا به قارچ های پوستی به وجود می آید.

- اگر پاهایتان را شسته اید، حتما پوست پا و لابلای انگشتانتان را کاملا خشک کنید و بعد جوراب بپوشید تا از ابتلا به قارچ لای انگشت پا پیشگیری کنید.

- برای از بین بردن آلودگی های قارچی، میکروبی و باکتریایی جوراب، حتما آن را با مواد شوینده و آب بشویید و برای خشک کردن، زیر نور آفتاب پهن کنید.

- اگر به باشگاه ورزشی می روید، حتما از جوراب های ورزشی جداگانه استفاده کنید.

- حتما با کفش های صندل، جوراب های نخی مناسب بپوشید تا سنگریزه ها و خاشاک خیابان باعث آسیب دیدن پوست پایتان نشود.

- استفاده از پاپوش های بدون ساق برای فصل های سرد سال داخل خانه از جوراب های کش دار بهتر است. این پاپوش ها از جنس پشم و بدون کش هستند و پوست ساق پا را اذیت نمی کنند.

- اگر جوراب ها را در داخل چمدان نگهداری می کنید، حتما یک عدد قرص نفتالین داخل چمدان آنها بگذارید تا الیافشان از شر موریانه در امان بماند.

- از قرار دادن جوراب ها در کنار وسایل تیز و برنده پرهیز کنید.

- هرگز جوراب ها را برای خشک شدن روی شوفاژ یا بخاری پهن نکنید. امکان شل شدن کش جوراب و بی مصرف شدن آنها در اثر این کار، زیاد است.

- الیاف جوراب بسیار ظریف و نازک هستند. بنابراین شستن آنها با مواد سفیدکننده (مثل وایتکس) می تواند باعث از خرابی زود هنگام‌شان شود.

فرآوری: مریم سجادپور

بخش سلامت تبیان

برترین ها

فرا طب - دکتر بهروز باریک بین، متخصص پوست و مو، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی